SPK Başkanı’ndan küçük yatırımcıya uyarı... Kredi çekip borsaya girilmez

Sermaye Piyasası Şurası (SPK) Lideri Ali Fuat Taşkesenlioğlu, bu yıl 350 binin üstünde yeni yerli yatırımcının girdiği, son devirde de sert fiyat hareketlerinin yaşandığı borsayla ilgili küçük yatırımcılara değerli ikazlarda bulundu. Taşkesenlioğlu, "Birikimlerinizi istikrarlı bir portföy yapısı içerisinde değerlendirin. Borç parayla ya da krediyle borsaya girilmez. Yatırım kuruluşları ve piyasa profesyonellerinden takviye alarak yatırım kararınızı verin. Kısa yoldan para kazanma hırsıyla hareket etmeyin" dedi.

 Son devirde borsaya ilgi arttı. Yatırımcıların mağduriyet yaşamaması için SPK olarak ne yapıyorsunuz?
Temel prensibimiz, her şartta, sermaye piyasasının emniyetli bir biçimde işlemesini sağlamak, yatırımcıların hak ve menfaatlerini korumak. Şirketlerimizin kurumsal idare unsurlarına uygun bir formda yönetilmesi ve yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyebilecek durumdaki bilgilerin tüm yatırımcılara eş anlı ulaştırılmasını sağlıyoruz. Piyasamızın gereksinimlerini dinamik bir halde takip ediyoruz. Örneğin, 24 Temmuz'da Hisse Tebliği'nde değişiklik yaptık. Artık şirket idaresinde kelam sahibi ortaklar rastgele bir 12 ayda sermayenin yüzde 10'unu aşan hisse satışlarını yapmadan evvel konseyin onayına başvurmak zorunda. İkincisi tasarruf sahiplerinin yatırım anlayışlarını güçlendirmek. Onları devamlı uyararak, birtakım kısıtlamalar getirerek yatırım kararlarını sağlıklı bir biçimde almalarına katkı sunuyoruz. Borsa İstanbul ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği ile birlikte önümüzdeki devirde yatırımcıların finansal okuryazarlığının artırılmasına yönelik eğitimleri sıklaştıracağız. Yatırım Hizmetleri Tebliği'nde düşündüğümüz kimi değişikliklerle yatırımcıların daha az maliyetle daha aktif yatırım danışmanlığı hizmeti alabilmeleri için çalışıyoruz. Tasarruf sahiplerinin de yatırım tavsiyelerini yetkili kuruluşlardan, kendi risk profillerine nazaran almaları gerekiyor. Toplumsal medyadan detaylı araştırmalara dayanmayan ve yetkisiz bireylerden alınan tavsiyeler, yanlış ve telafisi imkânsız tercihlere sebep olabiliyor. Üçüncüsü ise nezaret faaliyetleri çerçevesindeki çalışmalar ve müdahaleler...

TOPLUMSAL MEDYAYA YAKIN TAKİP



Toplumsal medya üzerinden yapılan manipülasyonlara son devirde anında müdahale ediliyor. Bu süreç nasıl işliyor?

Ferdî yatırımcıların son devirde Borsa İstanbul'a ağır bir ilgisi oldu. Bu memnuniyet verici lakin durumu fırsat bilen, konseyimizce yatırım danışmanlığı ve gibisi sermaye piyasası faaliyeti müsaadesi olmayan, hatta iktisat ve finans mevzularında rastgele bir bilgisi bulunmayan bireylerin toplumsal medya mecralarından yatırımcılarımızı yönlendirerek mağdur etmeye yönelik hareketlerde bulunduğunu gözlemliyoruz. Şunu herkes bilmeli ki, manipülasyonu en sert halde cezalandırma konusunda epey kararlıyız. Olağandışı fiyat ve ölçü hareketleri ile piyasa bozucu faaliyetler daima olarak izleniyor. Nezaret ünitemiz, Facebook, Twitter, Instagram üzere toplumsal medya mecraları, borsayla ilgili paylaşımlar yapılan internet ve forum sitelerini, WhatsApp, Telegram üzere uygulamaları anlık takip ediyor. Makul kuşku durumunda konsey toplantısı bile beklenilmeden anında önlem alınıyor. Bu kümelere üye olan yatırımcıların da bu kümeleri yönlendiren şahıslar tarafından işlenen hatalara iştirak kapsamında Sermaye Piyasası Kanunu gereği sorumluluklarının doğabileceğini tekrar vurgulamak isterim.

Şu ana kadar bu usul kaç olay tespit ettiniz? Bu şahıslara ne ceza veriliyor?

Yılbaşından beri toplumsal medyada gerçekleştirilen piyasa bozucu hareketler nedeniyle 4 farklı olayda 3.8 milyon TL idari para cezası tesis edildi. 2 olayda da hisse piyasası ve bireyler hakkında çeşitli önlemler getirildi.

