Sosyal ortamlarda; aşağılanma, küçük düşme korkusu nedeniyle yaşanan sıkıntı ya da kaçınma davranışlarına kısaca sosyal fobi diyoruz. Sosyal fobi yaşayan kişi için bu durum üzücü, utanç verici ve çoğunlukla aşılamayacak bir sorun gibi algılanır. Ancak uzun yıllardır bu konuyla çalışan biri olarak sosyal fobinin psikoterapi çalışmalarıyla tamamen düzelmesine sıklıkla tanık olduğumu söyleyebilirim.
Size umut vermek adına tedavideki ana hatları özetlemek istiyorum.
-
Olduğun gibi olmak ya da olduğun yerden başlamak her zaman avantaj sağlar; yani bir süreliğine çekingen, sıradan ya da tıkalı olduğunuzu kabullenin bu size itici bir güç sağlayacaktır. Çok rahat ya da güçlüymüş ve sanki her an mükemmel olmalıymışsınız duygusundan kurtulmalısınız. -
Yaşama ve kendinize dair yargıladığınız ne varsa fark edin; insan yargıladığı şeyleri yaparken panikler ve sıkıntı yaşar. Örneğin siz sıradan ya da heyecanla sunum yapan birisini nasıl yargıladığınızı farkettiniz mi? Ya da bir kafede otururken hiç tanımadığınız insanları görünümleri ile nasıl yargıladığınıza dikkat ettiniz mi? -
Yaşam döngülerden ve anlardan oluşur yani “ana” ve “o an olana” odaklanmak yerine hep nasıl göründüğünüze ya da performansınıza odaklı olduğunuzu farkedin ve bu durumu farkedince “ana”, yani yapmanız gerekene, konuşmanız gerekene odaklanın. Doğru nefes, meditasyon, mindfulness sosyal fobide inanılmaz işe yarayan yöntemlerdir. Doğru nefes ve sosyal ortamlarda nasıl nefes alınabileceğini öğretmemiz bile hızla rahatlamaya neden olmaktadır. Yani başkasıyla temas ederken asla kendinizle ve nefesinizle teması kesmeyin. -
Yukardaki prensipleri hazmedebildikten sonra kademeli üstüne gitme egzersizleri işe yarayacaktır. Yani yapamadıklarınızı kademeli olarak yapabileceksiniz. -
Unutmayın, sosyal fobiyle ilgili farkındalık yetmez egzersizler 1-2 ay düzenli yapılırsa beyin adapte olur ve rahatlığa, özgüvene izin vermeye başlar. Yani alt beynin olumsuz koşullandırmalarını yenmek için doğru terapist, doğru egzersizler ve zamana ihtiyaç vardır. -
Bir çoğunuzun bu egzersizleri yeterince farkındalık olmadan yapmaya çalıştığınızı ve başaramadığını ya da psikoterapi olmadan ilaç kullanarak kısmen fayda gördüğünüzü tahmin edebiliyorum, asla ümitsizliğe kapılmayın, doğru yönlendirme ve terapiyle bu sorunun tamamen üstesinden gelme olasılığınızın çok yüksek olduğunu söyleyebilirim.