Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Hidrosefali nedir?
Hidrosefali dimağda ventrikul denilen kaviteler içerisinde anormal dimağ omurilik likidi (BOS) birikimi ile karekterize bir durumdur. BOS, dimağ ve omurilik etrafında dolaşır. BOS nin hizmeti beyefendisine fizikî destek olmak, artık hususların atılması ve santral hudut sistemi (SSS) içerisinde,önemli hususların dağılımına imkan tanımaktır. Sağlıklı bir yetişkinde günlük BOS üretimi yaklaşık 500cc. dir. BOS akım yolu tıkandığı devir, yahut emilimde bir problem oluştuğu vakit likit birikmeye başlar, ventrikuller genişler, baş içerisindeki basınç artar ve hidrosefali meydana gelir.
Olağan Basınçlı Hidrosefali Nedir?
NBH ventrikullerin genislemesine yol açan lakin baş içi basıncı çok az yada hiç arttırmayan BOS birikimidir. Sıklıkla yaşlılarda görülür. Hareket bozukluğu, hafif demansiyel tablo ve idrar kaçırması ile karekterize bir semptomlar eşlik eder. Bu semptomların biri, ya da hepsi bir arada olabilir. Hastaların birçoklarında BOS emilim yollarında blokaja neden olan faktör bilinemez.
Alışılagelmiş Basınçlı Hidrosefaliye yol açan etmenler?
Olguların pek birçoklarında altta yatan neden saptanamaz, yani idiopatiktir. Baş travması, geçirilmiş subaraknoid kanama, tümör yahut kistler, subdural kanama, cerrahi sırasında görülen kanamalar, menenjit yahut gayri dimağ enfeksiyonları neticesinde NBH oluşabilir.
NBH semptomları nelerdir?
Yürüme Bozuklukları: Hafif bir istikrar meselesinden ayakta duramama ve yürüyememeye kadar farklı tablolarda bulunabilir. Adımlar sıklıkla geniş tabanlı, kısa basamaklı ve yavaştır. NBH li hastaların ayaklarını kaldırmalarında, merdiven çıkmalarında bir badire vardır. Sık düserler. Tıpkı devranda etraflarında dönmedede zorluk çekerler. Çok yavaş ve pek çok adımda yürürler. Istikrar sorunu ve yürümede çekilen ıstırap birinci ve en sık gözlenen şikayettir.
Hafif seviyede demans: Günlük aktivitelere ilginin azalması, unutkanlık, rutin yapılan işlerle uğraş etmede zorluk ve yakın devir hafıza bozukluğunu içerir. NBH lide gözlenen kognitif semptomlar çok şiddetli olmadığı için sıklıkla ihmal edilir ve yaslanmanın doğal bir süreci olarak kıymetlendirilir. Konuşma yeteneği sıklıkla bozulmaz. Kendilerinde bulunan sıkıntılardan sıklıkla farkında olmazlar ve velev inkar edebilirler. Kimi olgularda kognitif değişiklikler yalnız nöropsikolojik kıymetlendirme ile saptanabilir.
Mesane denetiminde bozulma: Hafif olgularda sık tuvalete gitme ile kendini gösterirken, ileri olgularda mesane denetimi büsbütün bozulur. Nadiren diski kaçırma olabilir. Kimi hastalarda mesane meseleleri hiç ortaya cıkmaz.
NBH hastaları sıklıkla 60 yaş üzeri hastalar oldukları ve bu yaş öbeğinde bu stil semptomların sıradan olduğu düşünüldüğü içen, beşerler çoklukla bu meseleler ile birlikte yaşamak zorunda olduklarını düşünürler ve vücutlarında oluşan bu değişiklere kendilerini adapte etmeye calışırlar.
NBH semptomlar birebir vakitte yaslılarda ortaya çıkabilecek gayri kimi sıhhat sıkıntılarını taklit edebilir. Mesela görülen kognitif semptomlar erken periyot Alzheimer marazı olarak kıymetlendirilebilir. Tıpkı biçimde istikrar ve yürüme meseleleri Parkinson marazı olarak düşünülebilir. Birtakım hastalarda NBH ye bu hastalıklarında eşlik edebilecegi unutulmamalıdır.
