Soya dunya genelinde en yaygın yiyecek alerjenlerinden birisidir ve soya alerjisi cocukların %0,4’unu etkilemektedir Soya yetişkinler icin bu kadar yaygın bir alerjen değildir Yaklaşık olarak cocukların yarısı yedi yaşına kadar soya alerjilerini geride bırakmaktadırlar Soya alerjisi ağızda kaşınmadan, nefes almada zorluğa kadar ceşitli belirtiler gosterebilir Bu belirtiler genellikle soya icerikli yiyecek tuketiminden sonraki birkac dakika ile iki saat arasında ortaya cıkar Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir
Ciltte dokuntuler (egzama, kurdeşen vb)Kabarık, kırmızı, sulu gozlerSindirim sistemiyle ilgili belirtiler (karın ağrısı, mide bulantısı, ishal, kusma vb)Nefes almada zorluk, hırıltılı soluma, oksurmeDudak, dil veya yuz şişlikleriŞok (aşırı duyarlılık)Capraz TepkiFıstığa alerjisi olan bazı insanlar soya proteinine capraz tepki gosterebilirler Aynı şekilde soya alerjisi olanlar ise fıstığa ya da fasulye ve bezelye gibi diğer baklagillere karşı tepki verebilirler Yine de soyaya alerjisi olan coğu insan diğer baklagilleri gonul rahatlığıyla tuketebilirler Capraz tepki korkusuyla yiyeceklerden kacınmamanız gerekir cunku yiyeceklerden kacınmak yeni duyarlılıklara yol acabilir
Huş ağacı polenine alerjisi olan ve oral alerji belirtisine sahip bazı insanlarda soya tuketiminden sonra ağızda kaşıntı ya da ağız, dil veya boğazda şişkinlik gorulebilir
Bebekler ve Soy AlerjisiSoya henuz katı yiyecek tuketmeye başlamamış kucuk bebekler icin, bebekler icin geliştirilmiş olan soya bazlı yiyecekler ile beslenmeleri sebebiyle, en yaygın alerjenlerden birisidir Bebekler icin geleneksel IgE kaynaklı soya alerjisi oluşması nadir gorulen bir durumdur, fakat bazı bebeklerde sutsoya protein tahammulsuzluğu ya da yiyecek proteini kaynaklı anterokolit senderomu(FPIES) gorulebilir
Bebekler bu duyarlılıklarını genellikle doğumdan sonraki birkac ay icerisinde geliştirirler ve buyuk bir coğunluğu bunları iki yaşına gelinceye kadar geride bırakır En fazla gorulen belirti dışkıda gorulen kandır Bazı bebekler kusma belirtisi gosterirken, bazıları karın şişliği bazıları ise kilo alamama problemiyle karşılaşır Cok nadir olarak ise FPIES sahibi bebekler şok gecirebilirler
Soy Alerjisi ve Etiketleme KanunlarıSoya daha onceden de belirtildiği gibi yaygın bir alerji turu olduğu icin ozellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde FALCPA yasaları ile korunmaktadır Bu yasa gereği soya varlığı sade İngilizce ile “soy, “soya, ya da “soybean olarak etiketlerde, icindekiler kısmında kalın bir şekilde yazılmalı ya da icindekiler kısmında ilk başta yer almalıdır
Yine de FALCPA rafine edilmiş soya fasulyesi yağı ve soya lesitini icin bir istisna icerir Buna gore bahsedilenler cok yaygın olarak işlenmiş yiyeceklerde kullanıldığından dolayı icindekiler ifadesinde gosterilmelerine gerek yoktur Soya alerjisine sahip insanların coğunluğu rafine edilmiş soya fasulyesi yağı ve soya lesitininde kalan kucuk miktarlardaki soya proteinini tolere edebilirken, bu iceriklerin ikisi birleştiğinde yuksek duyarlılığa sahip insanlarda alerjik reaksiyonlara yol acabilirler
Dışarıda Yemek ve Soya AlerjisiSoya alerjisi ile yemeği dışarıda yemek cok zordur Coğu restoran yemeklerini en ucuz sebze yağı olan soya fasulyesi yağı ile yapar Soya işlenmiş yiyeceklerde yayılmış bir iceriktir
Soya alerjisi ile dışarıda yemek icin yapabileceğinizin en iyisi geleneksel olarak soya kullanmayan bir mutfak secmek ve restorana gitmeden once aşcı ile konuşmaktır FALCPA nın soya fasulyesi yağı ve soya lesitini icin istisnası yuzunden, restoranlar zincirlerinin internet sitelerinde soya icermez olarak belirtilen yiyecekler bu bileşenleri icerebilir
Belki de sizin icin kucuk, yerel bir restoran bulup, aşcı ile bir ilişki kurarak kendi yemeğinizi ozel olarak hazırlattırmak, hic soya kullanmayan buyuk bir restoran bulmaktan daha iyi olacaktır
Soya Alerjisi ile Vejetaryen OlmakVejetaryen olmak ve soya alerjisine sahip olmak cok ayrı bir sorundur Bircok yeni vejetaryen yemek kitabı protein olarak soyaya bağımlılıktan kacınsa da vejetaryenler icin elverişli olan coğu yiyecek soya icermektedir Tam tahıl, baklagiller ve sut urunleri size yiyeceklerinizi dengelemede yardımcı olacaktır ve protein ihtiyacınızı karşılayacaktır
Soya Alerjisi İle YaşamakSoya alerjisi icin gunumuzde bir tedavi bulunmadığından, soya alerjisine sahip olmak demek soya iceren yemeklerden ve maddelerden kacınmayı oğrenmek ve gelecekteki tepkilere hazırlıklı olmak anlamına gelmektedir
