Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Tevfik Fikret
Doğum 24 Aralık 1867İstanbul
Ölümü 19 Ağustos 1915İstanbul
Iş Yazan, şair, öğretmen
Dönem Mal Varlığıi Fünun
Tevfik Fikret, Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanma sürecinde yetişmiş olan şair, öğretmen, yazardır Serveti Fünun (Edebiyatı Cedide) topluluğunun başını çeken Tevfik Fikret, devrimci ve idealist fikirleriyle Mustafa Kemal öncelikle edinmek üzere dönemin önemli isimlerini etkiledi Türk edebiyatının batıya yönelmesinde payı vardır Bir dönem Galatasaray Spor Kulübü'nün yönetiminde yer aldı Galatasaray Lisesi'nde öğretmenlik ve müdürlük yaptı Şiire birincil başladığı yıllarda Nazmi mahlasını kullandı Abdülhamit yönetimine olan sert muhalefetiyle bilinir Birincil zamanlar yönetime övgüleri olsa da sonraları şiddetli öfkeyle karşımıza çıkar ve bu durum şiirinde kendini gösterir Dönemin ünlü şairlerinden Mehmet Akif ile tartışmalara girdi Gençliğe örnek gösterdiği ''Haluk'' karakterine, Mehmet Akif ''Asım'' ile karşılık verdi
HAYATI
AİLE HAYATI
24 Aralık 1867'de İstanbul Kadırga ’da doğdu Asıl adı Mehmed Tevfik ’tir Babası Hüseyin Efendi, Çankırı ’dan ayrılıp İstanbul ’a kurulmuş Ahmet Ağa ’nın oğlu idi Hüseyin Efendi, oğlu doğduğu yıl İstanbul ’da belediye meclis üyesi ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ’nde memurdu Sonraki yıllarda Osmanlı Devleti ’nin Hama, Nablus, Akka, Urfa,Halep mutasarrıflıklarında bulundu Annesi Hacı Hatice Refia Hanım, 1822'deki Yunan ayaklanmasında kimsesiz kalıp Osmanlılar ’a sığınmış ve Müslüman olmuş iki Sakızlı Rum çocuğunun kızı idi Mehmed Tevfik'in Sıdıka adlı bir kız kardeşi vardı Hac ziyaretine giden annesi Refia Bayan, 1879 ’da dönüş yolunda kolera nedeniyle ölünce Tevfik Fikret, 12 yaşında öksüz kaldı Babası, saraya jurnal edilerek Arabistan ’a sürgüne gönderildiği için kız kardeşi ile kendisinin bakımını anneannesi ve büyük yengesi üstlendi 1890'da dayısı Mustafa Bey ’in kızı Nazime Hanım ile evlendi
EĞİTİM YAŞAMSAL
Aksaray ’daki Mahmudiye Valide Rüştiyesi ’nde öğrenimine başlayan Tevfik Fikret, fazla dindar bir ortamda yetişmekteydi Okulu, Rumeli ’den İstanbul ’a gelen göçmenlere tayin edilince öğrenimine Galatasaray Lisesi'nde devam etti Bu yeni okula girişi hayatında bir dönüm noktası oldu 11 sene öğrenim gördüğü okulunda devrin kayda değer edebiyatçılarından Recaizade Mahmud Ekrem, Muallim Naci, Muallim Feyzi gibi seçkin öğretmenlerin öğrencisi oldu Şiir yazmaya lise yıllarında başladı Öğretmenlerinin teşviki ile yazdığı birincil şiiri, Tercümanı Hakikat'te yayımlandı Nazmi mahlasıyla yazılı, gazel türünden bir şiirdi Okulu 1888 yılında birincilikle bitirdi
MESLEKİ YAŞAMSAL
