Timur İmparatorluğu ile ilgili bilgi

buyuk timur devleti kuruşluş ve yıkılış tarihi
timur imparatorluğu timurlular timuroğulları
turk timur imparatorluğu hakkında bilgi

Timur İmparatorluğu

Timur İmparatorluğu (Farsca: گوركانى Gurkānī, tarihe gectiği adı تيموريان Tīmūriyān), Turkİslam idari ve kulturel gelenekleri ile TurkMoğol gorenek ve usulunun sembiyozuna3 dayanan ve TurkMoğol (Karaunas) boylarından biri olan Barlaslar tarafından yonetilen Turk hukumranlığı altında Tacik,Afgan,Fars,Arap gibi ulusları da icinde barındıran bir imparatorluktur4567 1507'de Akkoyunlular ve Karakoyunlular'la mucadele neticesinde zayıflamaları ve Ozbeklerin istilasına uğraması sonucu yıkılmıştır

Siyasi tarih

Timur, 13701405 yılları arasında yaptığı seferlerle, Harezm, Doğu Turkistan, İran, Azerbaycan, Hindistan Delhi Sultanlığı, Irak, Suriye, Altın Orda Devleti ve Osmanlı Devleti'nin de icinde bulunduğu topraklara hakim olmuştur Onun fetihleri, sonucları acısından, Turk Tarihi'ni derinden etkilemiştir Mesela, Altın Orda Hanı Toktamış uzerine duzenlediği seferler (1391) Altın Orda Devleti'nin cokuşune ve yerine bolge hanlıklarının kurulmasına sebep olurken, Moskova Knezleri'nin guclenmesini de beraberinde getirmiştir Boylece, 16 yuzyıldan itibaren Rusya'nın Kafkaslar ve Deşti Kıpcak'a doğru yayılması soz konusu olacaktır

Timur, 1401'e kadar yapılan dort seferle Irak ve Guney Anadolu, 13981399 seferleriyle Hindistan Delhi Sultanlığı'nı, 14011402'de Suriye'yi fethetti 1402'de yapılan Ankara Savaşı'nda, Osmanlı Devleti'ni mağlup ederek fetret devrinin başlamasına neden oldu

Timur'un Turkistan'a hakimiyeti Ozbek, Kazak ve Turkmenlerin gunumuze kadar ulaşacak olan tarihlerinin de nirengi noktasını teşkil eder 13981399'da Hindistan Delhi Sultanlığı'na duzenlediği sefer de bolgedeki siyasi ve kulturel yapının değişmesine sebep olmuştur Ancak Timur'un 1399'da yedi yıl suren Anadolu Seferi'ne cıkıp, 1402 Ankara Savaşı ile Yıldırım Bayezıt'ı yenip, Anadolu'yu ele gecirmesi, Osmanlı tarihinde unutulmaz bir yer tutar Anadolu'dan sonra Cin seferine cıkan Timur yolda hastalanarak olmuştur (1405)

Timur'un olumunden hemen sonra devlet oğlu ve torunları arasında paylaşılmıştır Buna gore; Torunu Muhammed başkent Semerkant'ta tahta cıkarken, diğer torunları Pir Muhammed ile İskender İran'da, 3 oğlu Miranşah Bağdat ve Azerbaycan'da, en kucuk oğlu Şahrukh ise Horasan'da yerleşmişlerdir

Şahrukh, Maveraunnehir bolgesini de ele gecirerek, Herat şehri merkez olmak uzere devletini kurdu Ardından İran ve Azerbaycan'ı da hakimiyetine alan Şahrukh donemi (14071447), Turkistan'da parlak bir kultur hayatının başlangıcı olmuştur Şahrukh'un olumu uzerine, tahta buyuk bir alim ve astronom olan oğlu Uluğ Bey gecti Onun iki yıllık saltanatı mucadeleler icinde gecmiş ve oğlu tarafından oldurulunce ulke dahilinde buyuk karışıklıklar cıkmıştır

Miranşah'ın torunu Ebu Said'in Akkoyunlu Uzun Hasan'a yenilmesiyle (1469) Horasan'ın batısında kalan butun topraklar Akkoyunluların eline gecti Timur hanedanından yalnız Huseyin Baykara (14691506) Horasan'da tutunabilmiştir Başkenti Herat, Orta Asya tarihinde sayılı kultur merkezlerinden biri oldu Unlu Turk şair ve ilim adamı Ali Şir Nevai burada yetişmiştir Baykara'nın oğlu Bediuzzaman'ın hukumdarlığı zamanında, Ozbek hukumdarı, Şeybani Muhammed Han'ın başkent Herat'ı ele gecirmesi (1507), Timur hanedanının sonu oldu Hanedandan Babur Turkistan'da başarılı olamayınca, Hindistan'a giderek 1519'da Babur İmparatorluğu'nu kurmuştur

Fetret Devri

Timur, Cengiz İmparatorluğu'nu yeniden kurmak amacıyla faaliyetlere başlamıştı İran'ı almış, Hindistan'a da seferler duzenlemişti Karakoyunlu emiri Kara Yusuf ve Bağdat Emiri Ahmet Celair Yıldırım Bayezid'e sığındığı zamanCelair ve Karakoyunlu Beyleri Timur hakkında atıp tuttularErzincan'dan kacan Mutahharten ise Timur'u Yıldırım Bayezid'e kışkırtmıştı Bu yuzden Timur Emirleri geri istediyse de, Yıldırım Bayezid bunu reddetti ve bu olaydan dolayı Timur ile Yıldırım Bayezid'in araları acıldı Anadolu'ya giren ve Sivas'ı yağmalayan Timur, secme askerlerden oluşan ordusu ile birlikte Anadolu'da ilerlemeye devam etti Osmanlı Ordusu da harekete gecti İki ordu Ankara'da Cubuk Ovası'nda karşılaştılar

Yapılan Ankara Savaşı'nda Yıldırım'ın kuvvetlerinden olan Kara Tatarlar'ın, Timur tarafına gecmesi Osmanlı Ordusunun dağılmasına neden oldu (20 Temmuz 1402)

Yıldırım Bayezid, Timur'a esir duştu Bu savaş Osmanlı Devleti'nin 11 yıl kadar duraklamasına neden oldu Anadolu Turk birliği dağıldı ve Anadolu'daki beylikler tekrar ortaya cıkarak guclendi Başsız kalan Osmanlı Devleti'nde karışıklıklar başladı

Osmanlı Devleti'nin dort ayrı bolgesinde, şehzadeler tarafından dort ayrı devlet ilan edildi Bursa, İznik ve İzmit, Timur tarafından yağmalanıp yakıldı, İzmir işgal edildi 1402'den 1413'e kadar surecek olan bu iktidar boşluğu ve taht mucadeleleri donemine Fetret Devri adı verildi

Timur Sultanları
* Timur (1368 1405)
* Sultan Halil (1405 1409)
* Sultan Şahruh (1409 1447)
* Sultan Uluğ Bey (1447 1449)
* Sultan Abdullatif (1449 1450)
* Sultan Abdullah (1450 1451)
* Sultan Ebu Said (1451 1469)
* Sultan Ahmed (1469 1494)
* Sultan Mahmud (1494 1495)
* Sultan Baysungur (1495 1497)
* Sultan Babur (1497 1498)
* Sultan Ali (1498 1501)
* Sultan Mehmed (1501