Tansiyonun Ne Onemi Var?
Tansiyonu, kanın damar duvarını zorlaması diye tarif etmiştik Tansiyon ne kadar yuksekse, damar duvarı o kadar cok zorlanır Yani o kadar cok bozulur Oyle bir kac ayda değil ama uzun yıllar bu zorlanma devam ederse, damar duvarı sertleşmeye başlar Damar duvarı sertleştikce tansiyon daha da yukselir Tansiyon daha da yukselince, damar duvarı da daha cok bozulur Bu boylece, giderek daha kotuye doğru devam eder Damar duvarının bu bozulup sertleşmesine, damar sertliğiya da aterosklerozisdenmektedir
Peki damar duvarı sertleşip bozulunca ne olur? Ne yazık ki cok kotu olur Cunku, en başta hucrelerin iyi calışıp işlerini yapabilmeleri icin kanın gerekli yakıt ve oksijeni; sonra acığa cıkan karbondioksit ve artıkları damarlarda taşıdığını soylemiştik Damarlar bozulunca bu taşıma işlemi bozulur, hucreler de gorevlerini yapamaz hale gelir, hatta olurler Tıpkı, su ve borular olduğu halde, boruların iclerinin tıkanıp, suyun artık akamaması gibi
Vucudun her yerinde damar olduğu icin vucudumuzun her yeri etkilenir Ama bazı yerler, daha da cok etkilenir
En başta kalbi besleyen damarlar (yani koroner damarlar) etkilenir Kalbi besleyen damarlar birden tıkanırsa, kalp krizidediğimiz durum ortaya cıkar Kalp krizi o kadar ağır bir hastalıktır ki, kriz gecirenlerin dortte biri hastaneye bile yetişemeden olur Dortte bir kadarı da hastanede, doktorların mudahelesine rağmen hayatlarını kaybederler
Kalpten sonra en cok etkilenen ikinci organ beyindir Beyindeki damarların tıkanması ya da bazen yırtılıp kanamaları yuzunden felcoluşur
Ucuncu sırada alt uyelere yani uyluk, bacak ve ayağa giden damarların tıkanması vardır Onlar tıkanınca gangrendenilen ve tıkanan yerde curumeye neden olan, o yuzden de kesip cıkarılmalarını gerektiren hastalık gelişir
Damar sertliğinin cokca etkilediği ve bizim icin onemi fazla olan iki organ daha vardır Bunlar goz ve bobrektir İlki korluğe, ikincisi idrarın atılamamasına kadar gidebilen kotu sonuclar doğurabilir
Yukarıda sıraladığımız hastalıklar, gunumuzde insanların olum nedenlerinin yarısını oluşturmaktadır Yani, gunumuzde, her iki kişiden biri, damar sertliği yuzunden olmektedir Bu yuzden, son zamanlarda tıp, damar sertliğine bağlı hastalıklar konusunda seferber olmuştur Bu hastalıkların nasıl onlenebilecekleri ve bu hastalıkların nasıl daha iyi tedavi edilebilecekleri son zamanların en onemli calışma konusudur
Tansiyon, zarar vermek icin bazen yıllarca damarların bozulmasını beklemeyebilmektedir Damarda onceden var olan bir baloncuk (anevrizma), tansiyon yukselince patlayıp, ani olume neden olabilmektedir Ya da, kalp pompası bir başka nedenle bozulmuşsa, yukselen tansiyon, kalp yetmezliğini olume goturebilecek kadar kotuleştirebilmektedir
Ama tansiyonun zararı, başta da soylediğimiz gibi, daha cok damarları bozması yoluyladır Tansiyon, damarı, yıllar icinde yavaş yavaş ama kararlı bir şekilde bozar Sonunda, yukarda saydığımız kotu sonuclara ve olume kadar goturur Bu yuzden tansiyona sinsi katildenmektedir Sinsi katil denmesinin bir nedeni de, farkına varılmayabilmesidir Tansiyonu olanların coğunun hic bir şikayeti yoktur Farkına bile varmazlar
