Su Kaynaklarının Kirlenme Nedenleri Sonuçları Ve Alınabilecek Önlemler

Su kaynaklarının kirlenmesinin nedenleri

Yaşamımızda çok kayda değer bir yeri olan ve yeryüzünün büyük bir bölümünü yaratıcı suyun çeşitli nedenlerle kirlendiği bilinmektedir Yeryüzündeki su kaynaklarının zamanla azalması, dünya nüfusunun artan bir şekilde artmasına ast olarak su tüketiminin artması ve daha da önemlisi suların ve su kaynaklarının değişik nedenlerle kirlenmesi yaşamımızı artan bir şekilde zorlaştırmaktadır

Yeryüzündeki sular, güneşin sağladığı enerji ile birlikte kesintisiz bir döngü içinde bulunurlar Ademoğlu, ihtiyaçlarını karşılayabilmek için, suyu bu doğal döngüden alır ve kullandıktan sonra baştan aynı döngüye geri verir

Bu doğal süreç esnasında suya karışan her türlü zararlı madde suyun maddesel, kimyasal ve biyoloji ile ilgili özelliklerini değiştirerek su kirliliğine sebep olur Su kirliliğine niçin olan unsurları genel olarak dört esas başk aşağıda biriktirmek mümkündür

Bunlar sırasıyla;

Nüfus artışı

Kentleşme

Sanayileşme

Tarımsal çaba ilaçları ve kimyasal gübreler

Yukarıda belirtilmiş dört esas başlık içerisinde bulunan endüstriyel ve kentleşmenin önemi tartışılmazdır Endüstri kuruluş atıklarının arıtılmadan akarsulara verilmesi veya bu atıkların toprağa gömülmesi sonucu bu atıklar yağmur sularına karışarak yeraltı sularının kirlenmesine sebep olabilmektedir

Enerji santralleri, çelik, kağıt ve otomobil fabrikaları gibi büyük endüstriyel kuruluşlar, çevreye zararlı maddeler açığa çıkaran manâlı kuruluşların başında gelmektedirler Özellikle büyük şehirlerde kurulan sanayi fabrikalarının istikrarsız ve katı atıklarının da su kirliliğine neden oldukları bilinmektedir Hem, sanayileşmenin gelişmesi ile şehirlere göç olayı daha da hızlanmış, bunun sonucunda da çabuk ve düzensiz şehirleşme ortaya çıkmıştır

Şehirlerdeki nüfus artışı ve buna ast olarak kentleşmenin yarattığı atıkların artış göstermesi, tarımsal mücadele ilaçlarının ve kimyasal gübrelerin bilinçsizce ve kontrolsüz kullanımı da göz önüne alındığında su kirliliğinetesir eden unsurların önemi ortaya çıkmaktadır

Su kirliliğinin kayda değer bir diğer nedeni olan evsel atıklarda yer alan sert (biyolojik parçalanmaya dayanıklı) temizlik maddesikalıntılarının doğal su kaynaklarının kirletilmesinde manâlı payı olduğu bilinmektedir Deniz ve göl kenarı gibi ortamlara yakın kurulan büyük şehirlerde evsel atıkların fazlalığı göz önüne alınırsa, kirlenmenin buralarda önemli boyutlarda yaşandığı dobra dobra görülebilir

Su kirliliğini oluşturan öteki etmenlerin başında lağım suları, petrol atıkları ve nükleer atıklar, kimyasal kirleticiler ve tarımda verimi artırma amacıyla kullanılan doğal ve suni maddeler, tarım ilaçları ve radyoaktif atıklar yer almaktadır Bu atıklar arıtılmadan su ortamlarına boşaltıldıklarında veya bu atıklarla kirlenen topraklardan sulara taşındıkları vakit su kirliliğine neden olurlar

Bilhassa tarımsal alanlarda üretimi artırmak nedeniyle kullanılan kimyasal gübreler, böceklerle savaşmakta kullanılan bazı kimyasal zehirler yağmur suları ile toprak altına geçerek yeraltı sularının kirlenmesine sebep olabilmektedirler

Su kaynaklarının kirlenmesin sonuçları

Dağıtılmış yollarla kirlenen suların bir çok etkileri vardır Suların kirlenmesi, insanları, hayvanları, bitkileri ve çevre estetiğini olumsuz yönde etkilemektedir Kirli sularla insan ve hayvan sağlığı tehlikeye girmekte, bitkilere yaşam tanımamaktadır Su kirliliği insan sağlığını, içme ya da değişik amaçlarla kullanılması sonucu etkilemektedir Çoğu bulaşıcı ve salgın hastalığın kaynağı patojen (rahatsızlık yapan mikro organizmalar) taşıyan su su kaynaklarıdır böylece patojenlerin uzaklaştırılabilmesi için sular dezenfekte edilmektedir Dezenfeksiyon işleminin yapılmaması veya beceriksiz kalması durumunda değişik salgın hastalıklar insan sağlığını tehdit etmektedir

Su ortamında yaşayan patojenler ve insan sağlığına yaptıkların etkiler şunlardır:

