iltasyazilim
FD Üye
Tanzimat Fermanı
Tanzimat Fermanı Tanzimat Fermanı Nedir?
Tanzimat Fermanı hakkında ansiklopedik bilgi
Tanzimat Fermanı
19 yüzyılın başlarında Osmanlı'da yeniliklere sürat verildi 1831'de ilk resmî gazete Takvimi Vekâyi çıkarıldı, daimî elçilikler her tarafta devreye sokuldu Avrupa devletlerinde olduğu gibi bakanlıklar kuruldu, tüm bu etkinlikler sonucu icat hareketi yeni bir güç kazandı, yeni bir cins oluşmaya başladı Bu neslin temsilcisi Mustafa Reşit Paşa oldu Paris elçiliğine gönderilmiş olan Mustafa Reşit Paşa, padişahın üstünde etkili oldu Reşit Paşa Avrupa'da gördüğü parlamenter yönetimi savunuyordu II Mahmut 1837'de onu Dış İşleri Bakanlığına görev edince ıslahat hareketlerine sürat verdi Bu sırada Darı meselesi tekrar patlak vermişti Padişah bu meselenin çözümü için Reşit Paşa'yı 1838'de baştan elçi olarak İngiltere'ye gönderdi Reşit Paşa'nın Avrupa'da bulunduğu sırada Osmanlı Devleti ile Mehmet Ali Paşa aralarında yeniden harp başladı Nizip'te ortaya meydana çıkan savaşta Osmanlı ordusu yenildi II Mahmut bu yenilginin haberini alamadan yaşamını yitirdi, yerine çok genç olan ve ıslahat fikirlerini savunan Abdülmecit, padişah olarak geçti
Sultan Abdülmecit, Londra'da elçilik yapan Mustafa Reşit Paşa'yı Hariciye nazırı yaptı Osmanlı Devleti'nin bir Avrupa devleti olabilmesi için Avrupa'daki hukuk ve idare alanıyla toplumsal alandaki yenilikleri uygulamanın gerekliliğine inanan Mustafa Reşit Paşa, bir ıslahat programı hazırladı Dört ay dek bir hazırlık aşamasından daha sonra Reşit Paşa, genç padişahı Tanzimat Fermanı'nı ilân etmeye ikna etti Reşit Paşa, Tanzimat Fermanı'nı padişah, devlet adamları, yabancı elçiler ve halk huzurunda 3 Kasım 1839'da Gülhane Parkı'nda okudu Bu yüzden bu fermana Gülhane Hattı Hümayunuda denir Böylece Tanzimat Dönemi başlamış oldu
Tanzimat, düzeltmeler, düzenlememeler, demektir Geniş anlamıyla tanzimat, Osmanlı devlet yapısında ve devlettoplum ilişkilerinde yapılan düzenlemeleri kapsar Ilk Kez Mustafa Reşit Paşa ve dönemin aydınları, idare ve eğitim alanıyla askeri sistemde geri kalan Osmanlı Devleti'ne yeni bir uyum tahsis etmek, devleti modernize etmek için Tanzimat'ı bildiri etmiştir Tanzimat dönemi, modernleşme tarihimizde bir dönüm noktasıdır
Tanzimat Fermanının Bildiri Nedenleri
Mısır Valisi
Mehmet Ali Paşa meselesinde Avrupa'nın desteğini elde etmek
Avrupa'nın Osmanlı iç işlerine karışmasını önlemek
Fransız İhtilalinin milliyetçilik etkisini azaltmak
Gayri Müslümleri devlete bağlantı kurmak
Bu fermanla devlet kendisini yenilemesi gerektiğini söylemiştir Fermanda yer alan esas konular:
Bütün vatandaşların can, mülk ve namus güvenliğinin sağlanması,
Yargılamada tarafsızlık, (hiç kimse yargılanmadan idam edilemeyecek (hukuk devleti özelliğini yansıtır))
Vergide hak,
Erkeklere dört yıl mecbur askerlik,
Rüşvetin ortadan kaldırılması,
Herkesin mülk ve mülküne sahip olması, bunu servet olarak bırakabilmesi(Özel mülkiyet teminat altına alındı Müsadere kaldırıldı)
Bu ferman sayesinde
padişahların yetkileri
meclislere veya kişilere devredilmiştir Buradaki hedef, iktidarı saraydan alıp
bürokrasiye tahsis etmek ve devlet yönetiminde merkezileşmeyi sağlamaktı Fermanda bahşedilen bütün sözlerin ayrıntılarıyla yerine getirilememesine karşın bu çabalar, çağdaşlaşmaya ve
cumhuriyet fikrine önayak olmuştur
II Mahmut'un saltanatının ikinci döneminde yoğunlaşan reformlara resmi bir bildiriyle hukuki biçim verme talebi sık sık dile getirildi Fakat iç siyasi dengeler sebebiyle bu operasyon uzun zaman ertelendi
1 Temmuz
1839'da II Mahmut'un ölümü ve
Abdülmecit'in tahta çıkmasından hemen sonra sadrazamlığa reform taraftarı
Mehmet Hüsrev Paşa getirildi Ağustos ayında yurda dönen Londra büyükelçisi ve
Hariciye Nazırı Mustafa Reşit Paşa, 17 yaşındaki padişahı ikna ederek Tanzimat deklarasyonunun kabulünü sağladı
3 Kasım
1839 günü Saray müştemilatı içerisinde yer alan
Gülhane bahçesinde okunan bir Hattı Şerif (padişah yazısı) ile Tanzimatı Hayriye (bahtı açık düzenlemeler) ilan edildi Osmanlı tarihinin en manâlı belgelerinden biri olan bu metin, okunduğu yerden ötürü Gülhane Fermanı ve içeriğinden ötürü Tanzimat Fermanı adıyla da anılır *
Tanzimat Fermanı Tanzimat Fermanı Nedir?
