Tiroid - paratiroid

Tiroid bezi, boynun ön kısmında yerleşmiş olan ve salgıladığı hormonlarla tüm vücut metabolizmamızı düzenleyen endokrin bir organdır. Tirozin amino asidi 3-4 adet iyot molekülü ile birleşince tiroid hormonları oluşur. Tiroid hormon salgısı başlıca TSH ile kontrol edilir.
Tiroid bezi hastalıkları, basit guatrdan tiroid iltihabına ve hayatı tehdit eden tiroid kanserlerine kadar değişmektedir.
Tiroid bezinin normalden fazla büyümesine "guatr" adı verilir. Bez diffüz olarak veya nodüler olarak büyüyebilir. Bu durumun bezin çalışması ile ilgisi yoktur.
Hastada kitle bulgusuna bağlı olarak ses kısıklığı, yutma güçlüğü, özellikle substernal guatrda solunum yollarında tıkanma görülür. Hasta yutkunurken hareket eden bezin büyüklüğü incelenir. Sonra boyunda tiroid bezi ön ve arkadan muayene edilir, tiroid bezinin düz, irregüler, lobüllü, nodüler olup olmadığı ve kıvamı belirtilir. Ağrı olup olmadığı sorulur. Boyunda lenf bezi büyümesi troid tümörlerini de akla getirmelidir.
Tiroid hormonları aşırı miktarda salgılandığında hipertriodizm, yetersiz salgılandığında ise hipotriodizm meydana gelir. Tiroid bezinin iltihaplanması ise "tiroidit" adı verilir, bulaşıcı değildir. En bilineni "Haşimato troiditi" dir.