DİYABET (ŞEKER HASTALIĞI) NEDİR
Diyabet, yani şeker hastalığı pankreasta üretilen insülin hormonunun yetersiz salgılanması yahut etkisiz olması nedeniyle barsaklardan kana geçen şeker moleküllerinin hücrelere girememesi ve kanda birikmesine bağlı oluşan bir hastalıktır. Açlık kan şekerinin 126mg/dl üzerinde olması yahut tokluk kan şekerinin 200mg/dl üzerinde olması diyabet tanısı için kafidir. Açlık kan şekeri 100-126mg/dl olan bireylede bozulmuş glikoz toleransı mevcuttur ve bu bireylere Oral Glikoz Tolerans Testi (OGTT) yapılarak diyabet durumuna bakılır. Ana çizgileriyle Tip I ve Tip II olarak sınıflandırılır. Bu iki tipin kimi orta formları da vardır. Tip I diyabet ekseriyetle çocukluk yahut gençlik çağında kimi enfeksiyon hastalıklarının sonrasında otoimmün olarak beden savunmasının pankreas dokusuna saldırması sonrası insülin üreten hücrelerin yok olması sonucunda gelişmektedir. Tedavisinde ömür uzunluğu insülin kullanılmaktadır. Tip II diyabet yetişkin çağında çoklukla obez bireylerde meydana gelmektedir. Hücrelerdeki çok yağ nedeniyle insüline karşı hücre seviyesinde direnç mevcuttur ve insülin pankreastan salgılanmasına karşın tesir etmemektedir. Hücrelerin içine gereğince şeker yakıtı girmediği için bunlar güç üretemez ve misyonlarını tam olarak yerine getirmezler. Kanda biriken fazla şeker böbrekle atılmaya çalışılır. Böbrek, göz, sonlar, damarlar ve çeşitli doku ve organlar yüksek kan şekerinden etkilenerek vakitle bozulmaya başlar. Tip II diyabetin tedavisinde diyet ile birlikte çeşitli tabletler ve geç devirde insülin kullanılmaktadır. Hastalar kilo verdikleri vakit insülin direnci azaldığı için diyabetten de kurtulabilmektedir.
TİP II DİYABET (ŞEKER HASTALIĞI) TEDAVİSİNDE KULLANILAN CERRAHİ TEDAVİLER
Tip II diyabetin (şeker hastalığı) günümüzde dünyada önemli bir salgın biçiminde süratle artmasının nedenlerinden biri batı tipi beslenme biçimidir. Bu beslenme biçimi ile yüksek kalori rafine besinler kullanılmaktadır. Bu beslenme formu hareketsizlik ile birleştiğinde obezite ve diyabet eğilimini artırmaktadır. İnce barsakların ileum ismi son kısmından GLP-1 ve gibisi kimi hormonlar salgılanmaktadır. Bu hormonların salınımı bu bölgeye besinlerin ulaşması ile ileri derecede artmaktadır, lakin rafine besinler barsakların mideye yakın kısmında çabucak tama yakın emildiği için günümüz beslenme stili ile insülinin tersi üzere davranan bu hormonlar faal hale gelmediği için insülin direnci ortaya çıkmaktadır.
TRANSİT BİPARTİSYON
Transit Bipartisyon ameliyatı hastaya tüp mide ameliyatı yapıldıktan sonra tıpkı anda ileum isimli kalın barsağa yakın kısmın kesilerek alt kısmının mideye ve üst kısmının da bu barsağa mide temasının belli uzunluklar sonrasında Y formunda bağlanması sürecinin genel ismidir.
SASİ (SİNGLE ANASTOMOSİS SLEEVE İLEAL BY-PASS)
SASİ ameliyatı Transit Bipartisyon sürecinin farklı bir halidir. Mideye tek bir barsak ilişkisi yapılır.
İLEAL İNTERPOZİSYON
İleal interpozisyon ameliyatında ileum isimli ince barsak kesimi bir bütün olarak mideye yaklaştırılarak barsak hormonlarının erken etkin hale gelmesi sağlanır. Diverted ve non-diverted olarak iki başka tipi mevcuttur. Diverted tipinde ileum mideye bağlanır, nondiverted tipinde ise jejunum isimli mideye yakın barsak kısmının ortasına yerleştirilir. TB’dan farkı emilim bozukluğuna yol açan devredışı bırakılmış bir barsak kısmının olmamasıdır.
JEJUNOİLEAL BY-PASS
Jejunoileal by-pass ameliyatında yeniden mide tüp haline getirilir ve jejunum isimli mideye yakın barsak ile ileum isimli kalın barsağa yakın barsak kısımları ortasında bir kısım barsağı emilim dışı bırakacak formda bir anastomoz, yani orta temas oluşturulur. Bu formda besinlerin emiliminde azalma ve ileum hormonlarının etkin hale gelmesi sağlanır.