Tme ( çene eklemi ) rahatsızlıkları

Temporomandibuler Eklem (Alt Çene Eklemi) Bozuklukları:
Temporomandibuler Eklem (TME , Alt çene eklemi ) ve/veya çiğneme kaslarını tutan ağrı ve fonksiyon bozukluğu sendromudur. Eklem yüzeyi ve disk arasındaki koordinasyon bozulmuştur. Çene eklemi bozuklukları, günümüzde yaygın bir bölümü tesiri altına almış durumdadır.



TME bozukluklarının belirtileri:
•Ağız açma sırasında ağrı
•Ağız açıp kapatırken gıcırdama, klik, tıkırtı sesi
•Ağız açmada kısıtlılık yahut kilitlenme
•Boyunda ağrı yahut sertlik
•Baş ağrısı (Migren ağrısı ile karıştırılır)
•Çiğneme sırasında ağrı
•Yüzde ağrı
•Dişleri birbiri üstüne kapatırken ağrı
•Çiğneme sırasında çenede yorgunluk hissi
•Genellikle sabahları kalkınca çeneyi açmada güçlük ve ağrı
•Esnemede zorluk
•Kulak ağrıları
•Kulaklarda çınlama, gürleme gibisi sesler
•Üst ve alt dişlerimizin birleşme formunda ani değişiklik
•Yüz kaslarındaki hiperplaziye bağlı olabilecek yüzde asimetri
•Ağız açma sırasında çenede deviasyon (kayma)
•Kulakta tıkanma hissi ve basınç


TME'de diskin deplasmanı ya da kondil ve diskte dejeneratif değişiklikler de oluşabilir. TME'deki klinik semptomlardaki farklılıklar her vakit disk deplasmanı olarak açıklanamaz. Çiğneme kaslarının disfonksiyonu da hesaba katılmalıdır.



Alt Çene Eklemi Fonksiyon Bozukluklarının Nedenleri:
•Çenelere yada eklem yerine gelen direkt travma (kaza ya da darbe sonucu)
•Tek taraflı çiğneme alışkanlığı
•Diş eksiklikleri
•Diş sıkma ve gıcırdatma
•Stres, depresyon vs.
•Fizyolojik olmayan diş kapanışı
•Eklemin gelişimsel defektleri( hipoplaziler vs.)
•Dejeneratif eklem rahatsızlıkları, osteoartritis, artrozis
•Otoimmün illetler, romatoid artrit, lupus
•Bilinmeyen faktörler
Muayene Yötemleri:
•Dişler ve kapanış sisteminin muayenesi
•Çiğneme kaslarının muayenesi
•Çene ekleminin muayenesi


***Öncelikle yapılması gereken en değerli şey hasta eğitimidir.



Teşhis:
Çene eklemi bozukluklarında teşhis için muayene ile birlikte kimi yardımcı testler de kullanılabilir. Başkaca klâsik yahut bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme de sıklıkla kullanılan görüntüleme formülleridir. Nadiren sintigrafi yahut PET tetkikleri de gerekebilir.



TME Tedavisi:
•Semptomların tedavisi
•Altta yatan nedenin tedavisi
•Hazırlayıcı faktörlerin ortadan kaldırılması
•Patolojik tesirlerin tedavisi
Tedavi seçenekleri:
•Hasta eğitimi ve hami tedavi
•Splint tedavisi
•İlaç tedavisi
•Egzersizler
•Fizik tedavi
•Manipülasyon
•Psikiyatrik destek
•Geç kalınmış vakalarda ileri tedaviler (Cerrahi vs.)
Tedavi sürecinde;
•Eklemler üzerindeki yükün azaltılması çok kıymetlidir. Hastanın gerilimden uzaklaştırılması gerekir.
•Sakız çiğnenmesi, çeneyi yoracak sert azıklar yenmesi yasaktır.
•Esnerken, hapşırırken ağız haddinden fazla açılmamalı, çene elle desteklenmelidir.
•Isırma hareketi muhakkak yasaktır, besinler küçük kesimler halinde ağza alınır.
•Tek taraflı çiğneme yapılmamalıdır, besinler her iki tarafta da çiğnenmelidir.
•Ağrının çok olduğu durumlarda, doktora başvurma sürecine kadar; ağrı kesici,kas gevşetici ve antienflamatuar ilaçlara başvurulabilir.
Tedavi sürecinin ahir;
•Erken ve patolojik tüberkül temasları düzeltilir.
•Kapanış denetim edilir, gerekiyorsa hasta ortodonti kısmına sevk edilir.
•Diş eksiklikleri varsa protetik tedaviler yoluyla giderilir ve nötral bir kapanış sağlanır.
•Diş sıkma yahut gıcırdatma devam ediyorsa, psikiyatri konsültasyonu istenir.


Lakin; bu tamamlayıcı tedaviler sonucunda, tedavi süreci tam muvaffakiyetle sonuçlandırılabilir.



Son olarak ,unutulmamalıdır ki:TME Disfonksiyonlarının tedavisi öncelikle hasta armonisi olmak üzere, mültidisipliner bir yaklaşımı gerekli kılar. TME eksperinin uygulayacağı tedaviyle birlikte, fizik tedavi eksperi, psikiyatrist, nörolog konsültasyonunu da gerektirebilir….