ABD ve NATO askerlerinin çekilmeye devam ettiği Afganistan'da Taliban ilerlemeye devam ediyor. Örgüt, son olarak ülkenin batısındaki İran ve kuzey batısındaki Türkmenistan'daki hudut bölgelerinde Afgan ordusunu yenerek hudut kapılarını ele geçirdi.
Taliban militanlarının açıklamasına nazaran örgüt İran sonundaki İslam Kale ve Türkmenistan hududundaki Torkundi ilçelerini ele geçirdi.
Paylaşılan görüntülerde da Taliban güçlerinin Afganistan bayrağını bu iki huduttaki gümrük kapılarından indirdiği görülüyor.
ABD öncülüğündeki askeri güçler Afganistan'dan bir müddettir kademeli olarak çekiliyor.
Bu çekilme sürecinde Taliban da Afgan ordusuna karşı daha fazla alan elde etmeye başladı.
Taliban'ın açıklamalarına nazaran örgüt, Afganistan'ın yüzde 85'ini denetim ediyor. Afgan hükümeti ise bu iddiayı yalanlıyor. İddiayı bağımsız olarak teyit etmekse mümkün değil.
Ülkedeki kimi yetkililer ise Taliban'ın Afganistan'daki 400 bölgenin üçte birinden fazlasını denetim ettiği görüşünde. Bunlara İran hududundaki ve ülkenin en doğusunda, Çin hududundaki birtakım bölgeler de dahil.
Bir müddettir ülkeden çıkmaya devam eden Amerikan askerleri, bu hafta başında, Afganistan operasyonu için kritik kıymetteki, on binlerce askeri barındıran, operasyonların merkezindeki Bagram Hava Üssü'nden de sessizce çekild
Afgan yetkililer, ikisi de Herat bölgesinde yer alan İslam Kale ve Torkundi hudut kapılarının Taliban'a kaybedildiğini doğruladı.
İslam Kale, ülkenin en büyük ticaret yollarından biri. İran'a açılan bu kapıdan hükümete aylık 20 milyon dolar gelir geliyordu. Torkundi hudut kapısı ise Türkmenistan'la ticaret yapılabilen iki kapıdan biri.
Afganistan İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Tarık Arian, güvenlik güçlerinin hudut kapılarını tekrar denetim altına almak için çalışmalarını sürdürdüğünü açıkladı:
"Sınır birlikleri de dahil olmak üzere tüm Afgan ordusu güçleri bölgede, kapıları tekrar denetim altına almak için çalışmalar sürüyor."
Taliban sözcülerinden Zabihullah Mücahid ise, "İslam Kale hudut kapısının büsbütün Taliban'ın denetiminde geçtiğini" söyledi.
Kimi haberlere nazaran Taliban, Herat'taki beş bölgeyi hiç çatışmadan ele geçirdi.
Bu hafta başında Taliban'ın ilerleyişi karşısında 1.000'den fazla Afgan ordusu askeri, ülkenin kuzey doğu komşusu Tacikistan'a kaçmıştı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova da Cuma günü yaptığı açıklamada, Taliban'ın Afgan-Tacik sonunun üçte ikisini ele geçirdiğini duyurdu.
Taliban'ın ilerleyişinin bir anda hızlanması ve denetim ettiği alanın süratle genişlemesi; ABD Lideri Joe Biden'ın Afganistan'dan kesin çekilme kararı aldığını açıklaması sonrası başladı. ABD, ülkede 600 kadar askerini, diplomatik temsilciliklerinin korunması için bırakacak. Öteki askerlerin ise 31 Ağustos'a kadar ülkeden çıkması planlanıyor.
"Farklı bir sonuca ulaşmak için mantıklı bir münasebetimiz yokken bir kuşak Amerikalıyı daha Afganistan'a göndermeyeceğim" diyen Biden, Taliban'ın masaya oturup muahede imzalamayı reddettiği "Afgan hükümetinin, ülkenin tamamını denetim etmesinin sıkıntı olduğunu" da kabul etmişti.
Amerikan istihbarat servislerinden birtakım uzmanlar, Haziran ayında yetkililere verilen bir kıymetlendirme raporuna nazaran, Taliban'ın ülkeyi altı ay içinde ele geçirebileceğinden endişeleniyor.
Afganistan Devlet Lideri Eşref Gani ise, Afgan güvenlik güçlerinin Taliban'ı denetim altında tutabileceği konusunda ısrarlı. Gani, buna örnek olarak Afgan ordusunun Taliban'dan Çarşamba günü geri aldığı, Batı'daki Kale Enav'da bulunan hükümet binalarını gösteriyor.