Tarihi Değiştiren Oyunlar: 2 (1992 - 1997)

Tarihi Değiştiren Oyunlar yazı serimize devam ediyoruz. Sırada birçok oyun cinsinin şekillenip temel mekaniklerinin belirlendiği 90'lar var.
[*]Tarihi Değiştiren Oyunlar: 1 (1972 - 1991)
Wolf3D (1992), Doom (1993) ve Quake (1996)


John Carmack ve John Romero ikilisi muhtemelen oyun yerküresini en çok etkileyen isimler olabilir. Bu iki dahinin o vakte kadar oluşmuş bütün kalıpları reddederek yarattıkları Catacombs-3D (1991), FPS'lerin birinci rafine grafik motoru sayılırken, Wolf3D bu tipi kitlelerle birinci kere buluşturan ve pederinizin ofis bilgisayarında oyun da oynanabileceğini gösteren prodüksiyondu. Ancak Doom, Wolf3D'nin yaptıklarını aldı ve yerküreye "norm budur, bundan sonra bunu referans alacaksınız" dedi. Bu ikili yolu açmasaydı, bugünün FPS'leri teknik olarak var olamazlardı.


Sonrasında sahneye giren Quake ise süratli FPS maç tipine kattıklarıyla aslında bambaşka bir noktaya sahip lakin onu yüceltmemizin esas sebebi bize 3D Acceleration'ı (GPU'nun önemli kullanımı) ikram etmesidir. Birinci kere bir GPU görsel sürece için kullanıldı. Carmack'ın OpenGL'e kattıkları, o günden bugüne API'ların temelini etkileyişi, çağdaş konsollardaki APU'ların içindeki CPU/GPU mimarisinin bile temelde onun yazdıklarına dayanıyor olmasıysa hikayenin "sönük" devamı. God of War mu? Red Dead Redemption mu? Skyrim? Teknik olarak hepsi, id Software'in adımıyla başladı işte.


TCP/IP ile "deathmatch" kültürünü nasıl oluşturdukları (Doom ve Wolf3D), yetenek bazlı FPS sporunun temellerini nasıl attıkları, mahsusen Quake serisiyle milletlerarası FPS turnuvaları için nasıl netcode yazdıkları ise hikayenin bambaşka bir yüzü.

Üstün Mario Kart (1992)

Tarihin karanlık çağlarından beri oyunlar parti içindir düsturunu benimsemiş olan Nintendo'nun SNES'in altın yıllarında çıkardığı ve "ailecek eğlence" diyebileceğimiz yesyeni bir cinse ön ayak olan Üstün Mario Kart varsayımlardan çok daha ziyade oyunu etkiledi. Bu "toplu eğlence" konsepti Nintendo'nun ileriki yıllarda çıkaracağı Wii, WiiU ve Switch üzere konsolların da; Guitar Hero, Just Dance üzere oyunların da katalizörü oldu.

System Shock (1994)

System Shock'un, çıktığı 1994 yılında başardığı pek çok şey bugün oyun yapma algısına her açıdan entegre olmuş durumda. Bir alanda hikaye bazlı aksiyon oyunlarının da atası olarak tanımlayabileceğimiz SS, "Immersive Simulation" cinsinin birinci büyük örneği oldu. Kendi spesifik kuralları olan bir oyun yerküresi içinde oyuncuya her türlü imkanı tanıyarak evvelden kurgulanmış değil, sistemik ve özgür bir akış sağlamaktı hadise ve System Shock bu başta yapılmış The Elder Scrolls, Thief, Dishonored, Bioshock üzere oyunların ortaya çıkmasını sağlayan en büyük mihenk taşı oldu.

Virtua Fighter 2 (1994)

Street Fighter 2'nin krallığını ilan ettiği ve bir güruh dövüş oyunu ile dolup taşan salonlarda parlamanın tek yolu sıradışı ve yenilikçi olmaktı. İşte Virtua Fighter bunu üç boyutlu modelleri ve oyun motoruyla başardı. Gelgelelim serinin oyun yerküresine kazandırdığı en kıymetli şey motion capture teknolojisidir desem yanlış olmaz. Birinci kere Virtua Fighter 2'de kullanılan bu teknolojinin hem oynanış hem de ara sahne bahislerinde ne kademe büyük bir tesir yarattığı malumunuz.

Harika Mario 64 (1996)

90'ların ortaları iki boyutlu pek çok klasik serinin üçüncü boyuta geçişine tanık oldu, bunu düzgün formda yapamayanlar kaybolup giderken, az sayıda seri başarabildi. Muhteşem Mario 64 ise bu geçişi en güzel formda yapmayı başarabilen oyun denebilir, zira kalitesinin yanı sıra oyun yerküresinde izler bırakacak pek çok yenilikler de getirdi. Shigeru Miyamoto ve ekibi oyun tarihindeki birinci muaf denetim edilebilir kamera ve 360 radde analog denetim sistemini kullandılar ki bu sistem hala günümüz oyunlarının temelini oluşturmaktadır. Ayrıyeten oyunun sahip olduğu, serbestçe gezilebilen kocaman üç boyutlu yerküre oynanış açısından da GTA, Kingdom Hearts ve GoldenEye 007 üzere prodüksiyonlara ilham olmuştu.

Ultima Online (1997)

Evvelce RYO denince akla gelen tek şey ejderha peşinde koşan şövalyeler, kudretli büyücüler ve fantastik yaratıklardı. Derken 1997 yılında Ultima Online isimli bir DVO çıktı. Bu oyun sadece "kahramanlara" ilişkin değildi; isteyenler kendisine mesken yapıyor, isteyenler tüm günü balık tutup satarak geçirebiliyorlardı. Rol yapmak isteyen oyuncularla dolup taşan ve daha evvel görülmemiş biçimde binlerce oyuncunun bir arada oynamasına müsaade veren Ultima Online, yapımcıların dikkatini DVO çeşidine çekti ve tıbbın adeta patlamasını sağladı.

Not: Bu seriyi hazırlarken umumi olarak Oyungezer Mayıs 2018 sayısında birebir isimle taraf alan "Tarihi Değiştiren Oyunlar" belgesindeki sıralamayı ve açıklamaları kullandık.