Mezun olduğu sene, Hariciye Nezareti İstişare Odası (Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi) ’nde katip olarak işe başlayan Mehmed Tevfik, kısa bir vakit sonra geçtiği Maarif Mektubi Kalemi ’nden bir sene dolmadan istifa ederek ayrıldı Sadaret Mektubi Kalemi ’nde kısa bir zaman çalıştıktan daha sonra 1889 Ağustos ’unda İstişare Odası ’nda her tarafta muavin olarak göreve başladı Bir yandan da Yüksek Ticaret Okulu ’nda Fransızca ve Türkçe dersleri vermekteydi Osmanlı Lisanı Öğretmenliği Sınavı'nı kazanarak 1892 ’de fazla sevdiği Mektebi Sultani ’ye atandı İlkokul üçüncü sınıf Türkçe öğretmeni olarak göreve başladığı okulda, Muallim Naci'nin vefatı üzerine edebiyat öğretmeni olarak çalışmaya devam etti Hükümetin bütçede kısıntı yapıp memur maaşlarını yüzde on kesmesine tepki olarak 1895'te okuldan ayrıldı ve inzivaya çekildi Maarif Nazırı Abdurrahman Şeref'in çağrısı üstüne Mektebi Sultani Müdürlüğü'nü kabul etti ve 1895'te istifa ettiği okula 1909 başında müdür olarak döndü 31 Mart ayaklanmasından sonra, yasal saymadığı bir hükümet için çalışamayacağını söyleyerek eşiğine değin geldiği istifadan onu öğrencileri döndürdü Ne var fakat bir zaman sonradan eski Maarif Nazırı'nın yerine atanan yeni nazır Emrullah Bey'le anlaşmazlığa düştü ve 1910'da görevini kesinkes bıraktı; şahsen Emrullah Bey'in isteği dahi onu kararından döndürmedi Tevfik Fikret, 1896 yılı sonlarında Robert Koleji ’nde de Türkçe dersleri vermeye başlamıştı ve bu görevi ölümüne değin sürdürdü
EDEBI HAYATI
Tevfik Fikret, Mirsad dergisinde Baharşiirini yayımlayarak lise yıllarından beri süren suskunluğu bozdu; benzer yıl Mirsad'da 18 şiiri daha yayımlandı Mirsad dergisinin kapanması ile şiir yayımlamaya ara veren Tevfik Fikret, öğretmenlik yaptığı sırada 1894'ten itibaren, arkadaşları Hüseyin Kazım ve Ali Ekrem'in ısrarı ile Malumat dergisinin başyazarlığını üstlendi Derginin kapandığı 1895 Mayıs'ına değin 25 şiiri yayımlandı Bunlar, batı türünden şiirler idi Şair, o yıllarda padişaha tabi bir çizgideydi Derginin birincil sayısında padişah Abdülhamit'i öven Tebriki Veladetşiirini yayımladı Mal Varlığıi Fünun, Tevfik Fikret yönetiminde çıkmaya başladığından itibaren bir edebiyat dergisi haline geldi Şair, 1895 yılının Haziran ayında baba oldu O sıralarda sanat yaşamının en bereketli devresini yaşamaktaydı Şiirlerini Mehmed Tevfikyerine Tevfik Fikretmüstearıyla yayımlıyordu Sanatta ayrıca içerik ayrıca biçimde atılım yapmayı prensip edinen, ağdalı dilleri ve karamsarlığı ile tanınan topluluğun hareketine ise Edebiyatı Cedide (Yeni Edebiyat) denildi Bu ekolde Fikret'in yanısıra Halit Ziya, Cenap Şahabettin, İsmail Safa, Mehmet Hüseyin Siyret gibi isimler bulunuyordu1900 yılında merakla karşılanan birincil kitabı “Rubabı Şikeste ’yi (Kırık Saz) yayımlayan Tevfik Fikret, Robert Kolej'de öğretmenlikle meşguldü Ricası üstüne Mal Varlığıi Fünun'un yönetimini Hüseyin Cahit üstlenmişti Birkaç ay daha sonra Serveti Fünun kapandı İstanbul ’u ahlaksızlıkla suçlayıp lanetleyen ünlü Sisşiirini 1902 yılında yazdı
AŞİYAN VE İNZİVA DÖNEMİ
Sıkıntılar içindeki şair, inzivaya çekilmek için Rumelihisarı'nda bir konut yaptırmaya başladı Eve, eşi ve oğlu ile birlikte yerleşti Bu mekana Aşiyan (yuva) adını verdi Evinin bahçesine gömülmeyi vasiyet etti Tarihi Kadîmşiirini din ve tarihe aleyhinde, Lahzai Teahhur'u Ermenilerin 1905'te II Abdülhamid Han ’a düzenledikleri suikastin başarısızlığına duyduğu üzüntü üzerine yazdı1911 ’de yayımladığı Haluk ’un Defteri’nde bundan böyle gençliğe seslenen ve onlara çalışkanlığı, yurt