 Son periyotta kredi alıp, borçlanarak borsaya girmeye çalışanlar olduğunu duyuyoruz. Burayı 'kısa yoldan para kazanma yeri' görenlere ikazınız var mı?



Borsa kumarhane değildir. Tasarruf sahiplerimizin birikimlerini istikrarlı bir portföy içerisinde değerlendirmeleri gerekir. Ödeme kabiliyetine dikkat edilmeksizin alınan krediler ile yatırım yapılması birçok risk doğurur. Borç parayla ya da krediyle borsaya girilmez. Piyasa dalgalanmaları pay senedi yatırımının doğal bir kesimidir.

KÜÇÜK ŞİRKETLER İÇİN ÇALIŞMA

 Son periyotta halka açıklık oranı düşük şirketlerin hisselerinde sert yükselişler yaşandı (Kent Besin, Petrokent, Kütahya Porselen vb). Herkesin gözü SPK'da... Bu şirketlerin halka açıklık oranının artırılmasına yönelik bir düzenleme yapılması düşünülüyor mu?

Bilhassa BIST100 dışındaki şirketlerde birçok nedenden dolayı sert hareketler yaşanıyor. Son periyotta BIST100 endeksi ve kimi şirketler ortasındaki makas hayli açıldı. Bu fark borsamızda yeni yatırıma başlayan tasarruf sahiplerinin kısa vakitte sonuç almaya çalışmalarından kaynaklanıyor. Bir şirketin hissesini alarak ortak olmak, üretime ve ticarete ortak olmaktır. Üretim ve ticaret sayesinde kazanılan zenginlikler bir sürece yayılarak gerçekleşiyorsa pay senedinde de beklenti bu olmalı. Fiili dolanım oranı düşük olan hisse piyasalarında arzın kısıtlı olmasının, olağandışı fiyatların oluşmasına taban hazırladığı görülüyor. Yakından inceliyoruz. Halka açıklığı düşük şirketlerde derinliğin az olmasından kaynaklı problemlerin giderilmesine yönelik Borsa İstanbul ile birlikte düzenleme çalışmaları yapıyoruz. Şirketlerin halka açıklık oranları ve süreç temelleriyle ilgili alternatifler üzerinde çalışıyoruz.

PİYASA BOZUCU İŞLEME MÜSAADE ETMEYİZ

 Açığa satış yasağı kalktı lakin birtakım aracı kurumlar devam etti, siz de ceza verdiniz. Cezalar işe yarıyor mu?



Açığa satışların bilhassa piyasanın oynaklığının yüksek olduğu devirlerde piyasadaki fiyat oluşumunu bozucu tesiri malum. SPK olarak piyasa bozucu süreçlere asla müsaade etmeyeceğiz.

FOREKS SİTELERİNİ ANLIK İZLİYORUZ

 Yasadışı türev işlem yapan şahısları soruşturuyordunuz. Bu mevzuda bir gelişme var mı?

2017'de kaldıraçlı süreçlerde azami oranı 100:1'den 10:1'e düşürüldü. Yurtiçi yerleşiklerin yurtdışında kaldıraçlı süreç yapmasına yasak getirildi. Yurtdışı internet sitelerindeki gelişmeleri yakından takip ediyoruz ve eş anlı bir halde erişim pürüzü getirilmesini sağlıyoruz.

MUTFAKTA BİRÇOK DÜZENLEME VAR

 Sermaye piyasalarının ekonomiye katkısının artırılması için birçok adım atıldı. Önümüzdeki devirde yeni hamleler gelecek mi?

Piyasanın gereksinimleri doğrultusunda şu anda mutfak çalışması yapılan birçok düzenleme var. En büyük düzenleme, hiç elbet İstanbul Finans Merkezi projesi olacak. Piyasamızın arz ve talep istikametlerini eş vakitli güçlendirmek ve global piyasalara entegre etmek için çalışıyoruz.

 Endeksten iki sıfır atıldı. Yatırımcı algısında bir değişiklik yapması bekleniyor mu?



Teknik bir düzeltme... Fiyatlarla rastgele bir bağlantısı yok. Gelişmekte olan ülke endeksleri ile sayısal olarak daha kolay karşılaştırılabilmesi açısından sermaye piyasalarımız için olumlu bir katkı sunacak.

4 ŞİRKET HALKA ARZA HAZIRLANIYOR

 Önümüzdeki süreçte halka arza hazırlanan şirketler var mı?

Büyük montanlı ve halka arz sürecini kısa müddette başlatacak iki şirket var. Önümüzdeki aylarda halka arzı planlanan dört şirket daha bulunuyor. Müracaatlar içerisinde güç ve metal eşya kesimleri ön plana çıkıyor. Kovid-19 nedeniyle çalışmalarını durduranlar piyasadaki düzelmeyle yine süreçlerini hızlandırdılar.

Dilek Güngör/Sabah