Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Soğan, ABD’de en büyün üçüncü taze zerzevat sanayisi olarak öne çıkıyor. Kesilmiş, sote, kızartılmış ve öbür pek çok farklı biçimi ile soğanlar çabucak her yemekte kendilerine yer buluyor. Fakat bu lezzetli zerzevatları kesmek, çoğunlukla göz yaşartıcı bir tecrübe oluyor.
Tabi ki bu gözyaşları rastgele bir histen kaynaklanmıyor. Bunlar, tahriş edici hususlardan kaynaklı refleks gözyaşları olarak tanımlanıyor. Soğanların neden "ağlamanıza" sebep olduğunu ve bu tanınan zerzevatın tesirlerinden nasıl kaçınabileceğini öğrenmek için yazımızın geri kalanını okuyabilirsiniz.
Yer altında yaşayan soğanların doğal ortamı, tarla fareleri üzere kökleri kemirmeyi seven canlılarla dolu. Soğanlar, bu kemirmeye karşı savunma olarak özel bir savunma düzeneği geliştirmiş durumda.
Soğanlar, “derileri” açıldığı vakit çeşitli enzimler ve sülfenik asit salgılıyor. Bu bileşikler bir ortaya gelerek, rahatsız edici bir gaz olan propanetyal S-oksidi üretiyor. Propanetyal S-oksit, göz yaşartıcı bir etken olarak göz ile temasa girdiğinde gözyaşı oluşmasına sebep oluyor. Propanetyal S-oksit, göz yuvarlarınızı kaplayan ve koruyan su katmanı ile temasa geçtiğinde sülfirik aside dönüşüyor.
Ancak soğanlar üzere gözlerimizin de kendi savunma düzenekleri da var. Gözdeki hudutlar bir göz yaşartıcı etken belirlediklerinde gözyaşı üreterek bu etkeni gözden uzaklaştırmaya çalışıyor.
Tabii ki, muhtemelen bildiğiniz üzere, farklı soğan cinsleri farklı tesirlere sahip ve kimileri başkalarına nazaran daha az göz yaşartıyor. En sert kimyasal yansımaları yaratan soğan çeşitleri çok fazla sülfürlü bileşik içerenler oluyor. Bunların ortasında sarı, kırmızı ve beyaz soğanlar bulunuyor. Yeşil soğan üzere daha tatlı çeşitler çoklukla daha az sülfüre sahip olduğu için daha az gözyaşı yaratıcı tesire sahip oluyor.
Ayrıca bitki bilim insanları, genetik dönüşümler ile hiç gözyaşına sebep olmayan soğanlar da ürettiler. Bu soğanlar şimdi büyük ölçeklerde yetiştirilmiyor olsa da, birtakım özel marketlerde bulunabiliyor.
