TBMM yemin krizi

TBMM yemin krizi detaylı bilgi
TBMM yemin krizi sebepleri
TBMM yemin krizi sonucları

TBMM yemin krizi, 12 Haziran 2019 secimleri sonucu meclise girmeye hak kazanan bazı milletvekillerinin tutuklu olması ve tahliye edilmemesi ile Hatip Dicle'nin vekilliğinin duşurulmesi sonucu meydana geldi Parlamentoda yapılan yemin torenine Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Milliyetci Hareket Partisi (MHP) katılırken Barış ve Demokrasi Partisi (BDP)'nin bağımsızlar katılmadı fakat CHP'li vekiller (Oktay Ekşi haric) yemin etmedi

8 ve 11 Temmuz 2019 tarihlerinde AK Parti ve CHP arasında yapılan goruşmelerin ardından iki parti anlaşmaya varınca CHP'li milletvekilleri, 11 Temmuz'da Genel Kurul'a Egemenlik Milletindirkokartıyla gelerek yemin ettiler

Secim oncesi

Ergenekon davasının tutuklu sanıklarından gazeteci Mustafa Balbay ile Tuncay Ozkan ve eski Başkent Universitesi Rektoru Mehmet Haberal3, CHP'de milletvekili aday adayı oldular Nisan 2019'de Yuksek Secim Kurulu (YSK)'na verilen aday listesinde Balbay ve Haberal yer alırken Ozkan yer almadı BDP'nin de desteklediği Emek, Demokrasi ve Ozgurluk Bloku'nun bağımsız adaylarından altısı KCK davasında tutuklu yargılanan kişilerdi: DEP eski milletvekili Hatip Dicle, Faysal Sarıyıldız, Selma Irmak, İbrahim Ayhan, Kemal Aktaş, Gulser Yıldırım

11 Nisan 2019'de YSK, bağımsız milletvekili adayları ile siyasi partilerin milletvekili gecici aday listeleri uzerindeki incelemelerini tamamlamadı ve bağımsız milletvekili adaylarının adli sicil kayıtlarını inceledi İnceleme sonrası aralarında Hatip Dicle'nin de olduğu on iki bağımsız milletvekilinin sabıka kayıtları bulunduğunu tespit ederek soz konusu kişilerin 'eski mahkumiyetleri' gerekce gosterilerek adaylıkları iptal edildi BDP eski Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, YSK'nin on iki bağımsız milletvekili adayının adaylığını iptal edişi ile ilgili olarak, Secime girmeme ve butun adayları geri cekme dahil butun alternatifleri tartışacağızdedi 21 Nisan'da YSK, bazı bağımsız milletvekili adaylarının adaylıklarının iptaline ilişkin değerlendirme toplantısı yaptı Kurul tarafından yapılan acıklamada, BDP'den bağımsız olarak muracaat eden yedi adaydan İsa Gurbuz haric diğer adayların secime katılabileceği belirtildi

Secim sonrası

12 Haziran 2019'de yapılan secimler sonucunda CHP adaylarından Balbay ile Haberal ve BDP destekli KCK davası tutuklu adaylarından Mehmet Hatip Dicle, 77 bin 37 oy ile Diyarbakır'dan; Selma Irmak, 46 bin 275 oy ile Şırnak' tan; İbrahim Ayhan 75 bin 58 oy ile Şanlıurfa'dan; KCK Mardin davasından Gulser Yıldırım 53 bin 891 oy ile Mardin'den ve Faysal Sarıyıldız ise 39 bin 351 oy ile Şırnak'tan milletvekili secildi

Ergenekon davası sanıkları
Ergenekon davasından oturu tutuklu olarak yargılanan CHP'den aday olan ve milletvekili secilen Mustafa Balbay ile Mehmet Haberal mazbatalarını aldılar Balbay'ın mazbatasını avukatı Mehmet İpek aldı ve 21 Haziran'da Balbay'ın yargılandığı İstanbul 13'uncu Ağır Ceza Mahkemesi'ne başvurarak, tahliyesini talep edeceklerini soyledi36 Haberal'ın mazbatasını ise oğlu aldı ve tahliyesi icin dilekce verildi İkisinin de tahliyesi icin mazbata ile birlikte sunulan dilekceler davanın gorulduğu İstanbul 13 Ağır Ceza Mahkemesi tarafından değerlendirmeye alındı Tahliye talepleri ile ilgili mahkemenin savcıları Nihat Taşkın ile Mehmet Ali Pekguzel'e de goruşleri soruldu ve savcılar, Balbay ile Haberal'ın tahliye taleplerinin reddikonusunda goruş bildirdi Savcıların ret yonundeki goruşlerine ise Anayasanın 832 maddesinin gondermesiyle 14 madde gerekce gosterdikleri belirtildi Tahliye talepleri icin yapılan goruşmede İstanbul 13 Ağır Ceza Mahkemesi, Balbay ile Haberal'ın tahliye taleplerinin reddine karar verdi Balbay, mahkemenin tahliyesini reddetmesini gazetecilere gonderdiği mektubunda Bu karar, millet iradesini hice sayıyor TBMM'nin yasama gucunu ve işlevini hice sayıyor Siyasi partilerin 'demokrasinin vazgecilmez unsurları olduğu' ilkesini hice sayıyor Başta masumiyet karinesi ve tutuksuz yargılama esastır ilkesi olmak uzere butun temel hukuk kurallarını hice sayıyordedi
Balbay ve Haberal'ın tahliye edilmemesiyle Kılıcdaroğlu, CHP milletvekillerinin mecliste yemin etmeyeceklerini acıkladı

