iltasyazilim
FD Üye
Testere balıkları, öteki batoids balıkları ile kıyaslanınca genel görünüşleri bakımından fazla öbür hayvanlardır Uzun ve yassı somaklarına ilaveten, vatoz balıkları ile ilgili olarak yaygın olarak aşina yassı ve geniş profillerinden gayet belirgin biçimde bambaşka uzun ve nispeten sıcacık gövdeleri vardır
Bazı yönlerden, sırtları baştan başa iki bariz sırt yüzgeci ile somakları yatay bir testere biçimli dişlere sahip “Pristiophoriformes takımındaki testere köpek balıklarına benzerler Onları vatozlar olarak köpek balıklarından ayıran solungaç yarıklarının başlarının iki tarafında olması yerine gövdelerinin alt kısmında olmasıdır bununla beraber erginleşince, köpek balıklarından fazla daha büyük olurlar
Pristis cinsine ait olan testere balıkları, dünyanın bütün tropikal okyanuslarında bulunurlar Asıl karaya yakın, kıta çıkıntılarının sığ sularında yaşarlar Denizlerden manâlı ölçüde uzak mesafelerdeki tatlı su alanlarında çoğunlukla dolaşırlar Örneğin kocaman dişili testere balıkları, (Pperotteti), Brezilyadaki Amazon Nehrinin denize açılan ağız kısmından nehrin 750 km yukarısında yakalanmıştır Ayrıca, ağırlıkları 320 kg olan bu türün örnekleri, Nikaragua Gölünde de yakalanmışlardır Basmakalıp testere balıkları, (P Pristis) alışılagelmiş olarak Doğu Atlantik Okyanusu ile Akdenizde de bulunur Zambezi Nehri ile Afrikadaki öteki tatlı sularda da görülmeleri bu balıkların yüksek uyum yeteneklerinin bir göstergesidir
Anoxypristis cinsinin tek üyesi olan türün, çok daha kısıtlı bir dağılımı vardır Avusturalyadaki Great Barrier Reef üstünde Queenlande değin uzanan komşu Batı Pasifik Okyanusunun batı komşuları ile Hint Okyanusunun kuzey kısımlarına sıkışıp kalmıştır Testere balıklarının bu türünün dişleri, gayet belirgindir ? dişleri, genç balıklarda üçgen biçimindedir ve dişlerinin dizilimi Pristis türlerinden fazla daha yakındır Sahip oldukları dişlerin sayıları da çok istikrarsız olup 23 çift ile 35 çift aralarında değişir hatta bazen çok daha fazladır Bilim insanları, bu balıklarının diş sayılarının fazla bambaşka olmalarının cinsiyetlerinin ayırt edilmesi ile ilgili olduklarını düşünüyorlardı ama durumun böyle olmadığı şimdi biliniyor Buna rağmen, diğer batoids balıklarının durumunda olduğu gibi, erkekler ile dişiler birbirlerinden erkeklerin üzerlerindeki yumrularından ayırt edilirler
Efsanevi Balıklar
Eski Kalıntı kayıtlarındaki testere balıklarından elde edilen kanıtlar, bugünkü türlerde olduğu gibi, dişlerinin kıkırdak somaklarının içine derin bir şekilde iliştirilmiş olmalarından ziyade dişilerinin ilk kez, direkt derilerine iliştirilmiş olduğunu göstermektedir Testere balıklarının bu hassas somaklarının kullanma şekilleri hakkında çoğu mitler ortaya çıkmış ve yayılmıştır Bu mitler arasında, Uppsala başpiskopusu Olaus Magnus göre 1500li yıllarda ilk defa orijinal belde haline getirilmiş olan nefret edilen şey verici hikâyeleri içermektedir Olaus Magnus, bu balıkların burunların ucundaki testere ile gemilerin gövdelerini keserek deldiklerini ve bunun sonucu batan gemilerin içinde şanssız denizcilerin gövdelerini yiyerek beslendiklerini bahis etmiştir Bundan 300 yıl sonra, bir İngiliz doğa bilimcisi ise, bir testere balığı sürüsünün bir balinayı testere şeklindeki ağızları ile nasıl doğradıklarını ve öldüklerini tarif etmiştir
