Türkiye dış ticareti 2020’ye Brexit ve koronavirüsün yarattığı tahribat sebebiyle iki farklı riskle başladı.
Dokumacılık ve kimya ihracatçıları virüsün tesiriyle Çin’in karşılayamadığı talebin kendi siparişlerini artırması, bunun yıl sonu toplamını artırma mümkünlüğünü da sevinçle karşılıyor. Tarım ve maden üzere başka bölümler ise virüsün ekonomik tahribatı tam olarak kesinleşmemesine karşın kayıplar vermeye başladı.
Malatya Ticaret Borsası’na nazaran, geçen yıl Çin’e yapılan kayısı ihracatı 3 bin 200 ton iken bu yıl durdu. En büyük ihracat pazarı Çin olan maden kesimi ise bu ülkeye son 20 günde bir kilo bile doğal taş gönderemedi. Bu alanda en fazla ihracat yapan Ege Bölgesi’nden şubatta Çin’e yapılan ihracat yüzde 54.5 küçüldü. Turizmde ise en az 30 bin rezervasyon iptal edildi.
YENİ ARTIRIM GELEBİLİR
Koronavirüsün yarattığı bir öteki tasa de orta malı ve hammadde tedariğini Çin’den karşılayan dallarda yaşanıyor. TİM üyesi birtakım ihracatçılar, virüsün yayılması sürerse birçok eser tedariğinde kahırlar yaşanacağına, bunun da üretimi düşüreceğine işaret ediyor.
Virüs, Çin’den ithal edilen elektronik eşyaların da zamlanmasına neden oldu. İstanbul’da Sirkeci ve Tahtakale’de mal kalmadığını, salgın öncesi 5 konteynır mal sipariş verilirken, artık 1 konteynır verildiğini belirten esnaf, bunun 15 gün içinde fiyatları yüzde 100 artırabileceğine dikkat çekiyor.
ÜRETİM DÜŞEBİLİR
İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Lideri Ahmet Öksüz, “Salgın tehdidinin uzaması halinde Çin’den hammadde ve orta malı tedarik eden ülkelerde üretim olumsuz etkilenebilir. Yerli hammadde üretiminin ne kadar stratejik kıymete sahip olduğu görüyoruz” dedi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lideri İsmail Gülle ise “Son 5-6 yıldır aşikâr bir sayı sarmalının dışına çıkmakta zorlanıyoruz. Brexit ve ticaret savaşlarının tesirini yeterli okuyarak yeni projelerle bu sayıları daha üst çıkaracak faaliyetler içinde olmalıyız” diye konuştu.
Gamze Bal/Cumhuriyet