Hastalar doktora birinci müracat ettiklerinde semptomlar aylar velev yıllar boyunca devam etmekte olabilir. Hidrosefali semptomları hengam içerisinde artış gösterir. Artış suratı değişkenlik göstermekte ve hastalar fonksiyon kayıpları kritik noktaya geldiklerinde sıklıkla doktora masraflar. Semptomların oluş vadesi ne kadar uzun ve semptomlar ne kadar şiddetli ise, tedaviye cevap o kadar geç olacaktır. Umumi bir kural olarak tanı ne kadar erken konursa tedavinin muvaffakiyetinin o kadar ziyade olacağı söylenebilir.
Her 3 semptomunda tıpkı hastada bulunması tanı için mutlak gerekli değildir.
Lomber Ponksiyon
BOS yaklaşık basıncını ölçmeye tıpkı hengamda sıvıdan tahlil yapmaya yardımcı olur. Lokal anestezi altında belin alt kısmına ince bir iğne ile girilerek 50 cc ye kadar BOS boşaltılır. Bu sayede semptomlarda muvakkat bir düzelmenin olması istenir. Şayet bu süreç sonrasında semptomlarda muvakkat periyodikte olsa mealli bir toparlanma olursa o hengam cerrahi tedavinin başarılı olacağı söylenebilir. Şayet lomber ponksiyona karşılık negatif yahut net olarak anlaşılamamış ise daha ileri araştırmalar yapmak gerekir.
Günümüzde kullanılan Tedavi alternatifleri
Günümüzde en sık kullanılan ve çoklukla tek mümkün tedavi seçeneği BOS kanallarını emilimin sağlanabileceği vücudun farklı kısımları ile birlestirmeye yarayan sant denilen sistemin cerrahi olarak yerleştirilmesidir. Bu gayeyle en sık kullanılan nokta karın içerisinde peritondur ve kullanılan sistemede ventrikuloperitonel sant denir. Cerrahi sonrasında sant sisteminin tüm modülleri cilt altında kalacak ve dışarıdan bir şey görülmeyecektir.
Aquaduct darlığı olan hastalarda endoskobik ucuncu ventrikulostomi denilen bir cerrahi müdahalede sant tatbikine alternatif olabilir. Bu yaklaşımda aquaduktaki daralmadan ötürü endoskop yardımı ile alternatif bir BOS akım yolu yapılır. Aquadaktaki daralma MRI ile saptanabilir. Endoskobik yaklasımın sonuçları yetişkinlerde farklılık arzetmektedir. Üçüncü ventrikulostomi uygulanan hastaların bir kısmında semptomların düzelebilmesi içen sonrasında sant takılması gerekebilir.
Santlama süreci içen makul hastalar kimlerdir?
Bu hedefle pek çok test ve araştırma geliştirilmiş olmak ile birlikte, tek başına sant sürecinin muvaffakiyetini varsayım ettirebilecek bir faktör bulunmamaktadır. Aşagıdaki bulgular sant takılmasını takiben sonucların daha güzel olacagını düsündürmektedir:
Yürüme bozukluğunun birinci ortaya çıkan ve baskın semptom oluşu
Travma yahut kanama üzere NBH nin bilinen bir sebebinin olması
Görüntüleme metotlarında ventrikul boyutlarının BOS un bulunduğu Subaraknoid boşluktan orantısız formda geniş olması
Lomber ponksiyon yahut lomber katater yoluyla BOS boşaltılmasının dramatik süreksiz bir düzelme sağlaması
Ölçülen dimağ içi yahut spinal BOS basıncının üst limitlerde olması
Beyefendisini etkileyen küçük kan dammar illeti kanıtlarının minimal oluşu
Hidrosefali semptomlarının santlama sonrası düzelmesinin mümkün olacağını bilmek kıymetlidir.
