Şizofreni Nedir?

Şizofreni Nedir belirtileri nelerdir
Kişide en az bir aylık sure icinde aşağıdaki belirtilerden en az ikisinin varlığı ( sanrılar; varsanilar; konuşma ozellikleri ve kalitesinde bozulma; aşırı olcude garip ve anlamsız şekilde dağılmış davranışlar; negatif belirtiler dediğimiz duygusal yuz ifadelerinde azalma, duşunce ve fikir uretimi ve yapısının kısırlaşması,enerji ve bir şeyler yapmaya hevessizlik hali)

Bu durumdaki kişide hastalığın sureci icinde sosyal, mesleki, ailesel ilişkilerinde ve kendine bakim gibi alanlarda belirgin bozulmalar oluşur Bu belirtiler en az 6 ay suredir var olmalıdır

Varsani nedir?:

Olmayan bir takım uyaranlari var gibi algilama durumudur Bu hastalikta en cok isitsel varsanilar (kendisi ile konusan sesler, gurultuler duyma gibi) bulunmaktadır Ayrıca gorsel varsanilar (duvarda cizgiler, kendine bakan yuzler, yaratıklar gorme gibi); koku varsaniları (iyi ye da kotu ama başkasının duymadığı kokular duyma); dokunma varsaniları (vucudunda bir şeyler geziyor gibi hisler); vucutsal varsanilar (beden yapısının, bolgelerinin değiştiği seklinde) olabilir

Sanrı nedir?:

Hastanın sabit bir fikir ile bağlandığı, aksi yondeki soylemlere karşın ikna edilemeyen ve mumkun olmayacak derecede iceriğe sahip olan yanlış inanclardır Başlıca tipleri arasında kotuluk gorme ( persekusyon ), uzerine alınma (etrafındaki her olayın kendisi ile ilişkili olduğu seklindeki referans sanrıları); kontrol edilme; duşunce sokulması, cekilmesi ya da yayınlanması; dini sanrılar; vucutsal; sucluluk gunahkarlık ve buyukluk sanrıları sayılabilir

Şizofreni turleri:

Paranoid tip

Katatonik tip

Desorganize tip

Farklılaşmamış tip

Residuel tip

Başlangıc Yaşı:

Genellikle 1625 yas arasında gorulse de cocukluk yaşlarında ya da 40 yas sonrası da gorulebilmektedir Kadınlarda erkeklere gore daha gec yasta başlamaktadırBaşlangıc yaşı erkeklerde 1525 arası, kadınlarda ise 2535 yas arasındadır

Hastalarda belirlenen risk faktorleri:

Genel olarak toplumda % 1 oranında gorulmektedir Erkek ve kadınlarda eşit oranda gorulmektedir Hastalar arasında bekarlık yuksek orandadır Evli ciftlerde ise boşanma oranı toplum ortalamalarından fazla bulunmuştur Kentsel yerleşim alanlarında daha cok gorulmektedir

Kalıtımın Rolu:

Hastanın annebabasından birinde bu hastalık varsa cocuklarda risk % 12 'ye cıkarken, her ikisi de hasta ise % 44'e yukselmektedir

Hastalığın cinsiyete gore belirti farklılıkları:

Kadınlarda kaygı ,depresif belirtiler ve gerginlik on planda iken, erkeklerde negatif belirtiler belirgindir Kadınlarda cevresinden kuşkulanma gibi paranoid konular ve kendine zarar verme on planda iken , erkekler zararı daha cok cevrelerine vermektedir

Hastalığın Seyri:

hastalık kadınlarda erkeklere gore, daha az sayıda ve surede hastanede yatışa yol acmakta ; hastalık daha az kotuleşme donemleri ile seyretmektedir Kadın hastalar daha az intihar etmekte, evliliklerini erkeklere gore daha fazla surdurebilmektedirler

Hastalık Kimlerde Daha İyi Seyretmektedir ?

gec başlangıc yaşı (20 ve sonrası)

yuksek sosyoekonomik duzey

hastalık oncesi toplumsal ilişkileri ve işlevselliği iyi olan,isi olanlar

Ailede şizofreni hastalığı olmaması

Zekanın normal sınırlarda olması

Başlangıcın bir olayı izleyerek olması

Yavaş yavaş değil,aniden başlaması

Tedavi icin gecen surenin kısa olması

Duygulanımda silinme ve uygunsuzluğun olmaması

Hastalık Nasıl Seyretmektedir?

Tedaviye gec başlanmadığında ,az ve kısa sureli yatışlar ile kişinin topluma uyumu sağlanabilmekte, hasta toplum icinde bir takım gorev ve sorumluluklar alabilmektedir Ancak negatif belirtilerin uzun sure devam ettiği hallerde bu sosyalleşme ve işlevsellik
bozulmaktadırBazı şizofren hastalarda gorulebilen kendine bakımda azalma, sağlıksız ortamlarda bulunma ve alkolmadde kullanımları nedeniyle enfeksiyon hastalıkları daha cok gozlenmekte ve yaşamı kısaltmaktadır Şizofrenlerin % 10 kadarında intihar sonucu olum saptanmıştır Şizofreni hastalarının bu nedenlerle, diğer insanlarla karşılaştırıldığı da, 10 yıl daha az yasam suresine sahip olabilmektedir

Tedavi:

İlac tedavisi ve bireysel destekleyici tedavi yanı sıra grup terapileri hastanın işlevselliği ve sosyalleşmesini arttırmakta , gidisi olumlu hale getirmektedir

Vucut dismorfik bozukluğu (dismorfofobi) devamlı vucutları ile uğraşan,vucutlarında bir şeylerin kotu,cirkin,yanlış, eksik fazla olması seklinde duşuncelerin olduğu bir kaygılarım bozukluğudur Kişide cok hafif bir kusur olsa bile, bu durum cok abartılarak, korkulacak bir konu haline getirilirHissedilen kusur nedeniyle oluşan gerilim ve kaygı ,beklenilenin cok uzerindedir Sosyal ilişkilerden kacınabildikleri gozlenmiştir Bu kişiler gorunumlerini kozmetik olarak değiştirmekte, ameliyatlar olmaktadırlar kişinin odaklandığı bolge genellikle yuz bolgesi olup, burun, kulaklar, cene ya da bu bolgedeki sivilceler gibi değişebilmektedir Kadınlarda goğusler, karin bolgesi, boyun bolgesi on ciddide onde gelen odak noktalarıdır Bazı durumlarda boy kısalığı ya da saclarının azaldığı duşuncesi, karin bolgesinde yağlanma, ciltte kırışıklıklar , goğuslerin buyukluğu konu edilmektedir

Bu kişilerde ozguven eksikliğinin bulunduğu, depresyon, obsesif kompulsif bozukluk ve sosyal fobi gibi ek psikiyatrik rahatsızlıkların birlikte bulunabildiği gozlenmiştir

Hastalığın başlangıc yaşı:

20'li yaşların başında ya da ergenlikte başlamaktadır

Belirgin tekrarlayıcı davranışları:

kişiler yineleyici bir şekilde aynaya bakmakta, vucutlarını kontrol etmekte, yakın cevresindekilere bu konunun varlığı ve derecesi hakkında tekrarlayan sorular sormakta ve konu ile ilgili ceşitli doktorlara başvurmaktadırlar
alıntı