sevgisini öğütleyen şiirlere yer verdi Benzer sene yayımladığı Rubab ’ın Cevabıadlı bir öteki şiir kitabında halkın acılarını işleyen şiirler vardı Aralıksız edebiyat üstüne düşünmekte ve Edebiyatı Cedide hareketinin içe dönük boyutunu aşacak bir edebiyat tavrına dürüst ilerlemekteydi Meşrutiyet'in ilanı, Tevfik Fikret'in inzivadan çıkmasını sağladı Selanik'teki İttihat ve Terakki yönetiminin isteği üzerine Irk Şarkısıadlı marşı yazmıştı Bu marş elden ele dolaştı Meşrutiyet'in ilanından sonradan Rücu (Geri Alış)adlı şiirini yazarak İstanbul'a savurduğu lanetleri geri aldı
OĞLU HALUK
Haluk ’un doğumundan itibaren onun ileride milleti bilgisiyle aydınlatacak bir kahraman gibi yetişmesini arzulayan Tevfik Fikret, 1909 yılında on dört yaşındaki Haluk'u İskoçya ’nın Glasgow kentine gönderdi Oğlunun vatan ve insanlar için yardımcı bir kişi olması arzusunu “Haluk ’un Vedâı ve “Promete adlı şiirlerinde dile getirdi Ne var fakat Haluk, din değiştirip Hristiyanlığı seçti ve babasının düşlediğinden fazla farklı bir hayat sürdü
SON YILLARI VE ÖLÜMÜ
Devrin yolsuzluklarını dile getiren “Hanı Yağma, hatalı bir kararla I Dünya Savaşı ’na girilmesini yeren “Sancak Şerif Huzurunda isimli, tenkit konulu şiirler yazdı Mehmet Akif ’in kendisine Süleymaniye Kürsüsünde yönelttiği suçlamalara 1914'te kaleme aldığı “Tarihi Kadim ’e Zeyl adlı ünlü şiiriyle yanıt verdi Yalın bir dille ve hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerini 1914 ’te yayımlanan Şerminadlı kitapta topladı Geçirdiği bir ameliyat sonrasında 19 Ağustos 1915 ’te Aşiyan'da hayatını kaybetti *
Doğum 24 Aralık 1867İstanbul
Ölümü 19 Ağustos 1915İstanbul
Iş Yazan, şair, öğretmen
Dönem Mal Varlığıi Fünun
Tevfik Fikret, Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanma sürecinde yetişmiş olan şair, öğretmen, yazardır Serveti Fünun (Edebiyatı Cedide) topluluğunun başını çeken Tevfik Fikret, devrimci ve idealist fikirleriyle Mustafa Kemal öncelikle edinmek üzere dönemin önemli isimlerini etkiledi Türk edebiyatının batıya yönelmesinde payı vardır Bir dönem Galatasaray Spor Kulübü'nün yönetiminde yer aldı Galatasaray Lisesi'nde öğretmenlik ve müdürlük yaptı Şiire birincil başladığı yıllarda Nazmi mahlasını kullandı Abdülhamit yönetimine olan sert muhalefetiyle bilinir Birincil zamanlar yönetime övgüleri olsa da sonraları şiddetli öfkeyle karşımıza çıkar ve bu durum şiirinde kendini gösterir Dönemin ünlü şairlerinden Mehmet Akif ile tartışmalara girdi Gençliğe örnek gösterdiği ''Haluk'' karakterine, Mehmet Akif ''Asım'' ile karşılık verdi
HAYATI
AİLE HAYATI
24 Aralık 1867'de İstanbul Kadırga ’da doğdu Asıl adı Mehmed Tevfik ’tir Babası Hüseyin Efendi, Çankırı ’dan ayrılıp İstanbul ’a kurulmuş Ahmet Ağa ’nın oğlu idi Hüseyin Efendi, oğlu doğduğu yıl İstanbul ’da belediye meclis üyesi ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ’nde memurdu Sonraki yıllarda Osmanlı Devleti ’nin Hama, Nablus, Akka, Urfa,Halep mutasarrıflıklarında bulundu Annesi Hacı Hatice Refia Hanım, 1822'deki Yunan ayaklanmasında kimsesiz kalıp Osmanlılar ’a sığınmış ve Müslüman olmuş iki Sakızlı Rum çocuğunun kızı idi Mehmed Tevfik'in Sıdıka adlı bir kız kardeşi vardı Hac ziyaretine giden annesi Refia Bayan, 1879 ’da dönüş yolunda kolera nedeniyle ölünce Tevfik Fikret, 12 yaşında öksüz kaldı Babası, saraya jurnal edilerek Arabistan ’a sürgüne gönderildiği için kız kardeşi ile kendisinin bakımını anneannesi ve büyük yengesi üstlendi 1890'da dayısı Mustafa Bey ’in kızı Nazime Hanım ile evlendi