Yakın zamanlarda, bu balıkların nasıl beslendikleri doğrudan görülünceye dek, reel bilinmiyordu Gerçekten bu balıkların beslenmeleri, çok daha az dramatiktir Çoğu vatozlar arasında yaygın bir davranış olduğu gibi, testere balıkları da ağızlarının testere biçimli uzantılarını yiyecek bulmak nedeniyle hemen hemen bit tarak gibi taramak suretiyle deniz dibindeki kumları karıştırmak için kullanırlar ve bunun sonucu olarak bu testere şeklindeki dişleri aşınır
Her nasılsa, fazla daha faal avlanma yöntemlerine sahiptirler Küçük balık sürücülerinin içinde yüzerler ve o balıkların bazılarının kocaman yatay dişlerinin üstüne takılmaları için başlarını sağa sola güçlü olarak sallarlar Ola Ki başarılı olurlarsa, denizin dibine geri çekilerek testere dişlerine takılan zarar görmüş balıkları ovarak çıkartırlar ve daha sonra da onları yakalayıp gövdelerinin altındaki ağızlarına atarlar
Ahenkli yırtıcılardır Ölmüş balıklar verildiği vakit, balıkların ölü olduklarını hemencecik anlarlar ve bunu anlar anlamaz onları ilk elden yemeye başlarlar Bugün bu dek uzunluğa ulaşabilenleri nadir olmasına rağmen, bu balıklar 9 metre uzunluğa erişebilir
Kocaman Dişli Testere Balıkları
Yaygın adı:*Fazla kocaman dişli testere balıkları (güney testere balıkları, tatlı su testere balıkları)
Bilimsel Adı:*Pristis microdon
Familya:*Pristidae
Takım:*Rajiformes
Boyutları:*Genel doruk uzunluğu toplam 14 metre olarak tescil edilmiştir
Maddi Özellikleri:*Bir testere izlenimi yaratan iyi yerleştirilmiş dişleri ile yassı ve kuytu somaklı; sırt ve kuyruk yüzgeçleri açık açık görülür; köpek balıkları gibi yüzerler; yalnız dolaşır
Hayat Çizgisi:*Dişiler, sıklıkla 20 taneden pozitif yavru doğururlar
Besin Tarzı:* balıklar; bir takım omurgasızlar
Hayat Alanı:*Denizlerin sığ kesimleri; nehirlerde, nehir ve nehir ağızlarında ve haliçlerde karşılaşılır
Yeryüzünde Dağılımı:*Afrikadan Tropikal HintPasifik Bölgesi, Güneydoğu Asya, kuzeyde Filipinler ve güneye Avustralyaya kadar uzanan bölgelerde
Türün Durumu:*Soyu tükenme tehlikesi aşağıda (IUCN)
Bu özel testere balıkları, kendilerine özgü olmamalarına karşın, tatlı su testere balığı isimlerinin açıklanmasına asistan olan nehirlerde sıklıkla bulunurlar
Fazla kocaman dişli testere balıkları, birincil sırt yüzgeçlerinin gövdelerinin kenarlarının üzerinde çıkış (pelvik) yüzgeçlerin önünde konumlarıyla ve keza, kuyruk yüzgeçlerinin daha alçak lopunun daha büyük olmasıyla ayırt edilebilirler Testerenin kendisi kök kısmında geniştir lakin ucuna içten incelir Dişileri çok büyüktür ve sayıları, her iki tarafta 1422 çift aralarında değişir
Fazla iri dişli Testere balıklarının Avustralya popülasyonu, birincil önceleri farklı bir tür olarak düşünülmüştü ve bilimsel adı, Pristiopsis olarak tanınmıştı Hemen bu tasvir, onlar benzer türledir anlamına gelen Pristis microdon için bir sinonim sözcük olarak kabul edilmektedir
1845 yılında, kaşif Ludwig Leichard, Carpentaria Körfezine akan Lynd Nehrinde yer alan ölü bir balık örneğini alarak bu testere balığının keşfetmiştir Böylece, bu vatozların Avusturalyanın tatlı sularında yaşadıklarını onaylama etmiştir Epeyce sığ ve çoğunlukla çamurla sularda, denizden 100 km uzak yer alan balıklar ile batıdan Queenslade değin Avustralyanın kuzey deniz sistemleri her tarafında uzanan alanlardaki sularda yaşadıkları açıklığa kavuşmuştur
