Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Tarih Felsefesi Hakkında Data
Tarihin anlamını ve yasalarını araştıran veri dalı
İnsanlı tarih, toplumsal gelişme sürecinin tarihi olduğuna göre bir anlamda toplum felsefesi deyimiyle de anlamdaştır Tarih felsefesi, geçmişte neler olup bittiğini araştıran tarih biliminden bambaşka olarak, geçmişte olup bitenlerin nedenler ’ini araştırır Bu bakımdan tarih felsefesi, tarihsel oluşumu içinde, genel felsefe alanının üç büyük dünya görüşüne göre sıralanır: Metafizik tarih felsefesi, bireyci tarih felsefesi, diyalektik tarih felsefesi
Metafizik açıdan işlenen tarih felsefesine kadar insanların tarihi tanrının iradesiyle yönetilmektedir, tanrı nasıl istemişse o kadar olmuştur ve bundan sonradan da öyle olacaktır
Temelde metafizikten başka bir şey olmayan bireyci tarih felsefesine göre insanların tarihini büyük bireyler, eşdeyişle üstün düşünceler yönetmektedir, bu büyük kişiler nasıl istemişlerse böylece olmuştur ve bundan sonradan da öyle olacaktır
Çağdaş mantıkla ilgili tarih felsefesine göreyse tarihi, imal ilişkileriyle belirlenen toplumlar yapar, toplumsal olayların nedenleri özdeksel koşullardır
Tarih felsefesi metafizik ve bireyci açılardan işlenirken bile, çağdaş özdekçi mantıkla ilgili anlayışın sezgisini taşımaktadır Tarih felsefesinin ve toplumbilimin kurucusu farzedilen Arap düşünürlerinden İbni Haldun ’a (13341406) tarafından toplumsal olayların nedenini toplumun kendisinde seslenmek gerekir Tarih bilimiyle uğraşanları yanıltan şey, ulusların hal ve durumlarının değişmekte olduklarını unutmaktır Değişme, tanrının tüm varlıklar için koyduğu bir yasadır Doğasal evrim, özdeksel bir değişmeden ibarettir Toplumlar da halk gibi doğa, gelişir ve ölürler Maharet ve sanayinin gelişmesi, toplumsal gelişmenin başında gelir Hüner ve sanayinin gelişmesi, insanı düşünsel bilgilerle uğraşmaya yöneltir Değerinde emekle belirlenir, pazarda satılan buğdayda iş ve emeğin değeri dobra dobra görünmez fakat buğdayın değeri onu edinmek için harcanan meslek ve emeğin değeridir Toplumsal olayların temeli ekonomiktir
İtalyan düşünürlerinden Giovanni Battista Vico ’ya ( 16881744) tarafından halk müziği kendi tarihlerini kendileri yaparlar Devlet biçimleri, töreler, dil gibi dağıtılmış toplumsal kurumlar birbirleriyle bağlantılıdırlar Tarih, temelde tanrı işi olan bir planın gerçekleşmesidir
Alman düşünürü Immanuel Kant ’a (17241804) tarafından tarihsel olayların nedeni doğanın ereğidir, doğa ırk için töresel bir ide ’yi yerine getirmek istemiş ve bütün olayları bu ereğe gelmek için planlamıştır Doğa, insan türünün ‘ ’hak ve ve hak ’ ’i sağlayan ereksel bir topluma erişmesini istemiştir Lakin insan türü bu ereği, doğanın zorunluluğundan kurtulup ussal özgürlüğe (hayvanlıktan insanlığa) geçerek gerçekleştirecektir Çünkü insan türü yetkinliğe içten yükselmek için belirlenmiştir
Alman düşünürü Gottfried Herder ’e (17441803) göre insanların tarihini insanların kendi doğal yetenekleriyle içinde bulundukları doğal koşullar belirler Tarihin ereği insanlığa varmaktır Tarih bu ereği yapmak için durmadan olgunluğa içten gelişir