Salmonella: Genel Olarak mide krampları, alev, bulantı, kusma biçiminde görülür Salmonella mideden geçmekte ve bağırsaklarda çoğalmaktadır

Shigella: Shigella adı bahşedilen basil tipi, bakterilerin sebep olduğu bir kanlı basur şekli olup, basilli dizanteriolarak adlandırılmaktadır Bu rahatsızlık, taşıyıcının dışkısı ile yayılmakta ve çoğunlukla akut diyarenin sebebi olmaktadır

Vibrio Kolera: Kolera, vibrio isimli bir bakterinin sebep olduğuciddi bir akut bağırsak hastalığıdır Hastalık diyare, kusma, idrar azalması, süratli su kaybı, kan basıncı azalması, düşük karoser sıcaklığı karekterize edilmektedir Kolera salgınları genel olarak halka tedarik edilen suların kirlenmesiyle ortaya çıkmıştır

Tularemia: Kan dolaşımına, deri sıyrıkları ve mükozalar aracılığıyla girmekte, üşüme ve ateş, lenf düğümlerinde şişme ve halsizlik gibi durumların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır Rahatsızlık, dışkı, idrar, hasta hayvan ve ölülerinin su kaynağını kirletmesi sonucu ortaya çıkmakta ve yayılmaktadır

Parazitler: Lağım suyunda bir kaç tür asalak, bağırsak kurtları vardır Bunların çoğu vücuda ağız yoluyla bir kısmı da deriyle girmektedir İçme sularında bu organizmaların bulunması, çağdaş su arıtma teknikleriyle engellenebilmektedir Ama katı atık sularlarla kirlenmiş sularda yüzme ve çiğ atık suların sulamada kullanılması bağırsak enfeksiyonuna sebep olmaktadır

Yukarıda farzedilen patojenlerin insan sağlığı üstüne negatif etkileri görülmüştür Pestisitlerin de kullanımı sonucunda patojenler gibi olumsuz etkiler görülmektedir Pestisitler, beğenilmeyen böcek, kemirgen, bitki, suyosunu ve öteki zararlıların önlenmesi için kullanılan maddelerdir Pestisitler su ortamına püskürtme,yağmur suyu ve atık deşarjlarıyla girmektedir Yeraltı suyuna ise topraktan süzülme ve kaza ile dökülme sonucu ulaşmaktadırPestisitler içerisinde bulunan cıva kayda değer bir çevre kirleticisidir Hayvanlarda birikime uğradığında yiyecek zincirinde yüksek değişmelere ulaşabilmektedir Gerçekte de balık ve midyelerde yüksek yoğunluklara ulaşan cıva, bu hayvanların yenilmesiyle insan ölümlerine sebep olmaktadırDDT'nin okyanusta, belirli bir yoğunlukta bulunduğu bilinmekte ve fitoplanktonlar üzerine etkisi sonucu, atmosferin oksijen dengesi olumsuz yönde etkileyeceği varsayım edilmektedir

Petrol kirliliklerinin en manâlı etkilerinden biri de suların estetiğini bozmasıdır Endüstriyel atıklar, tankerler, rafineri artıkları su yüzeyini kirletmektedir Kıyılarda denize girilmesini engellemekte, çok kötü bir görünüm olmaktadır Bu da üç yanı denizlerle kenarlı ülkemizin sahillerini kullanılmaz hale getirmekte, bunun yanı sıra turizmimizi de etkilemektedir Yukarıda açıklanmış sebeplerden su kirliliğinin insan sağlığına olan etkilerinin yanında, idareli etkileri de vardır Fakat bu etkenlerin biribirinden ayrı düşünülmesi olanaksızdır İnsan sağlığının etkilenmesi, sonuçta hesaplı kayıplarda beslenme ve giderek sağlık üstünde etkin olabilmektedir

Su kirliliğinin idareli yönden yarattığı sorunları şöyle sıralayabiliriz:

Atık arıtma ve içme suyu arıtma tesislerinde daha artı operasyon gerekmesi nedeniyle giderlerin artması

Benekli sular sulandırma suyu olarak kullanıldığında, sulanan alanların kirlenmesi ve bunun sonucunda verim düşmesine sebep olması,

Su ortamında doğal dengeyi bozan kirleticilerin, bu ortamdaki yaşamı etkilemesi ve bunun sonucunda su ürünlerinde azalmanın meydana gelmesi, su kaynağında estetik yönden bozulmaların olması, turizm, su sporları ve dinlenme nedeniyle yararlanmayı kısıtlanması

Su kaynaklarının kirlenmesini önleyici tedbirler

Su Kirliliğine Karşı Alınacak Bireysel Tedbirler:

Canlı artıklarının sulara atılmaması,

Sentetik deterjanlı suların bir yerde toplanması,

Tarımda kullanılan ilaçların ve gübrelerin sulara karışmasının önlenmesi,

Sanayi bundan böyle ve atık sularının suları kirletmesinin önlenmesi,

Su kaynakları çevresinin pak tutulması,

Çöp ve diğer atıkların sulara bırakılmaması,

İçme sularının on dakika kaynatılıp, bütün asalak yumurtalarının yıkım edilerek dezenfekte edilmesi,
Suları kirletenlerin uyarılması *