En Uzun Testere Balığı
Sel sularına kapılarak gittikleri ve yıllarca mahsur kaldıkları gölcüklerin bulunduğu bir takım bölgelerde bu balıkların küçükleri bulunmuştur Her nedense, sıradan koşullar aşağıda genç yavrular, büyüdükçe denizlere dönmeye eğilimlidirler buna karşın nadiren bu balıkların iri örnekleri, tatlı su çevrelerinde bulunurlar Fazla kocaman dişli Testere balıkları, tipik olarak 6 metre uzunluğa ulaşıncaya kadar büyüdükleri halde, kayıtlara göre, doğrusu çok daha büyüğü tutulmuştu Taylanddaki Chao Phya nehrinde, nehrin ağzından 59 km içeride tutulan bu cins bir balığın boyu 14 metreydi
Testere balıkları, Tayland kültüründe bilhassa önemlidir Bu balıklar sıklıkla tapınaklarda adak olarak sunulur Bu durum, bilim insanlarına boylarının uzunluğu 24 metreyi bulan testere balıkları kayıtları ile bu balıkların büyüklükleri ve biyolojilerine bir göz atmak ve kıymetli bilgilere ulaşma olanağı sunmaktadır
Her nedense, bu çekingen vatozlarının sayıları, son yıllarda önemli ölçüde azalmıştır Bu azalma kısmen ağlarla kolayca yakalandıkları için aşırı avlanma yüzündendir Keza, bu balıkların küçükleri de özellikle iğneli oltalarla yakalanmaktadır Bu balıklar ayrıca yenilmek üzere keza de testereleri için avlanıyor Bundan Başka onların yüzgeçlerine verilen aşırı yüksek fiyatlar de, bu balıkları avcıların hedefi yapmaktadır Yaşam ortamlarındaki negatif şartların değişmesi ile kirlilik, onların sayılarının düşmesinde kayda değer rol oynamaktadır
Ne eyvah ki, fazla iri dişli testere balıkları, 15 yaşına gelinceye değin üremeye başlamazlar Onların nispeten düşük üreme oranları, üreme çağındakilerin fazla avlanma sonucu çok azalmış olması ile üremeye fazla geç başlamalarının birleşimi sonucu, azalan sayılarının tekrar eski haline gelmesi çok zaman alır
Hayat alanlarının bazı bölgelerinde, üreme süreleri mevsimseldir ve Kuzey Queenslandin York Burnu Yarımadasında, yağış mevsiminin kasım ve aralık ayları arasındaki döneme denk gelmesi gerekmektedir Fazla iri dişli testere balıkları, ovivipar türlerdir Bunun anlamı, yumurtalar, sadece dişinin gövdesinde tutulur ve yavrular büyürken anne balıklar ile yavrular aralarında hiçbir bağlantı ve irtibat yoktur Embriyonlar, yumurtanın bir kısmını yaratıcı yumurta sarısı ile beslenir Yaklaşık beş ay sonunda bir düzine ya da daha fazla yavru dünyaya kazanç
Yavrulama
Yavru testere balıkları, doğum anında takriben 75 cm uzunlukta olup bu aşamada dişinin üreme bölgesine hasar vermemeleri için testere kılıçları zarlarının içine gömülü olarak annelerinin karnından çıkarlar Bu yavru testere balıkları, testerelerini yiyecek almak amacıyla kullanmaya başladıkları zaman testerelerini örten kılıf sıyrılır Öteki çoğu vatozlardaki gibi testere balıklarının renkleri de içinde bulundukları ortama kadar değişir Bunun sonucu olarak, renkleri kumlu renk desenleri ile sarımtırak kahverengiden griye ve alt kısımları ise daha açık renkli ve krem tonlarına dek değiştirme gösterir
Fazla iri dişli testere balıkları çok yavaş çoğalan ve ömürleri 40 yıldan pozitif hayvanlardır Araştırmaların gösterdiğine göre, doğal yükselme oranları yıllık 20 cm olup 10 yaşına gelince takvim büyümeleri bunun yarısına iner Küçükleri, akvaryum çevresinde daha çabuk büyür