Tanzimat Fermanı hakkında ansiklopedik bilgi
Tanzimat Fermanı
19 yüzyılın başlarında Osmanlı'da yeniliklere sürat verildi 1831'de ilk resmî gazete Takvimi Vekâyi çıkarıldı, daimî elçilikler her tarafta devreye sokuldu Avrupa devletlerinde olduğu gibi bakanlıklar kuruldu, tüm bu etkinlikler sonucu icat hareketi yeni bir güç kazandı, yeni bir cins oluşmaya başladı Bu neslin temsilcisi Mustafa Reşit Paşa oldu Paris elçiliğine gönderilmiş olan Mustafa Reşit Paşa, padişahın üstünde etkili oldu Reşit Paşa Avrupa'da gördüğü parlamenter yönetimi savunuyordu II Mahmut 1837'de onu Dış İşleri Bakanlığına görev edince ıslahat hareketlerine sürat verdi Bu sırada Darı meselesi tekrar patlak vermişti Padişah bu meselenin çözümü için Reşit Paşa'yı 1838'de baştan elçi olarak İngiltere'ye gönderdi Reşit Paşa'nın Avrupa'da bulunduğu sırada Osmanlı Devleti ile Mehmet Ali Paşa aralarında yeniden harp başladı Nizip'te ortaya meydana çıkan savaşta Osmanlı ordusu yenildi II Mahmut bu yenilginin haberini alamadan yaşamını yitirdi, yerine çok genç olan ve ıslahat fikirlerini savunan Abdülmecit, padişah olarak geçti
Sultan Abdülmecit, Londra'da elçilik yapan Mustafa Reşit Paşa'yı Hariciye nazırı yaptı Osmanlı Devleti'nin bir Avrupa devleti olabilmesi için Avrupa'daki hukuk ve idare alanıyla toplumsal alandaki yenilikleri uygulamanın gerekliliğine inanan Mustafa Reşit Paşa, bir ıslahat programı hazırladı Dört ay dek bir hazırlık aşamasından daha sonra Reşit Paşa, genç padişahı Tanzimat Fermanı'nı ilân etmeye ikna etti Reşit Paşa, Tanzimat Fermanı'nı padişah, devlet adamları, yabancı elçiler ve halk huzurunda 3 Kasım 1839'da Gülhane Parkı'nda okudu Bu yüzden bu fermana Gülhane Hattı Hümayunuda denir Böylece Tanzimat Dönemi başlamış oldu
Tanzimat, düzeltmeler, düzenlememeler, demektir Geniş anlamıyla tanzimat, Osmanlı devlet yapısında ve devlettoplum ilişkilerinde yapılan düzenlemeleri kapsar Ilk Kez Mustafa Reşit Paşa ve dönemin aydınları, idare ve eğitim alanıyla askeri sistemde geri kalan Osmanlı Devleti'ne yeni bir uyum tahsis etmek, devleti modernize etmek için Tanzimat'ı bildiri etmiştir Tanzimat dönemi, modernleşme tarihimizde bir dönüm noktasıdır
Tanzimat Fermanının Bildiri Nedenleri
Mısır Valisi
Mehmet Ali Paşa meselesinde Avrupa'nın desteğini elde etmek
Avrupa'nın Osmanlı iç işlerine karışmasını önlemek
Fransız İhtilalinin milliyetçilik etkisini azaltmak
Gayri Müslümleri devlete bağlantı kurmak
Bu fermanla devlet kendisini yenilemesi gerektiğini söylemiştir Fermanda yer alan esas konular:
Bütün vatandaşların can, mülk ve namus güvenliğinin sağlanması,
Yargılamada tarafsızlık, (hiç kimse yargılanmadan idam edilemeyecek (hukuk devleti özelliğini yansıtır))
Vergide hak,
Erkeklere dört yıl mecbur askerlik,
Rüşvetin ortadan kaldırılması,
Herkesin mülk ve mülküne sahip olması, bunu servet olarak bırakabilmesi(Özel mülkiyet teminat altına alındı Müsadere kaldırıldı)
Bu ferman sayesinde
padişahların yetkileri
meclislere veya kişilere devredilmiştir Buradaki hedef, iktidarı saraydan alıp
bürokrasiye tahsis etmek ve devlet yönetiminde merkezileşmeyi sağlamaktı Fermanda bahşedilen bütün sözlerin ayrıntılarıyla yerine getirilememesine karşın bu çabalar, çağdaşlaşmaya ve
cumhuriyet fikrine önayak olmuştur
II Mahmut'un saltanatının ikinci döneminde yoğunlaşan reformlara resmi bir bildiriyle hukuki biçim verme talebi sık sık dile getirildi Fakat iç siyasi dengeler sebebiyle bu operasyon uzun zaman ertelendi
1 Temmuz
1839'da II Mahmut'un ölümü ve
Abdülmecit'in tahta çıkmasından hemen sonra sadrazamlığa reform taraftarı
Mehmet Hüsrev Paşa getirildi Ağustos ayında yurda dönen Londra büyükelçisi ve
Hariciye Nazırı Mustafa Reşit Paşa, 17 yaşındaki padişahı ikna ederek Tanzimat deklarasyonunun kabulünü sağladı
3 Kasım
1839 günü Saray müştemilatı içerisinde yer alan
Gülhane bahçesinde okunan bir Hattı Şerif (padişah yazısı) ile Tanzimatı Hayriye (bahtı açık düzenlemeler) ilan edildi Osmanlı tarihinin en manâlı belgelerinden biri olan bu metin, okunduğu yerden ötürü Gülhane Fermanı ve içeriğinden ötürü Tanzimat Fermanı adıyla da anılır *
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.