Tenya Şerit Bağırsak Şeridi
Şerit hastalığı olarak da adlandırılabilecek olan taenia enfestasyonu parazit adı verilen kucuk canlılarla meydana gelen ve genelde sindirim sistemini tutan bir durumdur Tenyalar, az pişmiş veya ciğ et (tenya bulunan) yemekle bulaşır Sığırlar genelde Taenia saginata bulaştırırken, domuzlar taenia solium taşıyıcısıdırlar Tenyalar segmentli yani boğumludurlar Her boğum yumurta uretebilme kapasitesine sahiptir
Dunya genelinde son derece yaygın bir durumdur
Sığır Tenyası (Taenia saginata)
Etle alınan tenya larvaları (olgunlaşmamış tenyalar) insan barsaklarında olgun hale gelebilirler ve boyları 46 metreye ulaşabilir
Tenya hastalığı genelde her hangi bir belirtiye neden olmaz Kişi kendisinde tenya olduğunu genelde dışkısında tenyaları gorunce fark eder, ozellikle de hareketli parcacıkları
Nadiren karın ust bolgesinde ağrı, ishal, bulantı, kilo kaybı gorulebilir Bazen apendiks, safra kanalları ve pankreas kanalında tıkanıklığa neden olabilirler
Dışkıda parazitin yumurta ve boğumlarının gorulmesi ile tanı konur Taenia saginata nın hareketli parcaları dışkıda gorulebilir Parazit yumurtalarını makat civarında toplayabilmek amacı ile kullanılan selofan bant yontemi ile %8595 hastada tanı konulabilir
Tenya hastalığı, ilaclarla ve genelde tek doz kullanılarak tedavi edilebilir En cok kullanılan ilac niclosamide etken maddeli ilaclardır
Domuz Tenyası (Taenia solium)
Uzunluğu yaklaşık olarak 5 metre civarındadır Ulkemizde yaygın olmamakla birlikte dunyada cok yaygındır
Sığır tenyasından farklı olarak beyin, kalp, goz, akciğer, cilt altı ve kaslarda kist oluşumuna neden olabilirler: Domuz tenyası bulunan yetişkinler ve cocuklar eğer yeter derecede hijyene dikkat etmezlerse, dışkılama sonrası elleri ile makattaki yumurtaları alarak yutarlar Bu yumurtalar barsaklara ulaştığında iclerinden larvalar cıkar ve dokulara gecerek kister oluştururlar Eğer larvalar beyne ulaşırsa epileptik ataklar (havale ?) ve diğer sinirsel problemlere neden olabilirler Bu duruma cysticercosis adı verilir
Diğer belirtiler sığır tenyasında olduğu gibidir
Dışkıda yumurta ve larvaların gorulmesi ile tanı konabilir Ayrıca radyolojik incelemelerde kistler gorulebilir Cilt altındaki şişliklerden yapılan biyopsi ile de tanı konulabilir
Tedavide tek doz niclosamide kullanılır Kist oluşan durumlarda tedavi cerrahidir
Balık Tenyası (Diphyllobothrium latum)
Bazı tatlı su balıkları ve som balığı Diphyllobothrium latum adı verilen tenya bulaştırabilirler Genelde tuzlanmış, ciğ veya iyi pişmemiş balık eti ile bulaşır
Bunların uzunlukları 310 metre uzunluğunda olabilir
Bu parazitler barsağa tutunurlar
Dişi parazit gunde 1 milyondan fazla yumurta cıkarabilir
Karın ağrısı, karın krampları, kusma, kilo kaybı ve Vitamin B12 eksikliği ve makrositer anemi gelişebilir
Dışkıda bol miktarda bulunan yumurtaların saptanması ile tanı konur
Tedavide tek doz niclosamide kullanılır
Tenyalardan Korunma
Etlerin yeterli miktarda pişirilmesi tenya larvalarını parcalar Tuvaletten sonra yeterli el yıkama ve daima uygun hijyen hastalığın yayılmasını onler
