Hayatta kalmak için yiyeceğe muhtaçlığımız vardır. Tadına varılacak, zevk alınacak ve şükredilecek bir şeydir. Birebir vakitte, kimileri için bilhassa yiyecekler üzerinde denetim kaybı hissedildiğinde büyük rahatsızlığa neden olabilir.
Tıkınırcasına yemek yiyen beşerler ekseriyetle çok ölçüde ve rahatsızlık verecek kadar yerler. Yemek yemeyi bırakamayacaklarını hissederler. Bir tıkanıklık, şahsa bağlı olarak daha fazla yemek (7 kurabiye gibi) yahut daha az yemek (2 kurabiye gibi) olarak kabul edilebilir. Genel olarak, tıkınırcasına yeme şahıstan bireye kıymetli ölçüde değişebilir. Bir kişi ortada bir tıkınırcasına yemek yiyebilirken, bir oburu için tıkınırcasına yemek yemek günlük bir olay olabilir. Orta sıra tıkınırcasına yeme kendi başına bir yeme bozukluğu olarak kabul edilmez, daha fazla "bozuk yeme" davranışlarının daha geniş bir mananın altında sınıflandırılır.
Tıkınırcasına yeme davranışları yaşarken, dayanak için aile hekiminizi yahut diyetisyeninizi görmeniz büyük ölçüde yardımcı olucaktır.
İstikrarlı bir beslenme tertibi elde etmek için ipuçları;
Aşağıdakiler yiyeceklerle daha istikrarlı bir alaka kurmamıza yardımcı olabilecek birtakım yaklaşımlardır. Bu değişiklikleri yavaş yavaş, konfor düzeyiniz dahilinde ve kendinize karşı nazik davranırken uygulamayı hedefleyin.
1. Söz seçimlerinizin farkında olun !
Yemeğin beynimizi yatıştırıp ve hislerimizi sakinleştirmeye yardımcı olduğunu hissetmek büsbütün doğaldır. Hislerimiz ve yemek seçimlerimiz ortasındaki hassas alakayı lisana getirirken söz seçimimiz son derece kıymetlidir. Maksat, aşağıdaki üzere şeyler söylerken kendimizi fark etmeye çalışmaktır:
-
"Her imtihandan evvel kendime mani olamıyorum: Bir paket cips yiyorum." -
"Eşim ve ben ne vakit hengame etsek, yiyeceklere yönelirim." -
"O kadar yorgunum ki irademin olmadığını hissediyorum."
Ego ile ilgili olan şey, yanlış olduğunu kanıtlamaktan hoşlanmamasıdır. O denli ki, tıkınırcasına yeme davranışını atlama seçeneği sunulsa bile tekrar de atlamayabiliriz. Bunun nedeni, kendimizi her seferinde çok yemek yiyen biri olarak tanımlamış olmamızdır.
Gerçek olduğuna çok inandığımız bir döngüden çıkmak, aslında davranışın sona ermesini istesek bile zorlaşıyor.
Vakit, tutarlılık ve geçmişin bir davranışı olabileceğine dair gerçek bir inanç gerektirir. Tıkınırcasına yeme eğilimlerinin üstesinden gelmek için herkese uyan tek bir yaklaşım olmadığını bilmek yardımcı olur. Bir kişi için işe yarayan, herkes için işe yaramayabilir. Bu makaledeki ipuçlarını ve stratejileri, size en çok uyanları kullanın.
2. Duygusal yeme konusunda dikkatli olun !
Yorgun olduğumuzda yemek yersek, hislerimizin yarattığı boşluğu doldurabilecek kadar yiyecek olmadığını görebiliriz. Bu, üzgün olduğumuzda hiç yemek yemememiz gerektiği manasına mı geliyor? Hayır, değil. Şu an için bizi üzen bir hayat biçimimiz olabilir ve büsbütün olağandır. Bu üzere vakitlerde sakinleştirici yiyeceklerin tadını çıkarmak sorun değil, lakin bu çeşit davranışlar devam ettiğinde dikkatli olmak değerlidir.