Yanınızda icerisinde iletişim bilgileri, antihistaminler ve doktor tarafından tavsiye edilmiş ise otomatik epinefrin enjektoru iceren bir acil durum ilk yardım cantası taşımanız gerekecektir
Ciltte dokuntuler (egzama, kurdeşen vb)Kabarık, kırmızı, sulu gozlerSindirim sistemiyle ilgili belirtiler (karın ağrısı, mide bulantısı, ishal, kusma vb)Nefes almada zorluk, hırıltılı soluma, oksurmeDudak, dil veya yuz şişlikleriŞok (aşırı duyarlılık)Capraz TepkiFıstığa alerjisi olan bazı insanlar soya proteinine capraz tepki gosterebilirler Aynı şekilde soya alerjisi olanlar ise fıstığa ya da fasulye ve bezelye gibi diğer baklagillere karşı tepki verebilirler Yine de soyaya alerjisi olan coğu insan diğer baklagilleri gonul rahatlığıyla tuketebilirler Capraz tepki korkusuyla yiyeceklerden kacınmamanız gerekir cunku yiyeceklerden kacınmak yeni duyarlılıklara yol acabilir
Huş ağacı polenine alerjisi olan ve oral alerji belirtisine sahip bazı insanlarda soya tuketiminden sonra ağızda kaşıntı ya da ağız, dil veya boğazda şişkinlik gorulebilir
Bebekler ve Soy AlerjisiSoya henuz katı yiyecek tuketmeye başlamamış kucuk bebekler icin, bebekler icin geliştirilmiş olan soya bazlı yiyecekler ile beslenmeleri sebebiyle, en yaygın alerjenlerden birisidir Bebekler icin geleneksel IgE kaynaklı soya alerjisi oluşması nadir gorulen bir durumdur, fakat bazı bebeklerde sutsoya protein tahammulsuzluğu ya da yiyecek proteini kaynaklı anterokolit senderomu(FPIES) gorulebilir
Bebekler bu duyarlılıklarını genellikle doğumdan sonraki birkac ay icerisinde geliştirirler ve buyuk bir coğunluğu bunları iki yaşına gelinceye kadar geride bırakır En fazla gorulen belirti dışkıda gorulen kandır Bazı bebekler kusma belirtisi gosterirken, bazıları karın şişliği bazıları ise kilo alamama problemiyle karşılaşır Cok nadir olarak ise FPIES sahibi bebekler şok gecirebilirler
Soy Alerjisi ve Etiketleme KanunlarıSoya daha onceden de belirtildiği gibi yaygın bir alerji turu olduğu icin ozellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde FALCPA yasaları ile korunmaktadır Bu yasa gereği soya varlığı sade İngilizce ile “soy, “soya, ya da “soybean olarak etiketlerde, icindekiler kısmında kalın bir şekilde yazılmalı ya da icindekiler kısmında ilk başta yer almalıdır
Yine de FALCPA rafine edilmiş soya fasulyesi yağı ve soya lesitini icin bir istisna icerir Buna gore bahsedilenler cok yaygın olarak işlenmiş yiyeceklerde kullanıldığından dolayı icindekiler ifadesinde gosterilmelerine gerek yoktur Soya alerjisine sahip insanların coğunluğu rafine edilmiş soya fasulyesi yağı ve soya lesitininde kalan kucuk miktarlardaki soya proteinini tolere edebilirken, bu iceriklerin ikisi birleştiğinde yuksek duyarlılığa sahip insanlarda alerjik reaksiyonlara yol acabilirler
Dışarıda Yemek ve Soya AlerjisiSoya alerjisi ile yemeği dışarıda yemek cok zordur Coğu restoran yemeklerini en ucuz sebze yağı olan soya fasulyesi yağı ile yapar Soya işlenmiş yiyeceklerde yayılmış bir iceriktir
Soya alerjisi ile dışarıda yemek icin yapabileceğinizin en iyisi geleneksel olarak soya kullanmayan bir mutfak secmek ve restorana gitmeden once aşcı ile konuşmaktır FALCPA nın soya fasulyesi yağı ve soya lesitini icin istisnası yuzunden, restoranlar zincirlerinin internet sitelerinde soya icermez olarak belirtilen yiyecekler bu bileşenleri icerebilir
Belki de sizin icin kucuk, yerel bir restoran bulup, aşcı ile bir ilişki kurarak kendi yemeğinizi ozel olarak hazırlattırmak, hic soya kullanmayan buyuk bir restoran bulmaktan daha iyi olacaktır
Soya Alerjisi ile Vejetaryen OlmakVejetaryen olmak ve soya alerjisine sahip olmak cok ayrı bir sorundur Bircok yeni vejetaryen yemek kitabı protein olarak soyaya bağımlılıktan kacınsa da vejetaryenler icin elverişli olan coğu yiyecek soya icermektedir Tam tahıl, baklagiller ve sut urunleri size yiyeceklerinizi dengelemede yardımcı olacaktır ve protein ihtiyacınızı karşılayacaktır
Soya Alerjisi İle YaşamakSoya alerjisi icin gunumuzde bir tedavi bulunmadığından, soya alerjisine sahip olmak demek soya iceren yemeklerden ve maddelerden kacınmayı oğrenmek ve gelecekteki tepkilere hazırlıklı olmak anlamına gelmektedir
Yanınızda icerisinde iletişim bilgileri, antihistaminler ve doktor tarafından tavsiye edilmiş ise otomatik epinefrin enjektoru iceren bir acil durum ilk yardım cantası taşımanız gerekecektir