EĞİTİM YAŞAMSAL
Aksaray ’daki Mahmudiye Valide Rüştiyesi ’nde öğrenimine başlayan Tevfik Fikret, fazla dindar bir ortamda yetişmekteydi Okulu, Rumeli ’den İstanbul ’a gelen göçmenlere tayin edilince öğrenimine Galatasaray Lisesi'nde devam etti Bu yeni okula girişi hayatında bir dönüm noktası oldu 11 sene öğrenim gördüğü okulunda devrin kayda değer edebiyatçılarından Recaizade Mahmud Ekrem, Muallim Naci, Muallim Feyzi gibi seçkin öğretmenlerin öğrencisi oldu Şiir yazmaya lise yıllarında başladı Öğretmenlerinin teşviki ile yazdığı birincil şiiri, Tercümanı Hakikat'te yayımlandı Nazmi mahlasıyla yazılı, gazel türünden bir şiirdi Okulu 1888 yılında birincilikle bitirdi
MESLEKİ YAŞAMSAL
Mezun olduğu sene, Hariciye Nezareti İstişare Odası (Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi) ’nde katip olarak işe başlayan Mehmed Tevfik, kısa bir vakit sonra geçtiği Maarif Mektubi Kalemi ’nden bir sene dolmadan istifa ederek ayrıldı Sadaret Mektubi Kalemi ’nde kısa bir zaman çalıştıktan daha sonra 1889 Ağustos ’unda İstişare Odası ’nda her tarafta muavin olarak göreve başladı Bir yandan da Yüksek Ticaret Okulu ’nda Fransızca ve Türkçe dersleri vermekteydi Osmanlı Lisanı Öğretmenliği Sınavı'nı kazanarak 1892 ’de fazla sevdiği Mektebi Sultani ’ye atandı İlkokul üçüncü sınıf Türkçe öğretmeni olarak göreve başladığı okulda, Muallim Naci'nin vefatı üzerine edebiyat öğretmeni olarak çalışmaya devam etti Hükümetin bütçede kısıntı yapıp memur maaşlarını yüzde on kesmesine tepki olarak 1895'te okuldan ayrıldı ve inzivaya çekildi Maarif Nazırı Abdurrahman Şeref'in çağrısı üstüne Mektebi Sultani Müdürlüğü'nü kabul etti ve 1895'te istifa ettiği okula 1909 başında müdür olarak döndü 31 Mart ayaklanmasından sonra, yasal saymadığı bir hükümet için çalışamayacağını söyleyerek eşiğine değin geldiği istifadan onu öğrencileri döndürdü Ne var fakat bir zaman sonradan eski Maarif Nazırı'nın yerine atanan yeni nazır Emrullah Bey'le anlaşmazlığa düştü ve 1910'da görevini kesinkes bıraktı; şahsen Emrullah Bey'in isteği dahi onu kararından döndürmedi Tevfik Fikret, 1896 yılı sonlarında Robert Koleji ’nde de Türkçe dersleri vermeye başlamıştı ve bu görevi ölümüne değin sürdürdü
EDEBI HAYATI
Tevfik Fikret, Mirsad dergisinde Baharşiirini yayımlayarak lise yıllarından beri süren suskunluğu bozdu; benzer yıl Mirsad'da 18 şiiri daha yayımlandı Mirsad dergisinin kapanması ile şiir yayımlamaya ara veren Tevfik Fikret, öğretmenlik yaptığı sırada 1894'ten itibaren, arkadaşları Hüseyin Kazım ve Ali Ekrem'in ısrarı ile Malumat dergisinin başyazarlığını üstlendi Derginin kapandığı 1895 Mayıs'ına değin 25 şiiri yayımlandı Bunlar, batı türünden şiirler idi Şair, o yıllarda padişaha tabi bir çizgideydi