Bu Nedenle, bir takım alanlarda sayıları çok azalan bu balıkların sayılarını arttırmak nedeniyle yapılacak planlara göre koruma aşağı üretilerek bu eksikliklerin tamamlanması muhtemel olabilir
Litaratür:
BBC John DAWES
Bazı yönlerden, sırtları baştan başa iki bariz sırt yüzgeci ile somakları yatay bir testere biçimli dişlere sahip “Pristiophoriformes takımındaki testere köpek balıklarına benzerler Onları vatozlar olarak köpek balıklarından ayıran solungaç yarıklarının başlarının iki tarafında olması yerine gövdelerinin alt kısmında olmasıdır bununla beraber erginleşince, köpek balıklarından fazla daha büyük olurlar
Pristis cinsine ait olan testere balıkları, dünyanın bütün tropikal okyanuslarında bulunurlar Asıl karaya yakın, kıta çıkıntılarının sığ sularında yaşarlar Denizlerden manâlı ölçüde uzak mesafelerdeki tatlı su alanlarında çoğunlukla dolaşırlar Örneğin kocaman dişili testere balıkları, (Pperotteti), Brezilyadaki Amazon Nehrinin denize açılan ağız kısmından nehrin 750 km yukarısında yakalanmıştır Ayrıca, ağırlıkları 320 kg olan bu türün örnekleri, Nikaragua Gölünde de yakalanmışlardır Basmakalıp testere balıkları, (P Pristis) alışılagelmiş olarak Doğu Atlantik Okyanusu ile Akdenizde de bulunur Zambezi Nehri ile Afrikadaki öteki tatlı sularda da görülmeleri bu balıkların yüksek uyum yeteneklerinin bir göstergesidir
Anoxypristis cinsinin tek üyesi olan türün, çok daha kısıtlı bir dağılımı vardır Avusturalyadaki Great Barrier Reef üstünde Queenlande değin uzanan komşu Batı Pasifik Okyanusunun batı komşuları ile Hint Okyanusunun kuzey kısımlarına sıkışıp kalmıştır Testere balıklarının bu türünün dişleri, gayet belirgindir ? dişleri, genç balıklarda üçgen biçimindedir ve dişlerinin dizilimi Pristis türlerinden fazla daha yakındır Sahip oldukları dişlerin sayıları da çok istikrarsız olup 23 çift ile 35 çift aralarında değişir hatta bazen çok daha fazladır Bilim insanları, bu balıklarının diş sayılarının fazla bambaşka olmalarının cinsiyetlerinin ayırt edilmesi ile ilgili olduklarını düşünüyorlardı ama durumun böyle olmadığı şimdi biliniyor Buna rağmen, diğer batoids balıklarının durumunda olduğu gibi, erkekler ile dişiler birbirlerinden erkeklerin üzerlerindeki yumrularından ayırt edilirler
Efsanevi Balıklar
Eski Kalıntı kayıtlarındaki testere balıklarından elde edilen kanıtlar, bugünkü türlerde olduğu gibi, dişlerinin kıkırdak somaklarının içine derin bir şekilde iliştirilmiş olmalarından ziyade dişilerinin ilk kez, direkt derilerine iliştirilmiş olduğunu göstermektedir Testere balıklarının bu hassas somaklarının kullanma şekilleri hakkında çoğu mitler ortaya çıkmış ve yayılmıştır Bu mitler arasında, Uppsala başpiskopusu Olaus Magnus göre 1500li yıllarda ilk defa orijinal belde haline getirilmiş olan nefret edilen şey verici hikâyeleri içermektedir Olaus Magnus, bu balıkların burunların ucundaki testere ile gemilerin gövdelerini keserek deldiklerini ve bunun sonucu batan gemilerin içinde şanssız denizcilerin gövdelerini yiyerek beslendiklerini bahis etmiştir Bundan 300 yıl sonra, bir İngiliz doğa bilimcisi ise, bir testere balığı sürüsünün bir balinayı testere şeklindeki ağızları ile nasıl doğradıklarını ve öldüklerini tarif etmiştir
