Tokatın Tarihi Yerleri

tokatın tarihi eserleri,tokatın tarihi mekanları,tokat tarihi ve turistik yerleri

Tokat İlinin Tarihi Yerleri

Pervane Hamamı

Kitabesi kayıp olan bu büyük hamam, Tokat şehir merkezindeki 13 asır Selçuklu yapılarındandır Pervane Darüşşifası ’nı yaptıran Muineddin Pervane kadar 1277 yılında yaptırılmış olduğu tahmin edilmektedir Hamam, bugünkü toprak seviyesinin birkaç metre aşağıda kalmış olduğundan batı yönünden bakıldığında cephe duvarları basık durumdadır

Kadın ve erkek kısımlarını ayıran mimar, hamamı simetrik olarak planlamıştır Kesme taşlardan yapılmıştır 1951 yılında Belediye tarafından yaptırılan restorasyonda orijinal özelliklerini yitirmiştir


Sultan Hamamı

Kent merkezindeki kitabesi olmayan bu hamamın yapılış tarihi bilinmemektedir Ancak bazı malzemeleri mimari üslup bakımından Pervane Hamamına benzemektedir


Paşa Hamamı

İvaz Paşa Mahallesi ’nde, Paşa Han ’ın anında üzerindeki dört yol ağzındadır II Murat zamanında Yörgüç Paşa göre 1437 yılında yaptırılmıştır Moloz taşlarla üretilmiş hamam, 1948 yılında restore edilmiş olup günümüzde de işletilmektedir

Ali Paşa Hamamı

1572 yılında Ali Paşa tarafından yaptırılan hamam Ali Paşa Camii ’nin vakfiyelerindendir Bayan ve erkek kısımları bambaşka olan simetrik yapının, soyunma yeri kare, yıkanma yeri haç planlıdır Iki Taraflı dört eyvanı kubbeli ve beşik tonozlu olan yıkanma yerinin köşe halvetleri basık ve kubbelidir Kesme taştan yapılmış olan mekân üstünde sekizgen kasnak üstüne oturtulan büyük kubbeleri 1966 yılında kurşunla kaplanmıştır


Dere Hamamı

Tek kubbeli, tek bölümlü olan hamam uzun yıllar ambar olarak kullanılmıştır Belediye göre 1956 yılında yenilenmiş olup, halen işletilmektedir


Atatürk Evi

Yüce önder Mustafa Kemal Atatürk ’ün ulusal uğraş yılları, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyetin kuruluşu esnasında ilimizi teşriflerinde kalmış olduğu, 971,91 m² arsa ve 2 katlı konut Kültür ve Turizm Bakanlığınca 2001 yılında kamulaştırılmıştır Kültür ve Turizm Bakanlığınca Atatürk evi Rölöve Restorasyon inşaatı bitmiş olup, teşhir ve tanzim işleri devam etmektedir

Hanlar, Kervansaraylar ve Medreseler


Sulu Han

Tokat şehir merkezinde Sulu Sokakta, Bedesten yanında yer alan hanın kitabesi olmadığından yapılış tarihi bilinmemektedir 1930 yılına dek cezaevi olarak kullanılan han 1957 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiş olup, halen Belediye tarafından aşevi olarak kullanılmaktadır Kuzey – güney yönünde dikdörtgen planlı ve iki katlı olan hanın orijinal özellikleri restorasyonu sırasında bozulmuştur

Paşa Han

Tokat büyük kasaba merkezinde, İvaz Paşa Mahallesi ’nde, Sulu Sokak ’ın sonundadır 1 Sultan Mahmut zamanında Mehmet Paşa tarafından 1752 yılında yaptırılmıştır Paşa Hanın kesme taştan üretilmiş güzel bir portalı ve çevresi sağır duvarlarla kapalı bir avlusu vardır Avlu içinde bugün hiç bir yapı izi kalmamıştır Güney yönündeki orijinal servis kapısı uygun korunmakta olup, portalın orijinal kapısı sökülmüştür Portalin üstteki kısmının sağ ve solunda, zincirle ağaçlara bağlanmış iki hayvan rölyefi uyarı çekmektedir