Cerrahi sonrası külliyen düzgünleşme herkesin beklentisi olsada, bu her vakit mümkün olmayabilir. Cerrahi sonrasında mevcut şikayetlerin manalı ölçüde azalması, kişinin diğerlerine bağımlı halden kurtulmaları, en değerlisi nörolojik semptomlarin daha da ilerlemesinin önüne geçilmesi hasta ve yakınlari içen tatminkar bir karşılıktır.
Sant Operasyonunun Muvaffakiyet Nispeti Nedir?
Yürüme bozukluğu, hafif demans ve mesane denetim meseleleri operasyon sonrası birkaç gün içerisinde düzelebilir yahut haftalar aylar düzelme icin gerekebilir. Bu düzelmenin ne süratte ve ne radde olacağını evvelden kestirmenin bir yolu maatteessüf yoktur. Düzelme olanlarda sıklıkla bu düzelmeler birinci haftalar içerisinde olur. Bu güzelleşme hafif seviyede olabileceği üzere çok dramatik bir formda de olabilir. Semptomlarada operasyon sonrası düzelme saptanan hastalarda sonrasında klinikte tekrar gerileme olması sant fonksiyon bozukluğunu yahut asağıda belirtilen komplikasyonlardan birinin geliştiğini düşündürür.
NBH tedavi edilmez ise ne olur?
NBH li hastalar sıklıkla ilerleyici semptomlar ile basvururlar ve bu semptomların kendi kendine düzeleceği ve klinik bozulmanın kendi kendine duracağına inanmanın bir nedeni yoktur. Kimse mevcut semptomların ne süratte ilerleyeceğini kestirim edemez. Semptomlar ne kadar şiddetli ise ve ne kadar uzun müddettir mevcut ise tedaviye cevap o nokta daha az olacaktır. Umum bir kural olarak tanı ve tedavi ne kadar erken yapılırsa düzelme o kadar düzgün olacaktır. Şayet semptomlar çok hafif ise hastaya acil bir sant operasyonu yapmadan bir mühlet yakın takip yapılabilir.
Hidrosefali dimağda ventrikul denilen kaviteler içerisinde anormal dimağ omurilik likidi (BOS) birikimi ile karekterize bir durumdur. BOS, dimağ ve omurilik etrafında dolaşır. BOS nin hizmeti beyefendisine fizikî destek olmak, artık hususların atılması ve santral hudut sistemi (SSS) içerisinde,önemli hususların dağılımına imkan tanımaktır. Sağlıklı bir yetişkinde günlük BOS üretimi yaklaşık 500cc. dir. BOS akım yolu tıkandığı devir, yahut emilimde bir problem oluştuğu vakit likit birikmeye başlar, ventrikuller genişler, baş içerisindeki basınç artar ve hidrosefali meydana gelir.
Olağan Basınçlı Hidrosefali Nedir?
NBH ventrikullerin genislemesine yol açan lakin baş içi basıncı çok az yada hiç arttırmayan BOS birikimidir. Sıklıkla yaşlılarda görülür. Hareket bozukluğu, hafif demansiyel tablo ve idrar kaçırması ile karekterize bir semptomlar eşlik eder. Bu semptomların biri, ya da hepsi bir arada olabilir. Hastaların birçoklarında BOS emilim yollarında blokaja neden olan faktör bilinemez.
Alışılagelmiş Basınçlı Hidrosefaliye yol açan etmenler?
Olguların pek birçoklarında altta yatan neden saptanamaz, yani idiopatiktir. Baş travması, geçirilmiş subaraknoid kanama, tümör yahut kistler, subdural kanama, cerrahi sırasında görülen kanamalar, menenjit yahut gayri dimağ enfeksiyonları neticesinde NBH oluşabilir.
NBH semptomları nelerdir?