Fransız düşünürü SaintSimon ’a (17601825) kadar tarihsel olayların nedeni büyük toplumsal çıkarların çatışmasıdır
Fransız tarihçisi Augustin Thierry ’ye (17951856) göre savaşlar toplumsal çıkarlar uğruna yürütülür Toplumsal olayların nedeni çıkar çatışmasıdır Tarihi kişiler yok, halk toplulukları yapar
Fransız tarihçisi François Mignet ’ye (17961884) göre olayları halk yok, insanları olaylar yönetir Politik gruplaşmaları belirleyen derslik çıkarlarıdır
Fransız tarihçisi François Guizot ’ya ( 17841871) göre politik kurumlar neden yok, sonuçtur Onları toplum meydana getirir Halkın durumunun ne olduğunu hükümet biçimlerinde araştıracak yerde, hükümetin ne olması gerektiğini anlamak için halkın durumunu araştırmalıdır
Alman düşünürü Jphann Gottlieb Fichte ’ye (17621814) kadar tarihin amacı usa ve özgürlüğe dürüst yükselmektir Bu amacı yapmak için çocuk saflığından yola meydana çıkan tarih günahlar içinden geçerek ussallığın özgür alanına ulaşacaktır
Alman düşünürü Friedrich Schelling ’e (17751854) tarafından tarih, yasalara ast bir fenomenler dizisidir İnsanların bağımsızlık eylemleri tarihsel zorunluluğun sonucudur Serbest ve mecburiyet benzer şeydir Hür bilincine varılmış zorunluluktur
Alman düşünürü Friedrich Hegel ’e (17701831) kadar tarih, evrensel ruhun zaman içinde gelişmesidir Tarihsel olaylar evrensel bir ussallığın yönetimindedir, bu evrensel ussallık doğa yasalarıyla belirir
Tüm bu metafizik ve netafizik özdekçi tarih felsefelerinin dışarıda tarih bilimi ve tarih felsefesi, bilimsel olarak, 19 yüzyılda tarihsel ve eytişimsel özdekçilik öğretisiyle gerçekleşmiştir *
Tarihin anlamını ve yasalarını araştıran veri dalı
İnsanlı tarih, toplumsal gelişme sürecinin tarihi olduğuna göre bir anlamda toplum felsefesi deyimiyle de anlamdaştır Tarih felsefesi, geçmişte neler olup bittiğini araştıran tarih biliminden bambaşka olarak, geçmişte olup bitenlerin nedenler ’ini araştırır Bu bakımdan tarih felsefesi, tarihsel oluşumu içinde, genel felsefe alanının üç büyük dünya görüşüne göre sıralanır: Metafizik tarih felsefesi, bireyci tarih felsefesi, diyalektik tarih felsefesi
Metafizik açıdan işlenen tarih felsefesine kadar insanların tarihi tanrının iradesiyle yönetilmektedir, tanrı nasıl istemişse o kadar olmuştur ve bundan sonradan da öyle olacaktır
Temelde metafizikten başka bir şey olmayan bireyci tarih felsefesine göre insanların tarihini büyük bireyler, eşdeyişle üstün düşünceler yönetmektedir, bu büyük kişiler nasıl istemişlerse böylece olmuştur ve bundan sonradan da öyle olacaktır
Çağdaş mantıkla ilgili tarih felsefesine göreyse tarihi, imal ilişkileriyle belirlenen toplumlar yapar, toplumsal olayların nedenleri özdeksel koşullardır