alıntı
Şerit hastalığı olarak da adlandırılabilecek olan taenia enfestasyonu parazit adı verilen kucuk canlılarla meydana gelen ve genelde sindirim sistemini tutan bir durumdur Tenyalar, az pişmiş veya ciğ et (tenya bulunan) yemekle bulaşır Sığırlar genelde Taenia saginata bulaştırırken, domuzlar taenia solium taşıyıcısıdırlar Tenyalar segmentli yani boğumludurlar Her boğum yumurta uretebilme kapasitesine sahiptir
Dunya genelinde son derece yaygın bir durumdur
Sığır Tenyası (Taenia saginata)
Etle alınan tenya larvaları (olgunlaşmamış tenyalar) insan barsaklarında olgun hale gelebilirler ve boyları 46 metreye ulaşabilir
Tenya hastalığı genelde her hangi bir belirtiye neden olmaz Kişi kendisinde tenya olduğunu genelde dışkısında tenyaları gorunce fark eder, ozellikle de hareketli parcacıkları
Nadiren karın ust bolgesinde ağrı, ishal, bulantı, kilo kaybı gorulebilir Bazen apendiks, safra kanalları ve pankreas kanalında tıkanıklığa neden olabilirler
Dışkıda parazitin yumurta ve boğumlarının gorulmesi ile tanı konur Taenia saginata nın hareketli parcaları dışkıda gorulebilir Parazit yumurtalarını makat civarında toplayabilmek amacı ile kullanılan selofan bant yontemi ile %8595 hastada tanı konulabilir
Tenya hastalığı, ilaclarla ve genelde tek doz kullanılarak tedavi edilebilir En cok kullanılan ilac niclosamide etken maddeli ilaclardır
Domuz Tenyası (Taenia solium)
Uzunluğu yaklaşık olarak 5 metre civarındadır Ulkemizde yaygın olmamakla birlikte dunyada cok yaygındır
Sığır tenyasından farklı olarak beyin, kalp, goz, akciğer, cilt altı ve kaslarda kist oluşumuna neden olabilirler: Domuz tenyası bulunan yetişkinler ve cocuklar eğer yeter derecede hijyene dikkat etmezlerse, dışkılama sonrası elleri ile makattaki yumurtaları alarak yutarlar Bu yumurtalar barsaklara ulaştığında iclerinden larvalar cıkar ve dokulara gecerek kister oluştururlar Eğer larvalar beyne ulaşırsa epileptik ataklar (havale ?) ve diğer sinirsel problemlere neden olabilirler Bu duruma cysticercosis adı verilir
Diğer belirtiler sığır tenyasında olduğu gibidir
Dışkıda yumurta ve larvaların gorulmesi ile tanı konabilir Ayrıca radyolojik incelemelerde kistler gorulebilir Cilt altındaki şişliklerden yapılan biyopsi ile de tanı konulabilir
Tedavide tek doz niclosamide kullanılır Kist oluşan durumlarda tedavi cerrahidir
Balık Tenyası (Diphyllobothrium latum)
Bazı tatlı su balıkları ve som balığı Diphyllobothrium latum adı verilen tenya bulaştırabilirler Genelde tuzlanmış, ciğ veya iyi pişmemiş balık eti ile bulaşır
Bunların uzunlukları 310 metre uzunluğunda olabilir
Bu parazitler barsağa tutunurlar
Dişi parazit gunde 1 milyondan fazla yumurta cıkarabilir
Karın ağrısı, karın krampları, kusma, kilo kaybı ve Vitamin B12 eksikliği ve makrositer anemi gelişebilir
Dışkıda bol miktarda bulunan yumurtaların saptanması ile tanı konur
Tedavide tek doz niclosamide kullanılır
Tenyalardan Korunma
Etlerin yeterli miktarda pişirilmesi tenya larvalarını parcalar Tuvaletten sonra yeterli el yıkama ve daima uygun hijyen hastalığın yayılmasını onler
alıntı