Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Nefes borusu üzerinde 15-20 gr yükünde 2 analoptan oluşan hormon üreten bezlerdir. Çok âlâ kanlanan bir organdır. Tiroid hormonlarını üretir. Tiroid hormonları insan bedeninde olağan düzeyde olmalıdır. Bu hormonun çok ya da az salgılanması istenmeyen bir durumdur ve tedavi gerektirir.
Boğazda adem elması olarak bilinen yapının altında, nefes borusunun üzerinde yer alan bir organdır. Tiroid bezinden salgılanan hormonlar kan sirkülasyonu ile bedenin metabolik süreçlerini etkileyen endokrin bir bezdir. Tiroid bezinin fazla çalışmasıyla oluşan duruma hipertioridi, az çalışmasına da hipotiroidi denir. Tiroid bezinin hormon üretiminde azalmaya bağlı oluşan hipotiroidi de bütün beden işlevleri ve metabolizma yavaşlar. Hastalarda halsizlik, bitkinlik, kabızlık, cilt kuruluğu, ciltte pullanma, adet düzensizliği, kilo artışı, soğuğa intolerans, kansızlık, uykusuzluk üzere belirtilere yol açar. Hormon üretiminin artmasıyla oluşan hipertiroidi de metabolizma hızlanır. Hastada çarpıntı, ellerde titreme, kilo kaybı, çok sonluluk, terleme, sıcağa karşı intolerans, saç dökülmesi, halsizlik, yorgunluk, adet düzensizliği, ishal üzere bulgular ortaya çıkar. Bu nedenlerden ötürü tiroid bezlerinin üretmiş olduğu hormonlar bedende olağan düzeyde olmalıdır.
Tiroid Hastalıkları;
Tiroid bezi hastalıklarını değerlendirirken tiroid bezi işlevlerin bakılır. Bunun için kanda tiroid hormonları, USG ile tiroid bezinin yapısal değişikliği kıymetlendirilir. Tiroid bezinde boyut artışı olabilir bu guatr olarak isimlendirilir. USG, tiroid bezinde nodül oluşumunu da kıymetlendirebilir, nodül tek ya da birden fazla olabilir.
Kolay Guatr;
Tiroid bezinin büyümesine denir. Nedeni iyot eksikliğidir. İyot eksikliği olan bölgelerde sık görülür(endemik guatr). Diyete iyot eklenerek ve uygun durumda tiroid hormonu verilerek tedavi edilir.
Multinodüler Guatr;
Tiroid bezinin değişik bölgelerinde olan büyümeyle birlikte çok sayıda nodülün geliştiği tabloya denir. En sık görülen tiroid bezi hastalıklarından biridir. Çoklukla tiroid hormonları olağandır. Şayet hastada bası belirtilerine neden oluyorsa (nefes darlığı vb..), kanser kuşkusu varsa, tiroid hormonları fazla salgılanıyorsa, estetik olarak sorun yaratıyor ise cerrahi planlanır.
Tek Tiroid Nodülü;
Tiroid bezinde büyüme olmadan tek bir nodül saptanır ise, nodülün görüntüleme formülleri ile solid ve hipoaktif olması, çapının 2.5-3 cmyi aşması kanser riski açısından cerrahi gerektirir. Tek nodül, hiperaktif bir nodül ise çok hormon salınımına bağlı hipertiroidi bulguları (zehirli guatr) ortaya çıkar. İlaç tedavisiyle denetim altına alınır. Sonrasında cerrahi ya da radyoaktif iyot tedavisi uygulanır.
Tiroidit;
Tiroid bezinin enflamatuvar hastalığıdır. Patojen casuslara bağlı tiroiditler ender görülürken, çoğunluğu otoümmin denilen (vücudun kendi tiroid hücrelerine karşı tepki göstermesi) haşimato tiroiditi olarak bilinen tiroidittir. Tiroid bezi işlevleri başta fazla salınırken, tiroid hücrelerinin işlevlerini kaybetmesine bağlı olağana döner, sonraki vakitlerde tiroid hücrelerinin yok olmasıyla hormon salınımı azalarak hipotiroidi görülür. Gerektiğinde ilaç tedavisi verilir. Ekseriyetle cerrahi tedaviye gerek yoktur, âlâ takip edilmeleri gerekmektedir.
