Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Ağız boşluğu ve teneffüs yolları birbiriyle komşudur ve birini etkileyen akut ya da kronik illetler, başkasında de de dertlere neden olabilirler. Örneğin üst azı dişinin pulpa dokusu iltihaplandığında oluşan kök ucu apsesi tedavi edilmediğinde, komşusu olan üst çene kemiği sinüsü de iltihaplanabilir ve sinüzite bağlı teneffüs yolu meseleleri meydana gelebilir. Bu durumda sinüzitin tedavisi yanında sinüzite neden olan dişin de tedavisi ya da çekimi gerekecektir. Misal halde, üst teneffüs yollarında meydana gelen ve hastanın burun teneffüsünü engelleyip mütemadi ağızdan nefes almasına neden olan kronik illetler da çene kemiklerinde ve dişlerde düzensizliklere neden olabilir. Bu nedenle de ortodontik bozuklukla birlikte bu bozukluğa sebep olan kronik teneffüs yolu illetinin da tedavisi gerekecektir.
Çocuklarda büyüme-gelişim çağında oluşan teneffüs yolu illetleri uzun sürdüğünde, tedavi edilemediğinde kronikleşebilir. Bu marazlar nedeniyle burun yolundan kâfi nefes alamayan evlat ağız yolunu kullanmaya başlar. Fakat ağız devamlı burun bölgesine nefes alıp vermek için kullanıldığında, ağız boşluğunu oluşturan iskelet yapıda, münasebetiyle dişsel yapıda değişiklikler meydana gelebilir. Burundan soluk alan bireylerde teneffüs sırasında üst çeneye dayanan ve üst çenenin gelişimini destekleyen lisan, nefes almak için daima ağız yolunun kullanılmasıyla birlikte ağız tabanına iner, üst çeneyi destekleyemez, üst çene gereğince gelişemez. Üst çenenin gelişememesi demek, üst diş kavsinin lisan desteğini kaybettiği için daralması ve üst diş serisinin yerleşeceği ortamın da kısıtlı kalması demektir. Bu da çapraşıklık riskinin artması mealine gelir. Ayrıyeten lisan desteğini kaybeden üst azı dişleri de alt çeneye yanlışsız uzar. Bunun sonucunda alt ve üst ön dişler arasında bir açıklık meydana gelebilir. Tüm bunların sonucunda üst çene darlığı, üst dişlerde çapraşıklık ve açık kapanışla karakterize, yüzde ve ağızda estetik ve işlevsel bozukluklara sebep olan bir ortodontik meseleler serisi ortaya çıkabilir.
Kronik teneffüs yolları illetleri nedeniyle ağız teneffüsü alışkanlığı olan bu bireylerde boynun doğal duruşu da bozulmakta, birey daha rahat nefes almak için başını 5-8° arasında geriye akıllıca eğik tutmaktadır. Birebir devranda nefes almak için ağzı da açık kaldığından, bir vade sonra alt çeneyi açıp kapatan kaslar da farklı çalışmaya başlar. Bunun sonucunda da bu kasları destekleyen iskelet yapıda değişiklikler meydana gelir, gelişim çağındaki evladın iskelet yapısı değişikliğe uğrayabilir. Anlaşıldığı üzere, çeneleri ve diş kavislerini çevreleyen kas yapıda meydana gelen tüm bu değişiklikler büyüme gelişim çağındaki bireyin yüz yapısını olumsuz etkilemekte, bireyin alt yüz yüksekliği artmakta, diş serisinde çene darlığı nedeniyle çapraşıklık oluşmakta, başkaca açık kapanış da meydana gelebilmektedir.
Hangi teneffüs yolu marazları ortodontik bozukluklara neden olur?
Büyüme gelişim çağındaki bireylerde, bilhassa kentte yaşayan çocuklarda çok sık görülen ve kronikleşerek uzun vade tesir eden adenoid vejetasyon (geniz eti), kronik iltihaba bağlı tonsiller hipertrofi (bademciklerin büyümesi) ve alerjik rinit, alerjik astım gibisi tıkayıcı teneffüs yolları illetleri kronikleştiğinde birey burun noktasına ağzını nefes alıp vermek için kullanmaya başlar. Bu nedenle bu bireylerde ortodontik bozukluklar oluşabilmektedir.