Yardımcı olabilecek şey, yeterli bir ruh halinde ve olumlu bir zihin durumundayken, ikramların ve rahatlatıcı yiyeceklerin tadını çıkarmamıza müsaade vermektir. Bu, muhakkak bir yiyecek ve muhakkak bir his ortasında yaratmış olabileceğimiz bağlantıyı kırmaya yardımcı olur. Rastgele bir ikramın tadını çıkarmadan evvel, sahiden ona sahip olmak isteyip istemediğimizi kendimize sorabiliriz. Değilse, tahminen öbür bir havadayızdır. Kendimizi denetim etmek birinci başta garip görünebilir, lakin yeme davranışlarımıza dikkat etmenin bir yoludur.
3. İç sesinizden ayrılın !
Berbat ikizimiz, bize ne yapıp ne yapmamamız gerektiğini söyleyen içimizdeki sestir. Kimilerimizin bir makûs ikizi olabilir, kimilerimizin iki, hatta kimilerimizin üçü birden olabilir:
Katı yanımız : "O kurabiyeyi yeme. Diyet yapıyorsun ve bu planına uymuyor!"
Extreme yanımız : "peki esasen berbat ettin ve şimdiden 2 kurabiye yedin bu yüzden artık tüm kutuyu bitirebilirsin. Yarın yine başlıyoruz!"
Yürek verici yanımız : "Biraz çalıştın mı? Aferin! Artık o ikinci dilim pastayı hak ediyorsun."
Bu diyaloğu başımızın içinde dinlemeye başlayabilir ve başka yanlarımızdan birinin ne vakit konuştuğunu belirleyebiliriz. Sonuçta, konuşan her vakit biz değiliz.
Konuşmanın "kötü yanımız" olduğunu anladığımızda, "besle" sözünü başımızda tekrar etmeye başlayabiliriz. Kendimize " Bu benim zihnimi mi, vücudumu mi yoksa ruhumu mu besliyor ?" diye soruyoruz. Bunu yaparak, bir kutu kurabiye yemenin zihinsel durumumuzu beslemediğini fark edebiliriz. Fakat birebir formda, kısıtlamak da besleyici değildir. Bilhassa yeterli bir ruh halindeyken bir kurabiyenin tadını çıkarmak istediğimiz ve hakikaten tadını çıkarabileceğimiz bir şeyse.
4. Kendinize "yapmamalısınız" !!
"Olmalı" sözünü kullandığımızda, "gerekir" sözünü yerine getirmediğimizde yolumuza çıkan bir direniş ve suçluluk duygusu vardır. "Gerekir" demek bazen isyan etmemize neden olur - ne yapması gerektiğinin söylenmesinden hoşlanmayan içsel çocuktur. Sonunda, tam zıddını yaparak kendimizi hatalı yahut yetersiz hissetmemize neden olabiliriz. "Yapmalı" demek yerine, " olabilir " demekten büyük yarar sağlayabiliriz.
"Yapabilir" diyerek kendimize hangi seçeneğin bizi daha çok beslediğini seçme seçeneği vermiş oluyoruz.
"Kurabiyeyi yememeliyim" demek yerine, "Eğer havamdaysam kurabiyeyi alabilirim" olur. Yanıt hayır olabilir, bu durumda kurabiyeyi yememeyi tercih ederiz. Yahut karşılık, "Evet! Şu anda bunu yesem kendimi beslenmiş hissederdim. Bu beni keyifli edecek ve sahiden bunun için heyecanlıyım." Evet'i seçersek, tadını çıkarmamıza müsaade verir ve kendimizi sabote etmeden gerçek dileklerimize ahenk sağladığımız için kendimizi onurlandırabiliriz.
5. Biriyle konuşun !
Birine tıkınırcasına yeme eğilimimiz olduğunu söylemek ürkütücü bir fikir olabilir, lakin gerçek dayanak her şeyi değiştirebilir. Güvenebileceğini bildiğin ve anlayacağına inandığın birini bul. Ayrıyeten, muteber dayanak için sizi bir diyetisyene gitmenizi şiddetle tavsiye ederiz. Mevzuyla ilgili hislerinizi ve bunu neden yaptığınızı düşündüğünüzü, tetikleyicilerinizin neler olduğunu ve hangi takviyeye gereksinim duyabileceğinizi paylaşın. Bazen, basitçe konuşma süreci, yükü azaltmamıza ve netlik kazanmamıza yardımcı olabilir. Kendimiz için daha net bir fotoğraf çizdiğimizde, besin konusunda güç ve öz denetim kazanma yolunda ilerlemek daha kolay olabilir.