Graves Hastalığı;
Otoümmin tepkiye bağlı hormon salınımının artmasıyla oluşan (zehirli guatr) bir hastalıktır. Tiroid bezi büyür ve hipertiroidiye bağlı şikayetler ortaya çıkar. Bu hastalığa özel olarak gözlerin dışarıya çıkık olması görülebilir(egzoftalmi). Hastalar öncelikli olarak ilaç tedavisiyle tiroid hormonları olağan düzeye getirilir, sonrasında cerrahi planlanır.
Toksik Multinodüler Guatr;
Hipertioridi ve tiroid nodülleriyle giden bir hastalıktır. Tedavisinde gaye, tiroid hormonlarını olağana getirmektir, sıklıkla cerrahi tedavi gerektirir.
Tiroid Nodülü;
Tiroid bezi içerisinde oluşan kitlelerdir. Tiroidde görülen en sık hastalıklardan biridir. Farklı büyüklük ve sayıda bulunurlar. Çoklukla güzel huylu olmakla birlikte takibi gereklidir. Yaşla birlikte görülme sıklığı artar. Bayanlarda daha sıktır. 1 cm ve üzeri olan nodüller muayenede ele gelir. Daha küçüklerinin teşhisinde ultrason yararlıdır. Yaklaşık %5 oranında kanser görülebilir. Bu kanserlerin birçok da tek ya da hipoaktif nodüllerde ortaya çıkar. Ultrason eşliğinde iğne biyopsisi teşhis koymada yardımcıdır. Bası semptomlarının olması, hipertiroidi varlığı, kanser üzere durumlarda teşhis ve tedavisi süratli bir biçimde düzenlenmeli ve yapılmalıdır. Muayene ve ultrasonda kuşkulu tiroid nodüllerini ince iğne biyopsisiyle kıymetlendirerek kanser ekarte edilmelidir. Büyük çoğunluğunun âlâ huylu olduğu unutulmamalıdır. Ergenlik devrinde çıkan tiroid nodüllerinin, kanser olma ihtimalinin yüksek olduğu bilinmektedir. Tiroid nodülü cerrahisinde bezin tamamı alınabilir (Total tiroidektomi). Tek bir lobu alınabilir (tek taraflı total tiroidektomi) ya da total tiroidektomi ile birlikte bölgesel lenf nodları temizlenir (kanser tanısı almış nodüller).
Tiroid Kanseri;
Tiroid kanserlerinin büyük çoğunluğu foliküler hücrelerden kaynaklanan idiferansiye tümörlerdir. (papiller, folliküler, hurthle hücreli kanserlerdir) Meduller kanserler, tiroid kanserlerinin %5’ini oluşturur. Anaplastik kanserler ise az görülmekle birlikte agresif seyirli tümörlerdir. En sık görülen endokrin kanserlerden biridir. Tiroid kanserleri içerisinde en sık papiller kanser görülür. Prognozu epey güzeldir. Tiroid kanserleri tedavisinde bezin tamamı alınır. Gerektiği durumlarda boyun lenf nodları temizlenir. Çoklukla cerrahi tedaviden sonra radyoaktif iyot tedavisi planlanır.
Teşhis;
Hastanın kıssası detaylı halde alınmalı, tiroid hormonları denetim edilmeli, muayenesi yapılmalı, tiroid ultrasonu, gerektiğinde sintigrafi ve iğne biyopsisi yapılmalıdır. Aile hikayesi, boyna radyasyon alınıp-alınmadığı, yaşadığı bölge ve kullandığı ilaçlar, hastanın nefes almada zorluk, ses değişikliği, yutma zahmeti üzere şikayetleri sorgulanmalıdır. Fizik muayenesi yapılmalı, boyun lenf nodları muayene edilmelidir. Yüksek kuşkulu durumlarda; ailede tiroid kanser hikayesi, ses kısıklığı, yutma zahmeti, radyasyon hikayesi, uzunluğunda lenf nodu varlığı, tek solid-soğuk-inmobil ve kısa müddette büyümüş tiroid nodülleri kanser açısından risk içerir. 20 yaş altında- 60 yaş üzerinde yeni nodül gelişmesi, iğne biyopsi sonucunun kuşkulu olarak kıymetlendirilmesi tiroid kanser riskinin yüksek olduğunu gösterir.
Tiroid ultrasonu, tiroid hastalıklarında en çok kullanılan formüldür. Tiroid nodülünün solid-kistik ayrımını, boyutlarını ayırt etmeyi sağlar ve iğne biyopsiye de kılavuzluk eder. Tiroid biyopsisi kuşkulu ya da makus huylu değerlendirildiğinde, cerrahi yapılmalıdır. Tiroid hormonlarının düşüklüğü ya da fazlalığı durumunda cerrahi öncesi kesinlikle tedavi edilerek olağan hudutlara getirilir, sonrasında cerrahi uygulanır.