Yakın zamanlarda, bu balıkların nasıl beslendikleri doğrudan görülünceye dek, reel bilinmiyordu Gerçekten bu balıkların beslenmeleri, çok daha az dramatiktir Çoğu vatozlar arasında yaygın bir davranış olduğu gibi, testere balıkları da ağızlarının testere biçimli uzantılarını yiyecek bulmak nedeniyle hemen hemen bit tarak gibi taramak suretiyle deniz dibindeki kumları karıştırmak için kullanırlar ve bunun sonucu olarak bu testere şeklindeki dişleri aşınır
Her nasılsa, fazla daha faal avlanma yöntemlerine sahiptirler Küçük balık sürücülerinin içinde yüzerler ve o balıkların bazılarının kocaman yatay dişlerinin üstüne takılmaları için başlarını sağa sola güçlü olarak sallarlar Ola Ki başarılı olurlarsa, denizin dibine geri çekilerek testere dişlerine takılan zarar görmüş balıkları ovarak çıkartırlar ve daha sonra da onları yakalayıp gövdelerinin altındaki ağızlarına atarlar
Ahenkli yırtıcılardır Ölmüş balıklar verildiği vakit, balıkların ölü olduklarını hemencecik anlarlar ve bunu anlar anlamaz onları ilk elden yemeye başlarlar Bugün bu dek uzunluğa ulaşabilenleri nadir olmasına rağmen, bu balıklar 9 metre uzunluğa erişebilir
Kocaman Dişli Testere Balıkları
Yaygın adı:*Fazla kocaman dişli testere balıkları (güney testere balıkları, tatlı su testere balıkları)
Bilimsel Adı:*Pristis microdon
Familya:*Pristidae
Takım:*Rajiformes
Boyutları:*Genel doruk uzunluğu toplam 14 metre olarak tescil edilmiştir
Maddi Özellikleri:*Bir testere izlenimi yaratan iyi yerleştirilmiş dişleri ile yassı ve kuytu somaklı; sırt ve kuyruk yüzgeçleri açık açık görülür; köpek balıkları gibi yüzerler; yalnız dolaşır
Hayat Çizgisi:*Dişiler, sıklıkla 20 taneden pozitif yavru doğururlar
Besin Tarzı:* balıklar; bir takım omurgasızlar
Hayat Alanı:*Denizlerin sığ kesimleri; nehirlerde, nehir ve nehir ağızlarında ve haliçlerde karşılaşılır
Yeryüzünde Dağılımı:*Afrikadan Tropikal HintPasifik Bölgesi, Güneydoğu Asya, kuzeyde Filipinler ve güneye Avustralyaya kadar uzanan bölgelerde
Türün Durumu:*Soyu tükenme tehlikesi aşağıda (IUCN)
Bu özel testere balıkları, kendilerine özgü olmamalarına karşın, tatlı su testere balığı isimlerinin açıklanmasına asistan olan nehirlerde sıklıkla bulunurlar
Fazla kocaman dişli testere balıkları, birincil sırt yüzgeçlerinin gövdelerinin kenarlarının üzerinde çıkış (pelvik) yüzgeçlerin önünde konumlarıyla ve keza, kuyruk yüzgeçlerinin daha alçak lopunun daha büyük olmasıyla ayırt edilebilirler Testerenin kendisi kök kısmında geniştir lakin ucuna içten incelir Dişileri çok büyüktür ve sayıları, her iki tarafta 1422 çift aralarında değişir
Fazla iri dişli Testere balıklarının Avustralya popülasyonu, birincil önceleri farklı bir tür olarak düşünülmüştü ve bilimsel adı, Pristiopsis olarak tanınmıştı Hemen bu tasvir, onlar benzer türledir anlamına gelen Pristis microdon için bir sinonim sözcük olarak kabul edilmektedir
1845 yılında, kaşif Ludwig Leichard, Carpentaria Körfezine akan Lynd Nehrinde yer alan ölü bir balık örneğini alarak bu testere balığının keşfetmiştir Böylece, bu vatozların Avusturalyanın tatlı sularında yaşadıklarını onaylama etmiştir Epeyce sığ ve çoğunlukla çamurla sularda, denizden 100 km uzak yer alan balıklar ile batıdan Queenslade değin Avustralyanın kuzey deniz sistemleri her tarafında uzanan alanlardaki sularda yaşadıkları açıklığa kavuşmuştur
En Uzun Testere Balığı