Derginin birincil sayısında padişah Abdülhamit'i öven Tebriki Veladetşiirini yayımladı Mal Varlığıi Fünun, Tevfik Fikret yönetiminde çıkmaya başladığından itibaren bir edebiyat dergisi haline geldi Şair, 1895 yılının Haziran ayında baba oldu O sıralarda sanat yaşamının en bereketli devresini yaşamaktaydı Şiirlerini Mehmed Tevfikyerine Tevfik Fikretmüstearıyla yayımlıyordu Sanatta ayrıca içerik ayrıca biçimde atılım yapmayı prensip edinen, ağdalı dilleri ve karamsarlığı ile tanınan topluluğun hareketine ise Edebiyatı Cedide (Yeni Edebiyat) denildi Bu ekolde Fikret'in yanısıra Halit Ziya, Cenap Şahabettin, İsmail Safa, Mehmet Hüseyin Siyret gibi isimler bulunuyordu1900 yılında merakla karşılanan birincil kitabı “Rubabı Şikeste ’yi (Kırık Saz) yayımlayan Tevfik Fikret, Robert Kolej'de öğretmenlikle meşguldü Ricası üstüne Mal Varlığıi Fünun'un yönetimini Hüseyin Cahit üstlenmişti Birkaç ay daha sonra Serveti Fünun kapandı İstanbul ’u ahlaksızlıkla suçlayıp lanetleyen ünlü Sisşiirini 1902 yılında yazdı
AŞİYAN VE İNZİVA DÖNEMİ
Sıkıntılar içindeki şair, inzivaya çekilmek için Rumelihisarı'nda bir konut yaptırmaya başladı Eve, eşi ve oğlu ile birlikte yerleşti Bu mekana Aşiyan (yuva) adını verdi Evinin bahçesine gömülmeyi vasiyet etti Tarihi Kadîmşiirini din ve tarihe aleyhinde, Lahzai Teahhur'u Ermenilerin 1905'te II Abdülhamid Han ’a düzenledikleri suikastin başarısızlığına duyduğu üzüntü üzerine yazdı1911 ’de yayımladığı Haluk ’un Defteri’nde bundan böyle gençliğe seslenen ve onlara çalışkanlığı, yurt sevgisini öğütleyen şiirlere yer verdi Benzer sene yayımladığı Rubab ’ın Cevabıadlı bir öteki şiir kitabında halkın acılarını işleyen şiirler vardı Aralıksız edebiyat üstüne düşünmekte ve Edebiyatı Cedide hareketinin içe dönük boyutunu aşacak bir edebiyat tavrına dürüst ilerlemekteydi Meşrutiyet'in ilanı, Tevfik Fikret'in inzivadan çıkmasını sağladı Selanik'teki İttihat ve Terakki yönetiminin isteği üzerine Irk Şarkısıadlı marşı yazmıştı Bu marş elden ele dolaştı Meşrutiyet'in ilanından sonradan Rücu (Geri Alış)adlı şiirini yazarak İstanbul'a savurduğu lanetleri geri aldı
OĞLU HALUK
Haluk ’un doğumundan itibaren onun ileride milleti bilgisiyle aydınlatacak bir kahraman gibi yetişmesini arzulayan Tevfik Fikret, 1909 yılında on dört yaşındaki Haluk'u İskoçya ’nın Glasgow kentine gönderdi Oğlunun vatan ve insanlar için yardımcı bir kişi olması arzusunu “Haluk ’un Vedâı ve “Promete adlı şiirlerinde dile getirdi Ne var fakat Haluk, din değiştirip Hristiyanlığı seçti ve babasının düşlediğinden fazla farklı bir hayat sürdü
SON YILLARI VE ÖLÜMÜ
Devrin yolsuzluklarını dile getiren “Hanı Yağma, hatalı bir kararla I Dünya Savaşı ’na girilmesini yeren “Sancak Şerif Huzurunda isimli, tenkit konulu şiirler yazdı Mehmet Akif ’in kendisine Süleymaniye Kürsüsünde yönelttiği suçlamalara 1914'te kaleme aldığı “Tarihi Kadim ’e Zeyl adlı ünlü şiiriyle yanıt verdi Yalın bir dille ve hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerini 1914 ’te yayımlanan Şerminadlı kitapta topladı Geçirdiği bir ameliyat sonrasında 19 Ağustos 1915 ’te Aşiyan'da hayatını kaybetti *