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıcdaroğlu bu karar sonrası, Bu yargı kararı halkın iradesine vurulan bir darbedirdedi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dun, bizim tek başımıza yurutmek zorunda kaldığımız reformlara karşı cıkanların, bugun işin ucu kendilerine dokununca hukuku ve demokrasiyi hatırlamaları manidardırdedi ve yasalara yonelik eleştirileri olduğunu fakat bunun, yasalara uymayacakları, yasaları ciğneyecekleri anlamına gelmediğini ifade ederek Bu eleştirilerimizi konuşuruz, paylaşırız, istişaremizi yaparız ve hep birlikte gereken değişiklikleri de gercekleştiririzyorumunda bulundu Mardin Bağımsız Milletvekili Ahmet Turk, CHP'li Suheyl Batum'a Siz de boykot edinonerisinde bulundu Mehmet Ali Şahin, davaya bakan mahkemenin CHP milletvekilleri Balbay ve Haberal'ı tahliye edip etmeme hakkına sahip olduğunu soyledi

Balbay ile Haberal'ın red kararları bir ust mahkemeye, İstanbul 14 Ağır Ceza Mahkemesi'ne, gonderildi ve ust mahkemeye yaptıkları itiraz konusunda goruş bildiren 14 Ağır Ceza Mahkemesi savcısı Hikmet Usta, itirazın reddedilmesi yonunde goruş bildirdi Karar sonrası CHP'lilerin yemin etmeyecekleri konuşuldu ve Kılıcdaroğlu, NTV'ye verdiği demecte TBMM'ye gideceklerini belirtti ve Yemin konusundaki kararımızı bugun belirleyeceğizdiye konuştu 28 Haziran'da Kılıcdaroğlu, CHP'nin basına kapalı grup toplantısından sonra yaptığı acıklamada, Halkın sectiği milletvekillerinin yemin etmesine izin vermeyen, antidemokratik ve hukuk dışı uygulamaların parcası olmayacaklarınıifade etti ve Bu anlayış, ilke ve demokrasi inancıyla yeminleri engellenen milletvekili arkadaşlarımıza yemin etme yolu acılmadıkca, biz CHP milletvekilleri de yemin etmeyeceğizdiye eklediTBMM'de yeni donemin ilk oturumu ve yemin toreni 28 Haziran'da yapıldı fakat CHP, Genel Kurul'a katılmasına rağmen gecici meclis başkan olan Oktay Ekşi haric diğer CHP'liler yemin etmedi

Cozum arayışları

CHP'li ve bağımsız milletvekillerinin TBMM'de yemin etmemesiyle ortaya cıkan gelişmeleri goruşmek uzere Cumhurbaşkanı Abdullah Gul'un 30 Haziran'da Kılıcdaroğlu ve 1 Temmuz'da Şerafettin Elci ile Ahmet Turk'u kabul edeceği acıklandı MHP'ye gelen goruşme teklifi ise MHP, Meclis'teki krizin tarafı olmadığı icin gidilmedigerekcesiyle MHP tarafından reddedildi BDP'nin desteklediği bağımsız milletvekilleri icinde bir heyet oluşturuldu Heyet, Ankara'da cozum icin bir dizi goruşme programı yaptı Bu cercevede Elci ile Turk'un de icinde yer aldığı bir heyetin, Cumhurbaşkanı Gul ve Başbakan Erdoğan ile cozum goruşmesiyapmak icin randevu talep ettiği oğrenildi ancak Erdoğan'ın yanıtı Gelip mecliste yemin etsinler, goruşeyimoldu59 BDP Grup Başkanı Selahattin Demirtaş, BDP bloku olarak krizin bir an once cozulmesi gerektiğini duşunduklerini belirterek, Herkes şartı, koşulu bir tarafa bırakıp, şartsız koşulsuz bu meseleyi nasıl cozebiliriz gelirse bizler de BDP bloğu olarak katkı sağlarızdiye konuştu Bulent Arınc katıldığı NTV'deki Secimin Ardından programında, cozum acısından Hatip Dicle olayıyla tutuklu vekillerin durumunu birbirinden ayırarak yapılabilecek bazı yasal duzenlemelerin bugun icin olmasa da gelecek acısından Dicle benzeri olayları ortadan kaldırabileceğini soyledi MHP'li Oktay Vural, krizinin cozumu icin hazırladıkları dort aşamalı planı bugun AKP ve CHP'ye sunacaklarını soyledi