Sel sularına kapılarak gittikleri ve yıllarca mahsur kaldıkları gölcüklerin bulunduğu bir takım bölgelerde bu balıkların küçükleri bulunmuştur Her nedense, sıradan koşullar aşağıda genç yavrular, büyüdükçe denizlere dönmeye eğilimlidirler buna karşın nadiren bu balıkların iri örnekleri, tatlı su çevrelerinde bulunurlar Fazla kocaman dişli Testere balıkları, tipik olarak 6 metre uzunluğa ulaşıncaya kadar büyüdükleri halde, kayıtlara göre, doğrusu çok daha büyüğü tutulmuştu Taylanddaki Chao Phya nehrinde, nehrin ağzından 59 km içeride tutulan bu cins bir balığın boyu 14 metreydi
Testere balıkları, Tayland kültüründe bilhassa önemlidir Bu balıklar sıklıkla tapınaklarda adak olarak sunulur Bu durum, bilim insanlarına boylarının uzunluğu 24 metreyi bulan testere balıkları kayıtları ile bu balıkların büyüklükleri ve biyolojilerine bir göz atmak ve kıymetli bilgilere ulaşma olanağı sunmaktadır
Her nedense, bu çekingen vatozlarının sayıları, son yıllarda önemli ölçüde azalmıştır Bu azalma kısmen ağlarla kolayca yakalandıkları için aşırı avlanma yüzündendir Keza, bu balıkların küçükleri de özellikle iğneli oltalarla yakalanmaktadır Bu balıklar ayrıca yenilmek üzere keza de testereleri için avlanıyor Bundan Başka onların yüzgeçlerine verilen aşırı yüksek fiyatlar de, bu balıkları avcıların hedefi yapmaktadır Yaşam ortamlarındaki negatif şartların değişmesi ile kirlilik, onların sayılarının düşmesinde kayda değer rol oynamaktadır
Ne eyvah ki, fazla iri dişli testere balıkları, 15 yaşına gelinceye değin üremeye başlamazlar Onların nispeten düşük üreme oranları, üreme çağındakilerin fazla avlanma sonucu çok azalmış olması ile üremeye fazla geç başlamalarının birleşimi sonucu, azalan sayılarının tekrar eski haline gelmesi çok zaman alır
Hayat alanlarının bazı bölgelerinde, üreme süreleri mevsimseldir ve Kuzey Queenslandin York Burnu Yarımadasında, yağış mevsiminin kasım ve aralık ayları arasındaki döneme denk gelmesi gerekmektedir Fazla iri dişli testere balıkları, ovivipar türlerdir Bunun anlamı, yumurtalar, sadece dişinin gövdesinde tutulur ve yavrular büyürken anne balıklar ile yavrular aralarında hiçbir bağlantı ve irtibat yoktur Embriyonlar, yumurtanın bir kısmını yaratıcı yumurta sarısı ile beslenir Yaklaşık beş ay sonunda bir düzine ya da daha fazla yavru dünyaya kazanç
Yavrulama
Yavru testere balıkları, doğum anında takriben 75 cm uzunlukta olup bu aşamada dişinin üreme bölgesine hasar vermemeleri için testere kılıçları zarlarının içine gömülü olarak annelerinin karnından çıkarlar Bu yavru testere balıkları, testerelerini yiyecek almak amacıyla kullanmaya başladıkları zaman testerelerini örten kılıf sıyrılır Öteki çoğu vatozlardaki gibi testere balıklarının renkleri de içinde bulundukları ortama kadar değişir Bunun sonucu olarak, renkleri kumlu renk desenleri ile sarımtırak kahverengiden griye ve alt kısımları ise daha açık renkli ve krem tonlarına dek değiştirme gösterir
Fazla iri dişli testere balıkları çok yavaş çoğalan ve ömürleri 40 yıldan pozitif hayvanlardır Araştırmaların gösterdiğine göre, doğal yükselme oranları yıllık 20 cm olup 10 yaşına gelince takvim büyümeleri bunun yarısına iner Küçükleri, akvaryum çevresinde daha çabuk büyür
Bu Nedenle, bir takım alanlarda sayıları çok azalan bu balıkların sayılarını arttırmak nedeniyle yapılacak planlara göre koruma aşağı üretilerek bu eksikliklerin tamamlanması muhtemel olabilir
Litaratür:
BBC John DAWES