Skorbut belirtileri nelerdir?

Skorbut belirtileri


İlk belirtiler irritabilite, taş sindirim bozukluğu, anoreksi, solukluk gibi muphem bulgulardır Giderek bu bulgular daha belirgin olur Alt ekstremitede en fazla olmak uzere hareket, ağrıya neden olur Ağrı giderek şiddetlenir, yanına yaklaşıldığı zaman cocuk hareket ettirileceği korkusu ile ağlamaya başlar ve kendini ağrının en az olduğu kalca ve dizlerin semifleksiyon pozisyonunda kurbağa pozisyonu hareketsiz tutmaya calışır psodoparalizi Bacaklarda odem olabilir Bazen kemik uzerinde palpasyonla subperiostal hematom hissedilebilir Hastalık bazen kanamalar ve hematomlarla farkedilir Diş etleri şişer Dişlerin cıktığı yerde diş etleri morumtrak bir renk ve mukoza sunger gorunumunu alır

Kostokondral birleşme yerlerinde şişlikler olur ‘’skorbut teşbih dizisi Bu şişlikler rahitis deki yumuşak şişmelere kıyasla daha cıkıntılı ve serttir Skorbutte bu şişlikler kostokondral birleşme yerinde sternal plağın subluksasyonu sonucu oluşur

Deri ve mukozalarda peteşiyal kanamalar, hematuri, melena, orbital ve subdural kanama lar oluşabilir Sıklıkla orta derecede, bazen yuksek ateş vardır Anemi, yaraların kapanmasında gecikme gorulur Ağır skorbutte kaslar gevşektir Kanamaya bağlı mafsal şişmesi, follikuler hiperkeratoz, rastlanabilen diğer bulgulardır Bazı kollagen hastalıklarda gorulen Sjogren’in tarif ettiği «sicca» sendromu Ckserostomi, keratokonjunktivit, tukruk bezlerinde şişme) skorbutte de oluşabilir Skorbutte sekonder infeksiyonlar da cok sıktır

Radyoloji
Uzun kemiklerdeki değişiklikler tanı koyduracak kadar tipiktir Bulgular femurun dize yakın bolumunde en belirgindir
Başlangıcta kemiğin govdesi atrofik bir gorunum alır ve trabekuller kaybolur Kemik buzlu cam gorunumundedir Korteks incelmiş veya kaybolmuştur Epifiz cizgileri keskindir Kalsifiye kıkırdak alanı kalınlaşmıştır Frankel cizgileri Kemiklerin epifizleri de rarefaksiyon gosterir ve ici boş beyaz bir halka gorunumu alır Epifiz cizgisinin kesintili olması, dışa doğru mahmuz gibi taşması karakteristiktir Epifiz ayrılması olabilir
Aktif skorbutte subperiostal kanamalar rontgen filminde farkedilemez İyileşme doneminde, hematom nedeniyle kabarık olan periost kalsifiye olarak kemik govdesinden ayrılmış olarak gozukur Tedavi ile kemiğin normal gorunum kazanması bir yıl kadar surer

Skorbut tanısı
Klinik ve radyolojik bulgular genellikle tanı icin yeterlidir C vitamini dozajları her zaman klinik durumu yansıtmaz Aclıkta plazma C vitamini duzeyinin 06 rngdl veya daha yuksek olması ile skorbut tanısından uzaklaşılır Buna karşın bazen normal kişilerde daha duşuk değerler saptanabilir
Santrifuje edilmiş oksalatlı kan orneğinin lokosittrombosit tabakasında (buffycoat) C vitamini tayini ile daha guvenilir sonuc elde edilebilir 30 mgdl uzerindeki değerler normaldir

Doku doymuşluk derecesini olcen yukleme testi de kullanılmaktadır Parenteral olarak 100 mg askorbik asit uygulamasından 35 saat sonra, normalde verilen miktarın % 80 i idrarla atılır Atılan miktarın az oluşu, C vitamini eksikliğini gosterir

Kanda aminoasit duzeyleri normal olmasına karşın skorbutte jeneralize bir aminoasiduri vardır Tirozin verilmesi ile skorbutlu hastanın idrarında hidroksifenillaktik asit ve phidroksifenilpiruvik asit saptanır

Diğer bir tanı testi folik asidin folinik aside donuşme hızının olculmesidir

Ağır vakalarda kapiller frajilite artmış ve protrombin zamanı da uzamış bulunur

Ayırıcı tanı
Ekimozlar ve hiperirritabilite bulguları hırpalanmış cocuk sendromundan; hematuri glomerulonefritten; eklem bulguları akut romatizmal ateş, HenochSchonlein purpurasmdan; diş etlerindeki gorunum ağır metallerle zehirlenmelerden; radyolojik bulgular sifilizden ayırt edilmelidir Ayırıcı tanıda supuratif artrit, osteomiyelit, poliomiyelit, trombositopenik purpura, losemi ve meningokoksemi de duşunulmelidir

Skorbut tedavisi
100200 mg askorbik asidin oral veya parenteral verilmesi ile hızlı bir duzelme başlar 10 gun icinde oral olarak uygulanan 15 g lık total doz yeterlidir Birkac gun icinde ağrılar kaybolur Radyoloj ik duzelme aylar surer İyileşme tamdır Kemiklerde kalıcı deformite veya buyumegelişme geriliği yoktur Tedavi, edilmeyen vakalar malnutrisyon, infeksiyon veya surrenal yetersizliği sonucu kaybedilir

Skorbut ten korunma
Sutcocuklarına gunde 30 mg, daha buyuklere gunde 60 mg askorbik asit sağlanması skorbutten korur
C vitaminin yuksek dozda alınması ile idrarda fazla miktarda bulunan askorbik asidin redukleyici etkisi glukozuri ile karıştırılabilir Gunde 9 g gibi yuksek miktarlarda C vitamini ile idrarda oksalat miktarının arttığı ve bobrek taşlarının oluşabildiği bildirilmiştir