Cerrahi Tedavisi;
Tiroid bezinin güzel huylu lezyonlarının cerrahisinde, şayet lezyon tek bir lobda ise, tek taraflı lobektomi (tek taraflı total tiroidektomi) kâfi olur. Tiroid bezi kanserlerinin cerrahi tedavisinde total tiroidektomi denilen bütün tiroid dokusu çıkarılır. Tecrübeli cerrahlar tarafından yapılmalıdır. Oluşacak komplikasyonlar deneyimli ellerde çok düşüktür. Hastanede kalış müddeti çoklukla 1 gün olup, ameliyat sırasında kullanılan hudut mönitorizasyonu ve yeni cerrahi aletler ile ameliyatın mühleti kısalmakta, oluşan komplikasyonlar epey azalmaktadır. Hastanın operasyondan sonra kullanması gereken tiroid ilaçlarını nizamlı denetimler ile düzenlenerek daima kullanması gerekmektedir.
Boyun diseksiyonu nedir? Ne için yapılır
Tiroid kanseri üzere baş boyun bölgesindeki kanserler çoklukla boyun bölgesindeki lenf bezlerine yayılırlar. Bu türlü bir durumda kanserli organın çıkarılmasına ek olarak kanserden etkilenen lenf bezlerinin de çıkarılması gerekir. Bu emelle hastanın tiroid kesisinin hangi taraf lenf bezleri çıkarılacak ise o tarafa yanlışsız boynun yan tarafından üst uzanan bir kesi olur. Bu ameliyatta bazen lenf bezlerinin yanı sıra kas ve damar yapılarının da beraberinde çıkarılması gerekebilir.
Boyun diseksiyonu kanserin cinsine, yerleşim yerine, hangi evrede olduğuna, hastanın durumuna ve lenf bezlerinin tutulumuna nazaran ameliyatın halde değişebilir
Boyun diseksiyonu kanserli organın ameliyatıyla birlikte yapılabildiği üzere diğer bir seansda da yapılabilir.
Lenf bezlerinin çıkarılmasının gayesi kanserin bu bölgeye yayılımını önlemek yada yayılan bölgedeki lenf bezlerinin temizlenmesini sağlamak için yapılır
Hudut monitörizasyonu nedir ? Ne için yapılır ?
Hudut monitörizasyonu hastanın ameliyat sırasında ses tellerine giden sonun basitçe saptanmasını ve korunmasını sağlamak maksadıyla ameliyat sırasında anestezi tarafından hasta uyuduktan sonra boğazına yerleştirilen tüpe sarılan bir alıcı sayesinde ameliyat sırasında kullanılan kalem gibisi bir prop ile ses tellerine giden hudut uyarılır ve monitörden bunun hudut olduğu doğrulanır ve ameliyat müddetince bu hudut korunarak ameliyat sürdürülür böylelikle ameliyat sırasında oluşabilecek hudut hasarı ve sonrasında hastanın ses tellerine ziyan verilmemiş olur
Tiroglossal kist nedir ve ne yapılmalıdır
Çocuk anne karnın da iken tiroid bezinin olağan yerine yanlışsız göç ettiği yol üzerinde doğum sonrası devirde uzunluğunda görülen en sık doğumsal kistik kitlelerdir. Birçok çocukluk periyodunda saptanır lakin ileri yaşlarda da görülebilirler
Uzunluğunun orta sınırında lisan haraketi ve yutkunma ile hareket eden küçük şişlik biçimindedirler şayet enfeksiyon kaparlarsa kistlerde Ağrı kızarıklık ve büyüme görülür
Tanısı hastanın kıssası muayenesi ve ultrason ile konulur
Enfeksiyon varsa antibiyotik tedavisi sonrası cerrahi planlanır ve cerrahide kistin tekrarını önleyecek halde çıkarılması sağlanır
Cerrahisinde hasta hastaneye başvurur birebir gün ameliyat edilir ameliyat sonrası 3-4 saat sonra yemek yemeye başlar sonraki gün pansumanı yapılarak taburcu edilir diğer pansumanla gerek duyulmaz taburcu olduktan 1 gün sonra banyo yapılır ve 1 hafta sonra denetim muayenesi yapılır