4 Temmuz 2019'de TBMM Başkanı secilen Cemil Cicek, yemin ve boykot krizini cozmek icin BDP'li Hasip Kaplan ile Sırrı Sakık ve MHP ve CHP ile goruştu Goruşme sonrası Kılıcdaroğlu, Bizim hicbir zaman parlamentoyu kilitlemek, calıştırmamak gibi bir amacımız olmadı Amacımız Turkiye'deki demokrasi ayıbını gidermektirdedi Kaplan ise yeminkonusunun ancak liderler ve yetkili kurullarda konuşulacak konular olduğunu ifade etti Cicek'in cağrısıyla AKP ve CHP heyetleri biraraya geldi ve toplantı sonrasında yapılan acıklamalarda Pazartesi 11 Temmuz yemin edebilir misiniz?sorusuna CHP, parlamentoyu calıştırmak isteyen, yasama surecine katkı vermek isteyen, Turkiye'nin sorunlarını cozmek isteyen bir partidir Parlamento bizim olmamız gereken yerdirkarşılığını verildiCicek ile goruşen Demirtaş ile Gultan Kışanak, demokratik siyasetin onunun acılması icin Meclis ’te mutabakat sağlanması halinde gelip yemin edeceklerini soyledi

CHP'nin yemin etmesi

Meclis Başkanı Cicek'in cağrısıyla AKP ve CHP heyetleri 8 Temmuz'da goruştukten sonra 11 Temmuz'da tekrar biraraya geldi Goruşmeye AK Parti'den Grup Başkanvekilleri Nurettin Canikli ve Ahmet Aydın ile Genel Başkan Yardımcısı Haluk İpek, CHP'den Grup Başkanvekili Akif Hamzacebi, Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ve İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın katıldı Goruşme sonrasında heyetler mutabakat hazırladı ve hazırlanan ortak metin, Kılıcdaroğlu'nun onayını aldı Heyet tarafından yapılan acıklamada TBMM'nin, Turkiye Cumhuriyeti'ni kuran, Kurtuluş Savaşı'nı yoneten ve olağanustu koşullarda dahi toplanarak, bugun yaşanılanlarla kıyaslanamayacak, cok daha buyuk sorunların ustesinden gelen bir Meclis olduğuvurgulandı Ortak metinde şu ifadelere yer verildi:

Siyaset kurumu icin sorunların gundeme getirileceği, tartışılacağı, değerlendirileceği ve cozum bulunacağı yegane ortam TBMM'dir Siyasi partiler sorunların cozumu icin TBMM zemininde olmalıdır TBMM'nin acılışından bugune kadar yasama faaliyetine katılmamış olan milletvekillerinin Meclis calışmalarına iştirak etmelerini ve katkı sağlamalarını arzu ediyoruz

TBMM'de başalayan oturumda yemin krizinin cozumuyle ilgili ilk acıklamayı Bekir Bozdağ yaptı ve iki parti heyetinin yaptıkları mutabakatla bu sorunu aştığını, kendilerinin de milletin iradesinin meclise yansıması icin bu sonucu arzu ettiklerini soyledi Bozdağ, BDP grubu icin de onları da mecliste gormek istiyoruzyorumunda bulundu CHP'nin mecliste yemin etmeye karar vermesi sonrası Cumhurbaşkanı Gul, Diyalog kapıları acık olunca, karşılıklı oturulup konuşulunca her şey halloluyor Umit ederim ki; BDP'ye bağlı milletvekilleri de Meclise katılırlar, aynı şekilde gorevlerini yerine getirirler ve milletvekilliği faaliyetlerini gercekleştirmeye başlarlarderken,Erdoğan, Beklentimiz de buydudedi Kılıcdaroğlu ise şoyle konuştu: Milli iradeye duyduğumuz saygının gereği yerine getirildi


alıntı viki