TİM Başkanı Gülle: Uç beyi aidiyetiyle ihracat yaptık

Temmuz ayı ihracatının geçen yıl ile tıpkı düzeye yakın olmasını lakin yılın kalan kısmında tekrar Cumhuriyet tarihi rekorları kırmaya hazırlandıklarını söyleyen Gülle ile, ihracatın son dinamiklerini konuştuk.

 Türkiye'nin ihracatını an be an takip eden biri olarak 2020'nin başında bir virüsün dünya ticaretini durma noktasına getirebileceğini söyleseler inanır mıydınız? Hiç böylesini öngördünüz mü, bu kadarını bekliyor muydunuz?

Elbette beklemiyorduk. Tüm dünya, böylesine harika bir durumla karşı karşıya kalacağını bilmiyordu, hiç kimse bu kadarını beklemiyordu. Herkes hazırlıksız yakalandı. Tabi bu virüs, tüm dünyaya birçok şey öğretmiş oldu. Dijitalleşmenin gücü, tedarikte pazar çeşitliliğinin değeri üzere başlıklar paha kazandı. Biz de hem ülke hem de TİM olarak, bu sürece süratli bir biçimde adapte olduk.

 Pandemiden küresel ticaret açısından Türkiye nasıl etkilendi? 



Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) bu yıl için en optimist senaryoda dahi dünya ticaretinde yüzde 13'lük bir daralma beklentisini koruyor. Dünya ticaretinde yüzde 40'a ulaşan bir düşüşün ihtimal dahilinde olduğu bu ortamda bile ihracatçılarımız başarılı bir performans ortaya koydular. Başta Avrupa'da olmak üzere dünya genelinde azalan global talep ve salgın hasebiyle önlemler nedeniyle, 2020 yılının birinci iki ayına rekorla başlamış olsak da ihracatımızda mart ayı ortalarından sonra iddia ettiğimiz ölçüde bir düşüşle karşılaştık.

 2023 ihracat maksatlarına pandemi öncesi periyoda kıyasla daha yakınız dediniz. Nasıl?

Dünya ticaretindeki hareketlenme, tedarikte yeni rota arayışları, piyasadaki izlenimlerimiz, günlük ihracat sayılarında geldiğimiz nokta bize bunu söyletiyor. Pandemi sürecinde her şeyin yolunda gitmesi halinde, 226 milyar dolarlık 2023 ihracat gayemizi öne alabiliriz. Pandemi sonrası ülkemize yönelen siparişler bize bu söyleme cüreti veriyor. Hatta tahminen 2020'nin ihracat amacını bile revize etmeden yakalarız.

 Normalleşmenin başladığı Haziran ayında ihracat artışımız da umut verdi. Temmuz'u nasıl bekliyorsunuz, ihracat rakamlarıyla birlikte ikili bayram yapacağız diyebilir miyiz?

Haziran'da olağanlaşmanın birinci datalarını aldık. Temmuz'da da pek başarılı gidiyoruz, tekrar Cumhuriyet tarihi rekorlarını konuşacağız. Temmuzda geçen yılın çok yakınında bir ihracat yapacağız. Bu ay çalışma günümüz eksik, takvim tesiri var o nedenle tahminen geçen yılın çok az altında bir sayı gelebilir. İnşallah Türkiye'ye ikili bayram yaşatmayı hedefliyoruz.

 Kur düzeyi, büyüme, enflasyon, faiz üzere makro ekonomik göstergelere ilişkin genel değerlendirmeniz ve yıl sonu iddialarınız nasıl?

Dolar/TL kuru yıla 6 düzeylerinde başladı, Nisan'dan bu yana ise pandemi sürecinin de tesiriyle 6.7-6.9 aralığında seyrediyor. Yeni İktisat Programı'nda gaye 6'ydı ancak inanılmaz bir süreçten geçiyoruz, bu nedenle bir ölçü sapma olmasını olağan karşılıyoruz. Yıl sonunda YEP'deki gayeler dahilinde enflasyon ve faiz oranları bekliyoruz.

TEDARİKTE TÜRKİYE'YE İNANÇ ARTTI

 Haziran ve temmuzdaki bu güçlü çıkış nasıl başarıldı, bunun ardındaki stratejiyi eforları, fedakarlıkları biraz anlatabilir misiniz?



Olağanlaşma adımlarıyla birlikte ihracatta olağanın de ötesini başarmamız sağlayan, Cumhurbaşkanlığımız ve Bakanlığımız öncülüğünde salgın ülkemize ulaşmadan dahi atılan yerinde adımlar oldu. Bilhassa hudut kapılarımızda uygulanan temassız ticaret ve ülkemizin dünyanın dört bir köşesine sağladığı tıbbi eser yardımları ülkemizin muteber tedarik kabiliyetlerine olan inancı artırdı.

NEW YORK'TA LOJİSTİK MERKEZİ KURULMASINA ODAKLANIYORUZ

 Önümüzdeki dönemde en çok artışı hangi bölümde, hangi ülkede ve hangi ürünlerde öngörüyorsunuz?

İhracatta en fazla düşüş yaşadığımız ay olan nisan ayında fındık kesiminde ihracatımız yüzde 46, meyve zerzevat mamülleri dalında ihracatımız yüzde 15 ve yaş meyve zerzevat bölümünde ihracatımız yüzde 5 artış sağladı. Ülkesel bazda ihracatımızda ise bilhassa ABD'ye ihracatımız 2020'de her ay artış sağladı. ABD ile 100 milyar dolar ikili ticaret gayemizi de düşündüğümüzde önümüzdeki devirde bu seyrin devamını öngörüyoruz. Şu anda ABD'de New York'ta bir lojistik merkezi kurulması çalışmalarına odaklanıyoruz.

TIBBİ MATERYAL İHRACATI MİLYAR DOLARA DAYANDI

 Biraz pandemi süreci, maske ihracatı, bu konulardan söz edelim mi? Durum nedir şu an kimler nasıl maske ve tıbbi malzeme ihraç edebiliyor? Hangi ülkeler bizden alıyor?



Türkiye, salgın süreci boyunca pek çok ülkeye yaptığı tıbbi gereç, maske ve dezenfektan yardımlarıyla bu coğrafyalardaki yumuşak gücünü ve tedarik sisteminin sağlamlığını direkt alanda ve salgın sürecinin ortasında tüm dünyaya tekrar hatırlattı. Türkiye önemli bir tıbbi materyal ve maske üreticisi ve ihracatçısı pozisyonuna geldi. Yılbaşından bu yana Türkiye tıbbi gereç alanında daha evvel yapmadığı 650 milyon dolarlık ihracat yaptı. Bunu milyar dolara çıkarabiliriz.

UÇ BEYEFENDİSİ AİDİYETİYLE İHRACAT YAPTIK

 Dünya ticaretinin durma noktasına geldiği pandemi sürecinde, ihracatçılar olarak ilk refleksiniz neydi?

Her biri adeta birer uç beyefendisi aidiyetiyle ihracat yaptı, tüm ülkelerde bayrağımızı dalgalandırarak, bizleri gururlandırdı.

Hülya Güler/Sabah