Stanislaw Ulam kimdir, hayatı

Stanislaw Ulam hakkında bilgi
Stanislaw Ulam biyografi

Stanislaw Marcin Ulam (13 Nisan 1909, Lemberg, Polonya, Avusturya İmparatorluğu bugün Lviv, Ukrayna13 Mayıs 1984, Santa Fe, New Mexico, ABD), Los Alamos'ta hidrojen bombasının geliştirilmesinde önemli rol oynayan matematikçi

Doktora çalışmasını 1933'te Lvov'daki (bugün Lviv) Politeknik Enstitüsü'nde tamamladı John von Neumann'ın çağrısı üzerine 1936'da ABD'nin New Jersey eyaletindeki Princeton'da bulunan Yüksek Araştırma Enstitüsü'nde çalışmaya başladı sonradan 193940 yıllarında Harvard Üniversitesi'nde, 194143 arasında da Madison kentindeki Wisconsin Üniversitesi'nde matematik dersleri verdi ABD vatandaşlığına geçtiği 1943'te Los Alamos'ta atom bombası geliştirme çalışmalarını yürüten ekibe alındı Los Alamos'taki işini 1965'e dek sürdürdü, sonradan dağıtılmış üniversitelerde öğretim üyeliği yaptı

Ulam ilk önce kümeler kuramı, matematiksel mantık, hakiki sıvı fonksiyonları, termonükleer etkileşim, topoloji ve Monte Carlo kuramı edinmek üzere bir dizi alanda uzmandı Fizikçi Edward Teller'la birlikte çalıştığı sırada, patlama için sıkışmanın esas bir tartı taşıdığını ve bir çekirdek bölünmesini (fisyon) bombasından çıkan şok dalgalarının zorunlu sıkışmayı yaratabileceğini ortaya atarak, çekirdek kaynaşması (füzyon) bombasıyla ilgili çalışmalarda karşılaşılan manâlı bir sorunu çözdü Hem titiz bir tasarımın mekanik şok dalgalarını çekirdek kaynaşması yakıtının çabuk yanmasını sağlayacak biçimde odaklayabileceğini savundu Teller ise termonükleer yakıtı sıkıştırmak için mekanik şoktan çok ışınımla çökertmenin kullanılması gerektiğini belirledi daha sonra TellerUlam konfigürasyonu olarak anılan bu iki derece derece ışınım çökertmesi tasarımı çağdaş termonükleer silahların geliştirilmesinin yolunu açtı

Ulam'ın Los Alamos'taki çalışmaları suni örnekleme aracılığıyla problemlere takriben çözümler bulmayı sağlayan Monte Carlo yöntemini von Neumann'la birlikte geliştirmesiyle başlamıştı Elektronik bilgisayar kullanımı bir uçtan bir uca yaygınlaşan bu yöntem tabanca tasarımında, matematiksel iktisatta ve operasyon araştırmalarında uygulama alanı buldu Ulam bununla birlikte bilgisayarın esnekliğini ve genel yararlılığını geliştiren çalışmalar yaptı, matematiğin farklı alanlara yönlendirilmiş yönleri üzerine bir dizi bilimsel makale ve kitap yazdı

kitapları

* A Collection of Mathematical Problems (1960; Bir Matematik Problemleri Derlemesi)
* Stanislaw Ulam; Sets, Numbers and Universes (1974; Stanislaw Ulam; Kümeler, Sayılar ve Evrenler)
* Adventures of a Mathematician (1976; Bir Matematikçinin Serüvenleri) *