Taşhan

Tokat büyük kasaba merkezinde, Gaziosmanpaşa Caddesi üzerindedir Voyvoda Handa denilen inşa 1631 yılında yaptırılmış büyük bir Osmanlı abide eseridir Bir vakit et ve sebze hali olarak kullanılan han, son yıllarda restore edilmiştir Kuzeygüney konumunda, kesme taş ve tuğladan, dikdörtgen ve iki katlı yapı edilen hanın ortasında, büyük bir avlu yer almaktadır 32 odası ve bir mescit mahalli bulunan hanın her iki katında, avluya bakan revaklar bulunmaktadır Yalnızca doğu yönündeki blokun birinci katında revak yoktur Kesme taştan üretilmiş uzun ve hoş bir cephesi olan Taşhan'ın batı yönündeki dış duvarları sağırdır Öteki üç yan hücrelerde farklı alanlara yönlendirilmiş meslekten ticarethaneler sıralanmıştır


Develik Han

Takyeciler Camiinin güneyinde yer almaktadır Kendi haline terk edilmiş olan hanın mimari planı ve yapı malzemesine kadar, 15 ya da 16 yüzyılda yapı edildiği tahmin edilmektedir İki katlı revaklı avlusu olan han, kesme taş, moloz taş ve tuğladan yapılmıştır

Bedesten ve Arasta

Sulu Sokakta, Takyeciler Camii ’nin doğusundadır Evliya Çelebi ’nin Sultan Çarşısı dek güzel bir çarşıdır Halep ve Bursa Çarşıları gibi gayet tertip üzere kurulmuşturdediği bedestenleri İstanbul Kapalı Çarşı ’nın bedesten bölümünü anımsatmaktadır Tuğladan örülmüş tonozlar üstünde on bir kubbenin yer aldığı bu Osmanlı ticaret merkezinin yapıldığı tarih kesin değildir 15 veya 16 yüzyılda yapıldığı varsayım edilen Bedestenin güney ve kuzey yönlerinde ortak birer kapısı vardır İnce harçla örülmüş kolon ve tonozlarındaki ustalık son derece ileri düzeyde olan bedesten görülmeye değer bir mimari eserdir Bedestenin doğu ve batı bitişiğine birer arasta ek edilerek önemli bir yapı grubu oluşturulmuştur


Mahperi Hatun Kervansarayı

Pazar ilçesinde yer alan kervansaray, 1238 yılında I Alaattin Keykubat ’ın eşi Mahperi Hatun göre yaptırılmıştır Iyice kesme taşlardan yapı edilmiş olan yapının çevresi 16 adet yardım kulesiyle güçlendirilmiştir Farklı Alanlara Yönlendirilmiş motiflerle bezenmiş görkemli portalinden içeri girildiğinde avlunun iki yanına revaklar göze çarpmaktadır Tek nefli olan kapalı bölümünün sade bir portali vardır

YAĞIBASAN MEDRESELERİ

Anadolu ’nun birincil medreselerinden olan Niksar ve Tokat Yağıbasan Medreseleri 12 yy ortalarında yapılmışlardır Kapalı avlulu olan medreseler plan bakımından da birbirine fazla benzemektedir Yalnız Tokat Yağıbasan 3 eyvanlı, Niksar örneği ise 2 eyvanlıdır Moloztaş malzemeyle yapılmışlardır Tokat, Sulusokak mevkiindeki medresenin 1247 tarihli onarım kitabesi Müzede olup, Nizameddin Yağıbasan kadar yaptırıldığı yazılıdır Nizameddin Yağıbasan, Danişmendlilerin Sivas kolunun 3 hükümdarıdır

Kazanılan bir zaferin peşinden doğduğu için babası tarafından “Düşman Basan anlamına gelen Yağıbasan ismi verilmiştir

Bir Takım kaynaklarda yapılış tarihi olarak 5521157 tarihi bahşedilen Niksar Yağıbasan Medresesi, Niksar Kalesi üzerindedir Bugün epeyce mahvolmuş durumdadır