Tarih felsefesi metafizik ve bireyci açılardan işlenirken bile, çağdaş özdekçi mantıkla ilgili anlayışın sezgisini taşımaktadır Tarih felsefesinin ve toplumbilimin kurucusu farzedilen Arap düşünürlerinden İbni Haldun ’a (13341406) tarafından toplumsal olayların nedenini toplumun kendisinde seslenmek gerekir Tarih bilimiyle uğraşanları yanıltan şey, ulusların hal ve durumlarının değişmekte olduklarını unutmaktır Değişme, tanrının tüm varlıklar için koyduğu bir yasadır Doğasal evrim, özdeksel bir değişmeden ibarettir Toplumlar da halk gibi doğa, gelişir ve ölürler Maharet ve sanayinin gelişmesi, toplumsal gelişmenin başında gelir Hüner ve sanayinin gelişmesi, insanı düşünsel bilgilerle uğraşmaya yöneltir Değerinde emekle belirlenir, pazarda satılan buğdayda iş ve emeğin değeri dobra dobra görünmez fakat buğdayın değeri onu edinmek için harcanan meslek ve emeğin değeridir Toplumsal olayların temeli ekonomiktir
İtalyan düşünürlerinden Giovanni Battista Vico ’ya ( 16881744) tarafından halk müziği kendi tarihlerini kendileri yaparlar Devlet biçimleri, töreler, dil gibi dağıtılmış toplumsal kurumlar birbirleriyle bağlantılıdırlar Tarih, temelde tanrı işi olan bir planın gerçekleşmesidir
Alman düşünürü Immanuel Kant ’a (17241804) tarafından tarihsel olayların nedeni doğanın ereğidir, doğa ırk için töresel bir ide ’yi yerine getirmek istemiş ve bütün olayları bu ereğe gelmek için planlamıştır Doğa, insan türünün ‘ ’hak ve ve hak ’ ’i sağlayan ereksel bir topluma erişmesini istemiştir Lakin insan türü bu ereği, doğanın zorunluluğundan kurtulup ussal özgürlüğe (hayvanlıktan insanlığa) geçerek gerçekleştirecektir Çünkü insan türü yetkinliğe içten yükselmek için belirlenmiştir
Alman düşünürü Gottfried Herder ’e (17441803) göre insanların tarihini insanların kendi doğal yetenekleriyle içinde bulundukları doğal koşullar belirler Tarihin ereği insanlığa varmaktır Tarih bu ereği yapmak için durmadan olgunluğa içten gelişir
Fransız düşünürü SaintSimon ’a (17601825) kadar tarihsel olayların nedeni büyük toplumsal çıkarların çatışmasıdır
Fransız tarihçisi Augustin Thierry ’ye (17951856) göre savaşlar toplumsal çıkarlar uğruna yürütülür Toplumsal olayların nedeni çıkar çatışmasıdır Tarihi kişiler yok, halk toplulukları yapar
Fransız tarihçisi François Mignet ’ye (17961884) göre olayları halk yok, insanları olaylar yönetir Politik gruplaşmaları belirleyen derslik çıkarlarıdır
Fransız tarihçisi François Guizot ’ya ( 17841871) göre politik kurumlar neden yok, sonuçtur Onları toplum meydana getirir Halkın durumunun ne olduğunu hükümet biçimlerinde araştıracak yerde, hükümetin ne olması gerektiğini anlamak için halkın durumunu araştırmalıdır
Alman düşünürü Jphann Gottlieb Fichte ’ye (17621814) kadar tarihin amacı usa ve özgürlüğe dürüst yükselmektir Bu amacı yapmak için çocuk saflığından yola meydana çıkan tarih günahlar içinden geçerek ussallığın özgür alanına ulaşacaktır
Alman düşünürü Friedrich Schelling ’e (17751854) tarafından tarih, yasalara ast bir fenomenler dizisidir İnsanların bağımsızlık eylemleri tarihsel zorunluluğun sonucudur Serbest ve mecburiyet benzer şeydir Hür bilincine varılmış zorunluluktur
Alman düşünürü Friedrich Hegel ’e (17701831) kadar tarih, evrensel ruhun zaman içinde gelişmesidir Tarihsel olaylar evrensel bir ussallığın yönetimindedir, bu evrensel ussallık doğa yasalarıyla belirir
Tüm bu metafizik ve netafizik özdekçi tarih felsefelerinin dışarıda tarih bilimi ve tarih felsefesi, bilimsel olarak, 19 yüzyılda tarihsel ve eytişimsel özdekçilik öğretisiyle gerçekleşmiştir *
