Yerküre tarihi çağlar boyunca cinsiyet ayrımcılıklarıyla ile dolu. Yüzyıllar öncesine baktığımızda, döneminin en ilerici kişileri olarak tanınan filozofların bile cinsiyet konusuna gelindiğinde düşüncelerinden koptuğunu, bayanı “öteki” olarak tanımladığını görüyoruz. Aristoteles’e nazaran ruh beden üzerinde, akıl his üzerinde, erkek ise hatun üzerinde hükümrandır. Gelgelelim o zamanlardan günümüze geçen yüzyıllarda hiç mi değişim hiç mi ilerleme olmadı? Güçlü olanın zayıfı ezmeye meyilli olması, büyük kardeşin küçük kardeşi ezmesi, patronun emekçiyi ezmesi, erkeğin kadını ezmesi…
Elbet ki şayet hatun erkekten daha güçlü olsaydı eminim bayanlar da erkekleri döver, baskı altında tutardı. Az da olsa bunun örneklerini yazılı ve görsel basında görüyoruz. Bence bu sadece erkek bayan değil insan olmanın getirdiği bir sorun. Pekala, bu sorunun dermanı var mı? Bugüne kadar yapılanlar bu eşitsizliğin sonunu getirdi mi? Tabi ki hayır!
Topluluklara baktığımızda münhasıran hatunlara yapılan istismarın kaynağının “din” olarak gösterildiğini görüyoruz. Tek ilahlı dinler dışında çok ilahlı dinlerde de hatun dışlanıyor. Bayan o denli yürümez kadın bu türlü giyinmez, konuşmaz, vs.. Ilah hakikaten hatunu bu türlü mi istiyor? Mevla güçlünün zayıfı ezdiği, hor gördüğü bir yerküre mı istiyor? Bayanların Tanrı’nın gözünde bedeli var mı? Nedir bu Tanrı’nın hatun sorunsalı?
Kişilerin yaptıklarıyla Tanrı’yı pahalandırmak yanlış tabi ki. Ilah bizi seviyor. Kutsal kitaplara baktığımda cümlelerinden çıkarıyorum bizi sevdiğini. Gerek Tevrat’ta gerek Incil’de ve gerekse Kur’an’da Mevla biz bayanları önemsiyor. İncil’de Ilah "İnsan bir bütünün iki modülüdür. İnsan sadece bayan ya da erkek pahalıdır. İnsan eşittir, erkek ve bayandır. Bayan erkekten yaratıldı ve erkek de bayandan doğdu." yazıyor. İncil’de bayan Tanrı’nın gözünde kıymetlidir. Bayanın değeri kendi yaratanının kıymetinden gelmektedir.
İslam diyanetine baktığımızda Kuran’ın hatun anlayışında; bayan ve erkek farklı özelliklere sahip olsalar da insan olma vasfı itibariyle “eşit görülmesi ” değerli rol oynamaktadır. Yaratılış itibariyle bayan, erkeğe eşit olmakla bir arada, kendisine has kimi hak ve sorumluluklara da sahiptir. Buyruk ve yasaklar konusunda erkek ile bayan arasında fark yoktur. Mevla katında bayan ve erkek eşittir; birinin başkasına üstünlüğü yaptıkları işlerle, kendilerine verilen imkânların yerinde değerlendirilmesine ve özet olarak “Takva” ile bağlantılıdır. Tin Suresi’nde bunu çok güzel anlatır: “İnsanı ayrım yapmadan en şık bir biçimde yarattık” buyuran Ilah kişileri bir erkekle bir bayandan yarattığını, onları soy ve sop yaptığını milletin de onlardan oluştuğunu vurgulamaktadır. (Bkz.Kur’an Hucurat Suresi) Bu ayetlerin dışında müddetlerin başında yan alan “Ey İnsanlar!, Ey İman Edenler, İnananlar” hitapları bile hatun ve erkek arasında bir ayırım olmadığının delilidir. İslam diyanetinin ayrıcalıklı kişileri, çalışmada, bilimde, düzgün işler islemekte, kul hakkını gözetmede ve kötülüklerden kaçınmada hassasiyet gösteren kimselerdir. Örneğin “Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu” (Zümer Müddeti, 9) ayetiyle bilmenin kıymetine vurgu yapılmıştır. Bilmenin de okumakla ile ilgisi bulunduğu birinci inen ayetin “Oku!” ile başlamasında ortaya konulmuştur. Bu buyrukta hatun ve erkek rastgele bir ayırım yapılmamıştır. Muhatap kişidir. Bunları destekleyen çok sayıda hadis bulunmakta. “İlim, hatun erkek her Müslümana farzdır.” Bu vurgu nettir.. Çalışma konusunda ki “İnsan için ama çalıştığının karşılığı vardır.” (NecimSuresi,39) ayetinin kapsamına hem hatun hem de erkek girmektedir.
Özcesi İslâm’ın hatun anlayışı şöyle ortaya konulmaktadır: “…İslâm’a nazaran bayan; nafakası sağlanan, iş yapmak zorunda olmayan, gönlüne nazaran evlatlarını eğitmek, dilerse çalışmak, malını istediği üzere tasarruf edebilmek, kendi soyadını kullanabilmek, ilim yapmak gibi birçok hakka sahip bulunan, bütün bu haklar önünde yalnızca legal isteklerinde kocasına itaatle sorumlu olan, hakları ve sorumlulukları hukukun garantisi altında bulunan, kocasının hayat arkadaşı-sırdaşı- gönüldaşı, yuvanın bekçisi, yavrularının ‘cennetin ayakları altına serildiği’ aziz annesidir…”( A.Ünal, sahife,201). Tanrı’nın hatunla bir alıp veremediği yoktur. Olsa olsa bizim birbirimizle alıp veremediğimiz vardır. Oysa o daima “Birbirinizi sevin” der. Madem ki hepimiz tek ilahlı dinlerin varlığını kabul ediyoruz. O halde bir tek O'na inanıyoruz. Velev Hıristiyan velev Musevi isterse Müslüman her kim olursak olalım evvel kendi kutsal kitabımızı okumalıyız. Dışarıdan hurafelere değil kendi gördüğümüze, kendi duyduğumuza ve kendi anladığımıza inanalım. Aklın yolu birdir!
Laflarımı büyük ozan Ruhi Su’nun dizeleriyle bitiriyorum:
Yaratan bizleri insan yarattı
Muhabbet beşere, cana muhabbet
Cümle mahlukatın üstünde tuttu,
Muhabbet kişiye, cana muhabbet.
Ne bahtiyar ki bize insan olmuşuz,
İnsan sevgisini gerçek bilmişiz,
İnsanın kısmında açıp gülmüşüz,
Muhabbet kişiye, insan olana.
İnsan olan insan gelsin beriye
Kimi kara, kimi çalar sarıya,
Aslolan hayattır bakma deriye,
Muhabbet kişiye, cana muhabbet.....