Ortadoğu, altındaki tüm zenginliğe karşın üstünde yaşayan insanları hiçbir vakit memnun etmeyen bir bölge. Herkesin güç kazanmak istediği için birbirini öldürdüğü Irak, Suriye, Libya üzere ülkelerde terör olayları yıllardır devam ediyor ve daha da devam edecek üzere görünüyor. Bu bölgelerde savaşan terör örgütlerinin görüntülerini daha evvel görmüşsünüzdür. Bu görüntülerde bilhassa Sovyet imali Kalaşnikof; yani keleş silahlarla birlikte Japon markası olan Toyota'nın pikap otomobillerini görüyoruz. Pekala Orta Doğu'da savaşan güçlerin neden pikap araçlarını tercih ettiğini hiç düşündünüz mü?
Bu durum, aslında geçtiğimiz yıllarda İŞİD konvoyundaki otomobillerin büyük kısmının pikap olduğu görüldüğünde fark edilmiş olsa da bölgede savaşan güçlerin uzun yıllardır pikap araçlara yöneldiği biliniyor. Hatta 1987 yılında Çad birlikleri ile Kaddafi'nin başında olduğu Libya devletinin ortasında gerçekleşen silahlı çatışmada bu otomobiller o kadar ön plana çıkmıştı ki bu savaşa gayriresmi olarak "Toyota Savaşı" ismi bile verildi. Bu durum bölgedeki denetimsiz güçlere de mahsus değil. Çoğunluğu Arap ülkelerinden oluşan Orta Doğu'nun, aslında Toyota pikap araçlarını tercih ettiğini görüyoruz. O vakit gelin bunun arkasındaki nedene bakalım.
Pikaplar neden Orta Doğu'daki savaşlarda bu kadar yaygın kullanılıyor?
Orta Doğu'da zırhlı araç, tank üzere askeri araçlara erişimi olmayan törör örgütü, sistemsiz ordu, devlet dışı yahut zayıf devlet kuvvetleri, Toyota'nın Hilux ve Land Croiser modellerini alarak bu araçları silahlı operasyonlarda kullanıyorlar. Geniş kapsamlı lojistik hizmetleri bulunmayan bu kuvvetler, bilhassa dağlık alanların ve çöl ikliminin olduğu engebeli toprakta kolay kolay bozulmayacak, güçlü ve güçlü bir otomobil olarak bu araçları tercih ediyorlar.
Kullanılan pikap modelleri ise hem engebeli toprakta hem de kentsel bölgelerde kullanılabilecek son derece güçlü bir otomobil. Kolay kolay bozulmadığı üzere bozulduğunda da süratlice tamir edilebilen bu otomobiller, bu sebeple Orta Doğu'da sıklıkla kullanılıyor. Tüm bunlar dışında bu bölgede pikapların kullanılmasının çok kıymetli bir sebebi daha var: Silah taşımayı mümkün kılan kasası.
Orta Doğu'da pikap tipi araçların tercih edilmesinin arkasındaki en değerli sebeplerden biri de aracın kasasına bağlanabilen makineli tüfek üzere teçhizatlardır. Bu teçhizatlarla nizamlı ordulara karşı savaşan terör örgütleri ve öbür kuvvetler için pikap araçları çok değerli bir lojistik kaynağı.
Zaten Afrika'daki orman alanları üzere kuvvetli yol şartlarında turistlerin taşınması için de sık sık pikap modellerin tercih edildiği biliniyor. Bunun nedeni kelam konusu araçların kolay kolay bozulmayacak mekanik bir sisteme sahip olması.
Peki bu araçlar terör örgütlerinin eline nasıl geçiyor?
2014 yılında Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kentinin sokaklarında bir askeri geçit merasimi düzenleyen İŞİD, burada adeta pikap araçlarla gövde gösterisi yapmıştı. Irak'ın ABD Büyükelçisi Lukman Faily, bu olayın üzerine ABC'ye yaptığı açıklamada, IŞİD'in Irak ve Suriye'de öne çıkmasıyla birlikte yüzlerce yeni kamyonet satın aldığını açıklamıştı. "Bu komşularımıza sorduğumuz bir soru. Yepisyeni kamyonlar nasıl alınmış olabilir… Dört çekişli yüzlerce otomobil nereden geliyor?" diyen Faily, aslında pek çok kişinin merak ettiği bir soru yöneltmişti.
IŞİD'in gövde gösterisinde pikap araçlar gözükmüş olsa da aslında yıllardır bu şekil terör olaylarında spesifik olarak Toyota'nın kamyonetlerini görüyoruz.
Elbette bu mevzu Toyota'ya da soruldu. Sorunun üzerine bir Toyota sözcüsü şu sözleri kullandı: "Toyota'nın, bu araçları paramiliter yahut terörist faaliyetler için kullanacak yahut değiştirebilecek potansiyel alıcılara satmama konusunda katı bir siyaseti bulunuyor."
Toyota yetkilileri, IŞİD'in elindeki yeni otomobillerle ilgili konuştuklarında bu otomobillerin teröristlerin eline nasıl geçtiğini kendilerinin de bilmediklerini, terör faaliyetlerinde bulunanlara otomobil satmama kuralını uyguladıklarını, lakin alınıp daha sonra tekrar satılan yahut çalınan otomobillere ne olduğunu bilmediklerini söz ettiler.
Verilere nazaran Toyota marka araçlar teröristlerin eline el değiştirerek geçiyor. Yani öteki birisinin sıfır olarak satın aldığı kamyonet, teröristler tarafından parayla alınıyor yahut çalınıyor. Söz konusu kamyonetler, engebeli topraktan çöl kum ve sıcağına kadar pek çok şeye dayanabiliyor. Kolay kolay bozulmadığı üzere yaşanan problemlerde da zati ucuza temin edilebilen kesimleriyle süratlice tamir edilebiliyor.
Bugün sizlere Orta Doğu'da neden pikap araçların bu kadar çok yaygın olduğunu açıkladık. Bu husustaki fikirlerinizi yorumlar kısmında bizimle paylaşmayı unutmayın.
Kaynak: 1, 2, 3