Yürüme Bozuklukları: Hafif bir istikrar meselesinden ayakta duramama ve yürüyememeye kadar farklı tablolarda bulunabilir. Adımlar sıklıkla geniş tabanlı, kısa basamaklı ve yavaştır. NBH li hastaların ayaklarını kaldırmalarında, merdiven çıkmalarında bir badire vardır. Sık düserler. Tıpkı devranda etraflarında dönmedede zorluk çekerler. Çok yavaş ve pek çok adımda yürürler. Istikrar sorunu ve yürümede çekilen ıstırap birinci ve en sık gözlenen şikayettir.
Hafif seviyede demans: Günlük aktivitelere ilginin azalması, unutkanlık, rutin yapılan işlerle uğraş etmede zorluk ve yakın devir hafıza bozukluğunu içerir. NBH lide gözlenen kognitif semptomlar çok şiddetli olmadığı için sıklıkla ihmal edilir ve yaslanmanın doğal bir süreci olarak kıymetlendirilir. Konuşma yeteneği sıklıkla bozulmaz. Kendilerinde bulunan sıkıntılardan sıklıkla farkında olmazlar ve velev inkar edebilirler. Kimi olgularda kognitif değişiklikler yalnız nöropsikolojik kıymetlendirme ile saptanabilir.
Mesane denetiminde bozulma: Hafif olgularda sık tuvalete gitme ile kendini gösterirken, ileri olgularda mesane denetimi büsbütün bozulur. Nadiren diski kaçırma olabilir. Kimi hastalarda mesane meseleleri hiç ortaya cıkmaz.
NBH hastaları sıklıkla 60 yaş üzeri hastalar oldukları ve bu yaş öbeğinde bu stil semptomların sıradan olduğu düşünüldüğü içen, beşerler çoklukla bu meseleler ile birlikte yaşamak zorunda olduklarını düşünürler ve vücutlarında oluşan bu değişiklere kendilerini adapte etmeye calışırlar.
NBH semptomlar birebir vakitte yaslılarda ortaya çıkabilecek gayri kimi sıhhat sıkıntılarını taklit edebilir. Mesela görülen kognitif semptomlar erken periyot Alzheimer marazı olarak kıymetlendirilebilir. Tıpkı biçimde istikrar ve yürüme meseleleri Parkinson marazı olarak düşünülebilir. Birtakım hastalarda NBH ye bu hastalıklarında eşlik edebilecegi unutulmamalıdır.
Hastalar doktora birinci müracat ettiklerinde semptomlar aylar velev yıllar boyunca devam etmekte olabilir. Hidrosefali semptomları hengam içerisinde artış gösterir. Artış suratı değişkenlik göstermekte ve hastalar fonksiyon kayıpları kritik noktaya geldiklerinde sıklıkla doktora masraflar. Semptomların oluş vadesi ne kadar uzun ve semptomlar ne kadar şiddetli ise, tedaviye cevap o kadar geç olacaktır. Umumi bir kural olarak tanı ne kadar erken konursa tedavinin muvaffakiyetinin o kadar ziyade olacağı söylenebilir.
Her 3 semptomunda tıpkı hastada bulunması tanı için mutlak gerekli değildir.
Lomber Ponksiyon
BOS yaklaşık basıncını ölçmeye tıpkı hengamda sıvıdan tahlil yapmaya yardımcı olur. Lokal anestezi altında belin alt kısmına ince bir iğne ile girilerek 50 cc ye kadar BOS boşaltılır. Bu sayede semptomlarda muvakkat bir düzelmenin olması istenir. Şayet bu süreç sonrasında semptomlarda muvakkat periyodikte olsa mealli bir toparlanma olursa o hengam cerrahi tedavinin başarılı olacağı söylenebilir. Şayet lomber ponksiyona karşılık negatif yahut net olarak anlaşılamamış ise daha ileri araştırmalar yapmak gerekir.
Günümüzde kullanılan Tedavi alternatifleri
Günümüzde en sık kullanılan ve çoklukla tek mümkün tedavi seçeneği BOS kanallarını emilimin sağlanabileceği vücudun farklı kısımları ile birlestirmeye yarayan sant denilen sistemin cerrahi olarak yerleştirilmesidir. Bu gayeyle en sık kullanılan nokta karın içerisinde peritondur ve kullanılan sistemede ventrikuloperitonel sant denir. Cerrahi sonrasında sant sisteminin tüm modülleri cilt altında kalacak ve dışarıdan bir şey görülmeyecektir.
