Stefan Zweig, Avusturyalı bir romancı, oyun yazarı, gazeteci ve biyografi yazarıdır. 1920'lerde ve 1930'larda edebi kariyerinin zirvesini yaşamış ve eserleri günümüze kadar popülerliğini korumayı başarmıştır. Peki, Stefan Zweig kimdir? İşte kısaca Stefan Zweig'ın hayatı ve ölümü...
Biyografi ustası olarak tanınan Stefan Zweig iki dünya savaşı arasındaki çok değerli eserler vermiştir. Stranç, Amok Koşucusu, Bir Kadının Yirmi Dört Saati, Kendileriyle Savaşanlar gibi birçok dile çevrilen eserleri vardırç 'The Grand Budapest Hotel'de filmi Stefan Zweig'ın notlarından esinlenilmiştir. İşte eserleri kadar intiharıyla da konuşulan Zweig'ın hayatına dair merak edilenler; Stefan Zweig kimdir, neler yapmıştır? Stefan Zweig'ın eserleri...
Stefan Zweig Kimdir?
Hayatı
28 Kasım 1881 yılında Viyana'da dünyaya geldi. Zweig'ın babası zengin bir Yahudi tekstil üreticisi olan Moritz Zweig'dır.
Viyana Üniversitesi'nde felsefe okudu ve 1904'te 'Hippolyte Taine Felsefesi' üzerine bir tezle doktora derecesi aldı. Genç Zweig, edebi dergilere şiirler ve makaleler gönderdi. Yeteneğini kanıtlayan Zweig, aile işinde çalışmaktan muaf tutuldu.
Zweig 10 yıl boyunca Viyana, Berlin, Paris ve Brüksel arasında sürekli hareket etti. Bu dönemde Auguste Rodin, Rainer Maria Rilke, Romain Rolland, WB Yeats, Pirandello ve diğerleri gibi ünlü şairler, yazarlar ve sanatçıları tanıdı. Popüler romanlarını da bu dönemde yazmaya başladı.
Savaşa Katıldı Savaştaki Dramı Yazdı
Birinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde, vatansever bir Avusturyalı olan Zweig Savaş Bakanlığı'nın Avusturya Arşivlerinde görevlendirildi. Savaşın dehşetine maruz kalan Zweig, önemli bir değişiklik geçirdi ve arkadaşı, ünlü yazar Thomas Mann'ın beğenisini kazanan 'Yeremya' adlı ateşli bir savaş karşıtı drama yazdı.
Zweig, arkadaşı Fransız romancı Romain Rolland gibi aşırı bir pasifist pozisyonu benimsedi. Daha sonra savaşın sonuna kadar İsviçre'ye taşındı. Zweig tüm hayatı boyunca bir pasifist olarak kaldı ve Avrupa'nın birleşmesini savundu.
Zweig, sonraki yıllarda duygusal gerilim ve kumar, fuhuş, zina ve intihar gibi konularda dönen sosyal ve psikolojik kriz durumlarıyla dolu bir dizi roman ve biyografik eser yazdı. Zweig'in çalışmaları son derece popüler hale geldi.
Hitler Döneminde Zweig
Hitler'in 1933'te iktidara yükselmesiyle Zweig'in kitapları Almanya'da kınandı ve daha sonra yasaklandı. Faşizm Avusturya'da da yükselişteydi ve 1934'te polis Zweig'in evini aramaya geldi. Zweig evini terk etti, bir daha asla dönmedi.
1939'da Zweig sekreteri Lotte Altmann ikinci evliğini yaptı. Bu yıllar boyunca Zweig, Nazilere karşı, zulüm gören Yahudileri desteklemek için dışarı çıkmadı ve Hannah Arendt gibi büyük Yahudi figürler tarafından eleştirildi. Bu dönemde İskoç Kraliçesi Mary Queen ve Marie-Antoinette'in biyografilerini, Yazıklara Dikkat Edin romanını ve otobiyografik unsurlar taşıyan Satranç Hikayesini romanını yazdı.
Zweig ve eşi İngiliz vatandaşı oldular, ama mutsuzlardı. 1940 yılında Zweig New York'a gitti ve sonrasında birkaç ay sonra, Güney Amerika turuna katıldı ve Petropolis'e gitti. Bu turda yeni bir başlangıç şansı bulmayı umuyorlardı.
Evliliği ve Çocukları
1920 yılında, Frederike Von Winternit ile evlendi. Frederike Von Winternit iki çocuklu bir hanımdı. 1937'de ilk eşi Frederike'den ayrıldı ve ikinci evliliğini sekreteri Lotte Altmann ile yaptı.
Eserleri
Stefan Zweig'ın türkçeye çevrilen başlıca eserleri şunlardır;
- Acımak (Varlık Yayınları, 1969)
- Yürek Çöküntüsü (Varlık Yayınları, 1970)
- Herkesin Dostu Anton (Varlık Yayınları)
- Dünün Dünyası (Can Yayınları, 1985)
- Bir Kadının Yirmi Dört Saati (Oda Yayınları, 1986)
- Yarının Tarihi (Can Yayınları, 1991)
- Kendileri ile Savaşanlar: Kleist, Nietzsche, Hölderlin (1. Cilt) (İş Bankası Yayınları, 1991)
- Üç Büyük Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski (2. Cilt) (İş Bankası Yayınları, 1991)
- Kendi Hayatının Şiirini Yazanlar: Casanova, Stendhal, Tolstoy (3. Cilt) (İş Bankası Yayınları, 1991)
- Lyon'da Düğün (Can Yayınları, 1992)
- Yıldızın Parladığı Anlar (Can Yayınları, 1995)
- Karışık Duygular (Milliyet Yayınları, 1995)
- Satranç (Can Yayınları, 1997)
- Günlükler (Can Yayınları, 1997)
- Değişim Rüzgârı (Can Yayınları, 1998)
- Calvin'e Karşı Castellio ya da Köleliğe Karşı Özgür Düşünce (Çiviyazıları Yayınları, 1998)
- Fouche, Bir Politikacının Portresi (Can Yayınları, 1999)
- Tehlikeli Merhamet (Babil Yayınları, 2000)
- Amok Koşucusu (Can Yayınları, 2000; Cem Yayınları 2013)
- Amok (Varlık Yayınları, 1954)
- Balzac, Bir Yaşam Öyküsü (Kabalcı Yayınları, 2002)
- Magellan (Kabalcı Yayınları, 2002)
- Freud ve Öğretisi (Papirüs Yayınları, 2003)
- Yakıcı Sır (Evrensel Basın Yayın, 2004)
- Ruh Yoluyla Tedavi (İmge Kitabevi Yayınları, 2005)
- Amerigo (Can Yayınları 2005)
- Mektuplaşmalar (Yordam Kitap, 2007)
- Buluşmalar (Yordam Kitap, 2008)
- Rotterdamlı Erasmus,Zaferi Ve Trajedisi (Can Yayınları, 2008)
- Bir Kadının Yaşamından 24 Saat ve Bir Yüreğin Ölümü (Can Yayınları 2009)
- Clarissa (Can Yayınları, 2010)
Ölümü
22 Şubat 1942'de aşırı dozda barbitürat alan Stefan Zweig ve eşi Lotte, Petropolis'teki dairelerinde ölü bulundu. Zweig, dünyayı terk etme kararını açıklayan bir intihar notu yazmıştı.