Tansiyonu, kanın damar duvarını zorlaması diye tarif etmiştik Tansiyon ne kadar yuksekse, damar duvarı o kadar cok zorlanır Yani o kadar cok bozulur Oyle bir kac ayda değil ama uzun yıllar bu zorlanma devam ederse, damar duvarı sertleşmeye başlar Damar duvarı sertleştikce tansiyon daha da yukselir Tansiyon daha da yukselince, damar duvarı da daha cok bozulur Bu boylece, giderek daha kotuye doğru devam eder Damar duvarının bu bozulup sertleşmesine, damar sertliğiya da aterosklerozisdenmektedir
Peki damar duvarı sertleşip bozulunca ne olur? Ne yazık ki cok kotu olur Cunku, en başta hucrelerin iyi calışıp işlerini yapabilmeleri icin kanın gerekli yakıt ve oksijeni; sonra acığa cıkan karbondioksit ve artıkları damarlarda taşıdığını soylemiştik Damarlar bozulunca bu taşıma işlemi bozulur, hucreler de gorevlerini yapamaz hale gelir, hatta olurler Tıpkı, su ve borular olduğu halde, boruların iclerinin tıkanıp, suyun artık akamaması gibi
Vucudun her yerinde damar olduğu icin vucudumuzun her yeri etkilenir Ama bazı yerler, daha da cok etkilenir
En başta kalbi besleyen damarlar (yani koroner damarlar) etkilenir Kalbi besleyen damarlar birden tıkanırsa, kalp krizidediğimiz durum ortaya cıkar Kalp krizi o kadar ağır bir hastalıktır ki, kriz gecirenlerin dortte biri hastaneye bile yetişemeden olur Dortte bir kadarı da hastanede, doktorların mudahelesine rağmen hayatlarını kaybederler
Kalpten sonra en cok etkilenen ikinci organ beyindir Beyindeki damarların tıkanması ya da bazen yırtılıp kanamaları yuzunden felcoluşur
Ucuncu sırada alt uyelere yani uyluk, bacak ve ayağa giden damarların tıkanması vardır Onlar tıkanınca gangrendenilen ve tıkanan yerde curumeye neden olan, o yuzden de kesip cıkarılmalarını gerektiren hastalık gelişir
Damar sertliğinin cokca etkilediği ve bizim icin onemi fazla olan iki organ daha vardır Bunlar goz ve bobrektir İlki korluğe, ikincisi idrarın atılamamasına kadar gidebilen kotu sonuclar doğurabilir
Yukarıda sıraladığımız hastalıklar, gunumuzde insanların olum nedenlerinin yarısını oluşturmaktadır Yani, gunumuzde, her iki kişiden biri, damar sertliği yuzunden olmektedir Bu yuzden, son zamanlarda tıp, damar sertliğine bağlı hastalıklar konusunda seferber olmuştur Bu hastalıkların nasıl onlenebilecekleri ve bu hastalıkların nasıl daha iyi tedavi edilebilecekleri son zamanların en onemli calışma konusudur
Tansiyon, zarar vermek icin bazen yıllarca damarların bozulmasını beklemeyebilmektedir Damarda onceden var olan bir baloncuk (anevrizma), tansiyon yukselince patlayıp, ani olume neden olabilmektedir Ya da, kalp pompası bir başka nedenle bozulmuşsa, yukselen tansiyon, kalp yetmezliğini olume goturebilecek kadar kotuleştirebilmektedir
Ama tansiyonun zararı, başta da soylediğimiz gibi, daha cok damarları bozması yoluyladır Tansiyon, damarı, yıllar icinde yavaş yavaş ama kararlı bir şekilde bozar Sonunda, yukarda saydığımız kotu sonuclara ve olume kadar goturur Bu yuzden tansiyona sinsi katildenmektedir Sinsi katil denmesinin bir nedeni de, farkına varılmayabilmesidir Tansiyonu olanların coğunun hic bir şikayeti yoktur Farkına bile varmazlar