Aquaduct darlığı olan hastalarda endoskobik ucuncu ventrikulostomi denilen bir cerrahi müdahalede sant tatbikine alternatif olabilir. Bu yaklaşımda aquaduktaki daralmadan ötürü endoskop yardımı ile alternatif bir BOS akım yolu yapılır. Aquadaktaki daralma MRI ile saptanabilir. Endoskobik yaklasımın sonuçları yetişkinlerde farklılık arzetmektedir. Üçüncü ventrikulostomi uygulanan hastaların bir kısmında semptomların düzelebilmesi içen sonrasında sant takılması gerekebilir.
Santlama süreci içen makul hastalar kimlerdir?
Bu hedefle pek çok test ve araştırma geliştirilmiş olmak ile birlikte, tek başına sant sürecinin muvaffakiyetini varsayım ettirebilecek bir faktör bulunmamaktadır. Aşagıdaki bulgular sant takılmasını takiben sonucların daha güzel olacagını düsündürmektedir:
Yürüme bozukluğunun birinci ortaya çıkan ve baskın semptom oluşu
Travma yahut kanama üzere NBH nin bilinen bir sebebinin olması
Görüntüleme metotlarında ventrikul boyutlarının BOS un bulunduğu Subaraknoid boşluktan orantısız formda geniş olması
Lomber ponksiyon yahut lomber katater yoluyla BOS boşaltılmasının dramatik süreksiz bir düzelme sağlaması
Ölçülen dimağ içi yahut spinal BOS basıncının üst limitlerde olması
Beyefendisini etkileyen küçük kan dammar illeti kanıtlarının minimal oluşu
Hidrosefali semptomlarının santlama sonrası düzelmesinin mümkün olacağını bilmek kıymetlidir.
Cerrahi sonrası külliyen düzgünleşme herkesin beklentisi olsada, bu her vakit mümkün olmayabilir. Cerrahi sonrasında mevcut şikayetlerin manalı ölçüde azalması, kişinin diğerlerine bağımlı halden kurtulmaları, en değerlisi nörolojik semptomlarin daha da ilerlemesinin önüne geçilmesi hasta ve yakınlari içen tatminkar bir karşılıktır.
Sant Operasyonunun Muvaffakiyet Nispeti Nedir?
Yürüme bozukluğu, hafif demans ve mesane denetim meseleleri operasyon sonrası birkaç gün içerisinde düzelebilir yahut haftalar aylar düzelme icin gerekebilir. Bu düzelmenin ne süratte ve ne radde olacağını evvelden kestirmenin bir yolu maatteessüf yoktur. Düzelme olanlarda sıklıkla bu düzelmeler birinci haftalar içerisinde olur. Bu güzelleşme hafif seviyede olabileceği üzere çok dramatik bir formda de olabilir. Semptomlarada operasyon sonrası düzelme saptanan hastalarda sonrasında klinikte tekrar gerileme olması sant fonksiyon bozukluğunu yahut asağıda belirtilen komplikasyonlardan birinin geliştiğini düşündürür.
NBH tedavi edilmez ise ne olur?
NBH li hastalar sıklıkla ilerleyici semptomlar ile basvururlar ve bu semptomların kendi kendine düzeleceği ve klinik bozulmanın kendi kendine duracağına inanmanın bir nedeni yoktur. Kimse mevcut semptomların ne süratte ilerleyeceğini kestirim edemez. Semptomlar ne kadar şiddetli ise ve ne kadar uzun müddettir mevcut ise tedaviye cevap o nokta daha az olacaktır. Umum bir kural olarak tanı ve tedavi ne kadar erken yapılırsa düzelme o kadar düzgün olacaktır. Şayet semptomlar çok hafif ise hastaya acil bir sant operasyonu yapmadan bir mühlet yakın takip yapılabilir.
