Tiyatro Nedir

Tiyatro, çeşitli tiyatro gösterilerinin izleyici önünde oynandığı yere denir Tiyatro sözcüğü Yunanca ’da “seyirlik yeri anlamına gelen teatron ’dan türetilmiş, dilimize İtalyanca ’daki teatro sözcüğünden geçmiştir Tiyatro, hayatta gelip geçmiş ya da olabilecek yada bütünüyle imgesel olayların belli yerlerde, kabiliyetli kişilerce (artistlerce) seyirciler önünde canlandırılması sanatıdır İçinde bu sanatın gösterildiği yapıya tiyatro, burada temsilcilik edilmek üzere hazırlanmış yazıya da tiyatro yapıtı (piyes) denir Günümüzde çağdaş bir tiyatro binası esas üç bölümden oluşur İzleyicilerin oturarak oyunu izlediği oditoryum, oyunun sergilendiği sahne, sahnenin iki kenarında ve gerisinde değişik dekor ve gereçlerin bulunduğu sahne arkası yada kulis

Tiyatro yapıtları Anadolu ’nun Eski Devir ’da gelişmiş büyük kentlerinde (Side, Aspendos, Efes, Bergama vb) ve Ege uygarlığının geliştiği ülkelerde, üstleri açık olarak (açık hava tiyatrosu), özellikle dağların ve tepelerin yamaçlarında, eteklerinde kuruludur Seyircilerin oturacakları yerler, basamaklar ve yarım daireler oluşturacak biçimde yükselirdi (anfiteatro) Yarım dairenin ortasında ve en daha alçak sıranın önünde orkestra, gerisinde oyuncuların soyunma odaları ile depolar vardı

Tarih baştan başa toplumların değişimine paralel olarak tiyatro farklı alanlara yönlendirilmiş evrimler geçirmiştir Örneğin Romalılar ayrı biçimde taştan, büyük tiyatrolar yaptılar Roma tiyatrosunda basamaklı sıralara duvarlar takviye oldu Sahnenin de öbür bir görünüşü vardı Yerler sınıflara kadar ayrılmıştı
Ortaçağ Avrupa ’sında dinsel konularla ilgili temsiller kiliselerde verildi sonra tiyatro kiliseler dışarıya da gelişti Temsiller büyük kasaba meydanlarına kurulan salaş sahnelerde verilmeye başlandı

Rönesans sonlarında tiyatro büyük tartı kazandı Opera türünün doğuşu da bu çağda olmuştur XVIII Yüzyılda birer sanat anıtı olan opera binaları yapıldı Tiyatro uluslar arası bir sanat kolu haline geldi; tiyatro için okullar açıldı XX Yüzyılda tiyatro yapıları ve temsiller her yönüyle büyük gelişmeler gösterdi

Tiyatro sanatı hareket ve sözle bir öyküyü animasyon sanatıdır Sahnelenen oyunun izleyici üstünde güçlü bir tesir oluşturması için dekor ve kostümün yanı sıra dağıtılmış aydınlatma ve ses aygıtlarından da yararlanılır Bir yada daha fazla oyuncunun tanrılarla ilgili öyküleri canlandırdıkları dinsel törenlerden doğan bu sanatın ortaya çıkış tarihi iyice bilinmemektedir Gene de tiyatro oyunları bir çok eski toplulukta ilkel biçimde de olsa sahneleniyordu

Tiyatro sanatı Eski Yunan ’da altın çağını yaşadı Acı çekme ve ölüm gibi acıklı konuları işleyen ve mutsuz bir sonla biten facia ile yaşamın komik yanlarını ortaya koyan komedi türlerini Yunanlılar ortaya çıkardı Herzamanki tiyatro olarak bilinen Eski Yunan oyunları, tıpatıp daha yeni farzedilen yazarların bir yüzyıl öncesine dek yazdıkları oyunlar gibi koşuk şeklinde yazılıyordu Bugün yazılan oyunların yaklaşık olarak hepsi ise düz yazıyla kaleme alınmıştır *