LATİFOĞLU KONAĞI

Tokat ’ın Gazi Osman Paşa Bulvarı üzerinde bulunan Latifoğlu Konağı planı ve süslemeleriyle 19 yy ev mimarisinin özelliklerini taşımaktadır

Konak “L biçiminde bir plan üstüne iki katlı olarak ve ahşap karkas arası kerpiç dolgu malzeme kullanılarak inşa edilmiştir Alaturka kiremit çizgili kırma çatı ile örtülüdür Taş döşeli avluda bir havuz bulunmaktadır

Türk evinin ana esaslarına ve topluluk aile düzenine uygun bir şekilde, ama daha özgürlük bir plan anlayışı ile yapılan konağın odaları “L şeklinde bir sofanın civarda yer almaktadır

Zemin kattaki tek kubbeli hamam, yapının dışına çıkma yapmaktadır Kare planlı, dikdörtgen formlu taşlarla döşeli bu Türk Hamamı alttan ısıtılmaktadır Burası küçük bir soğukluksoyunmalık kısmına açılmaktadır Tekrar bu bölümde ocaklı bir oturma odasıhamam odası bulunmaktadır

Günlük işlerin yapıldığı, bununla birlikte mutfak olarak da kullanılan aşocağıişevi ile idare olarak kullanılan bölümde bu katta yer almaktadır

Sofa, günümüzde danışma ve hatıra eşya satış yeri olarak düzenlenmiştir

Üstteki katta; selamlıkpaşa odası, haremhavuzbaşı odası, yatak odası ve bir ambar odası mevcuttur Sofada dört bölümlü bir vitrinde takılar, silahlar, porselen eşya ve elişleri teşhir edilmektedir

Maşat Höyük

Zile ilçesi Yalınyazı köyünde bulunan Maşat Höyük ören yerinde 19731984 yılları arasında yapılan kazılar sonucunda Tokat tarihine ışık tutabilecek çok manâlı eserler ortaya çıkarılmıştır MÖ 3000 ’li yıllara tarihlenen höyükte bulunan manâlı eserler aralarında Hitit dönemine ait bir saray kalıntısı da mevcut olup diğer buluntular Tokat Müzesi ’nde sergilenmektedir


Horoztepe

Bölgede MÖ 3 bine ait bir kabir ortaya çıkartılmıştır Kabir buluntuları arasındaki en önemli eser olarak kabul edilen çocuğunu emziren kadın heykelciliği günümüzde Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi ’nde teşhir edilmektedir

Sebastopolis Antik Kenti

Tokat ’ın 68 km güneybatısında bulunan antik Sebastopolis kentinin kuruluşu az önce kesin olarak bilinmemektedir Adının anlamı “büyük azametli şehir halkı olan kentin, bir takım kaynaklara göre MÖ 1 yüzyılda sabit olabileceği tahmin edilmektedir Roma İmparatoru Traianus zamanında (MS 98117) Kappadokia eyaletine dâhil edilen kentin adının değişik kaynaklarda “Herakleopolis olarak da kaydedildiği bilinmektedir 1987 yılında Tokat Müze Müdürlüğü ’nce yapılan kurtarma ve sondaj kazıları sonucunda elde edilen verilerle, daha önce ortaya çıkmış yer alan mimari parçalar değerlendirildiğinde, kentin Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde manâlı bir yerleşim alanı olduğu anlaşılmaktadır

Artova Yeraltı Yerleşimi

Artova ilçesine emrindeki Boyunpınar köyünün 500 m kuzeyindeki Özündürük mevkiinde ana kaya bloğuna oyularak yapılmıştır Erken Hıristiyanlık dönemine ait bu yeraltı yerleşimi 1995 yılında Tokat Müzesi kadar yapılan temizleme kazısı ile çözülmüş ve hizmete sunulmuştur Bu yeraltı yerleşimi üç koridorlu ve üç katlı olup, salonlar, ufak odalar ve küçük bir tapınaktan oluşmaktadır *