Evlatta meydana gelebilecek tüm bu değişikliklerin önlenebilmesi için bir kulak burun boğaz bilirkişisi evladı tedavi etmelidir. Böylelikle mütemadi ağız teneffüsüne neden olan, bu nedenle de çene ve diş yapısını bozabilecek rahatsızlık ortadan kalkar. Teneffüs yolları illetinin tedavisinden sonra, evladın yüz yapısı ve dişlerinde meydana gelen uyumsuzluklar bir ortodonti mütehassısı tarafından değerlendirilmelidir.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta evladın yaşıdır. Sıfır-beş yaş arasında meydana gelen çene-diş uyumsuzlukları, evlat burun teneffüsüne geri dönünce bizatihi geçebilir. Lakin beş yaşından sonra da devam eden teneffüs yolu illetlerinin neden olduğu ortodontik uyumsuzluklar bizatihi iyileşmez, bir mütehassıs ortodontist tarafından tedavi edilmeleri gerekir.
Çocuklarda büyüme-gelişim çağında oluşan teneffüs yolu illetleri uzun sürdüğünde, tedavi edilemediğinde kronikleşebilir. Bu marazlar nedeniyle burun yolundan kâfi nefes alamayan evlat ağız yolunu kullanmaya başlar. Fakat ağız devamlı burun bölgesine nefes alıp vermek için kullanıldığında, ağız boşluğunu oluşturan iskelet yapıda, münasebetiyle dişsel yapıda değişiklikler meydana gelebilir. Burundan soluk alan bireylerde teneffüs sırasında üst çeneye dayanan ve üst çenenin gelişimini destekleyen lisan, nefes almak için daima ağız yolunun kullanılmasıyla birlikte ağız tabanına iner, üst çeneyi destekleyemez, üst çene gereğince gelişemez. Üst çenenin gelişememesi demek, üst diş kavsinin lisan desteğini kaybettiği için daralması ve üst diş serisinin yerleşeceği ortamın da kısıtlı kalması demektir. Bu da çapraşıklık riskinin artması mealine gelir. Ayrıyeten lisan desteğini kaybeden üst azı dişleri de alt çeneye yanlışsız uzar. Bunun sonucunda alt ve üst ön dişler arasında bir açıklık meydana gelebilir. Tüm bunların sonucunda üst çene darlığı, üst dişlerde çapraşıklık ve açık kapanışla karakterize, yüzde ve ağızda estetik ve işlevsel bozukluklara sebep olan bir ortodontik meseleler serisi ortaya çıkabilir.
Kronik teneffüs yolları illetleri nedeniyle ağız teneffüsü alışkanlığı olan bu bireylerde boynun doğal duruşu da bozulmakta, birey daha rahat nefes almak için başını 5-8° arasında geriye akıllıca eğik tutmaktadır. Birebir devranda nefes almak için ağzı da açık kaldığından, bir vade sonra alt çeneyi açıp kapatan kaslar da farklı çalışmaya başlar. Bunun sonucunda da bu kasları destekleyen iskelet yapıda değişiklikler meydana gelir, gelişim çağındaki evladın iskelet yapısı değişikliğe uğrayabilir. Anlaşıldığı üzere, çeneleri ve diş kavislerini çevreleyen kas yapıda meydana gelen tüm bu değişiklikler büyüme gelişim çağındaki bireyin yüz yapısını olumsuz etkilemekte, bireyin alt yüz yüksekliği artmakta, diş serisinde çene darlığı nedeniyle çapraşıklık oluşmakta, başkaca açık kapanış da meydana gelebilmektedir.
Hangi teneffüs yolu marazları ortodontik bozukluklara neden olur?
Büyüme gelişim çağındaki bireylerde, bilhassa kentte yaşayan çocuklarda çok sık görülen ve kronikleşerek uzun vade tesir eden adenoid vejetasyon (geniz eti), kronik iltihaba bağlı tonsiller hipertrofi (bademciklerin büyümesi) ve alerjik rinit, alerjik astım gibisi tıkayıcı teneffüs yolları illetleri kronikleştiğinde birey burun noktasına ağzını nefes alıp vermek için kullanmaya başlar. Bu nedenle bu bireylerde ortodontik bozukluklar oluşabilmektedir.
Evlatta meydana gelebilecek tüm bu değişikliklerin önlenebilmesi için bir kulak burun boğaz bilirkişisi evladı tedavi etmelidir. Böylelikle mütemadi ağız teneffüsüne neden olan, bu nedenle de çene ve diş yapısını bozabilecek rahatsızlık ortadan kalkar. Teneffüs yolları illetinin tedavisinden sonra, evladın yüz yapısı ve dişlerinde meydana gelen uyumsuzluklar bir ortodonti mütehassısı tarafından değerlendirilmelidir.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta evladın yaşıdır. Sıfır-beş yaş arasında meydana gelen çene-diş uyumsuzlukları, evlat burun teneffüsüne geri dönünce bizatihi geçebilir. Lakin beş yaşından sonra da devam eden teneffüs yolu illetlerinin neden olduğu ortodontik uyumsuzluklar bizatihi iyileşmez, bir mütehassıs ortodontist tarafından tedavi edilmeleri gerekir.
