Strateji dediğin PCde oynanır! Strateji oyununda mikro yapmadan olmaz; mikroyu da gectim, klavye mouse ile kıyaslarsak en baba konsol kontrolu bile sarhoş bir eşek kadar kontrolsuz kalır Hedefin cevresinde doner, kontrollerle boğuşur durursunuz Elbette cok oynayan alışıyor konsolda strateji oynamaya ama yine de o nokta vuruşu hassasiyet yok Dergideki ve dunyadaki coğu insanın aksine PES falan da sevmediğimden, benim icin konsolun yegane cazibesi PC karşısında oturmaktan yorulduğumda kablosuz kontrol ile uzanarak oyun oynamaya devam edebilmek oluyor Fakat Tom Clancys EndWar beni heyecanlandırıp TV karşısına dikmeyi başardı
Konsol icin bir strateji oyunu bunu nasıl yapar? Sesle kumanda sistemi sayesinde! Xbox 360ın yanında gelen mikrofonlu tekli kulaklığını kontrol koluna bağlayıp ordularınıza emir yağdırarak strateji oynuyorsunuz; yok boyle bir keyif! Oyunda VRS denilen Voice Recognition System, yani ses tanımlama sistemi var Bu sistem sayesinde oyuna başlarken joystick ayarlar gibi gereken komutları konuşarak veriyorsunuz İşin ilginc yanı sağda ses seviyenizi gorduğunuz barın cidden joystick ayarlarındakine benzemesi Bu ayar esnasında nasıl emir vereceğinizin de mantığını oğrenmiş oluyorsunuz Oyunun ses komuta sisteminin mantığı gayet basit; kim, ne, kime şeklinde sıralanıyor Unit one attack hostile two dediğinizde bir numaralı slottaki uniteniz gidip iki numaralı duşmana saldırıyor! İşte bu kadar basit Ancak ozellikle Alpha, One ve Three kelimelerinin telaffuzunu kim, kac şekilde yaparsa yapsın, oyun bunları karıştırma eğiliminde Bu ayarlama esnasında oyun bizden istediği telaffuza da ornek verse hic fena olmazdı Mesela Alpha, alfa değil de afa şeklinde zikredildiğinde algılanıyor ama bunu keşfedene kadar deneme yaparken insan bir yandan kendi kendine gulmeden edemiyor Ofiste oynadığım surece dergi ahalisi haricindeki insanlar da gelip gecerken oyuna kilitlendiler Farklı bir konsept var ki insanları cekiyor, oyle Ha oyun oynuyor diye gecip gidemiyorlar, oyuna devamlı bağırıp cağırmanız kafalarına takılıyor ve durumu anlamaya calışıyor ve soru soruyorlar Oyun kadar oyunu anlatması da keyifli cunku nihayet anlatacak değişik bir şeyler var! Rutini kıran bir oyun ama bakalım ne kadar kıran bir oyun?
Avrupa super guc mu? Guldurmeyin beni!
Tekrar etmekte sakınca gormuyorum: Oyunun kontrolleri super olmuş Sesle kumandada ufak tefek hatalar var ama sistem genellikle catır catır calışıyor Zaten bu sesle komuta sistemi Stick ile birlikte kullanıyor, sağ alt tetiğe basılı tutarken konuşup komut veriyorsunuz Bazı şeyleri kumandayla cok kolay ve hızlı bazılarını ise sesle daha hızlı hallediyorsunuz (Sadece gamepad ile de oyunu oynayabilirsiniz ama cok şey kacırırsınız) Unit two camera diyorsunuz hooop iki numaralı uniteyi third person kamerasına yakın bir bakış acısıyla goruyorsunuz Kamerayı serbestce cevirerek sağlam grafiklerin ve efektlerin tadını cıkartabiliyorsunuz
Grafikler sanat eseri değil ama cok iyi Modern savaşın atmosferi icerisinde piyade birliklerinin gercekci animasyonlarından zırhlı birliklerin ilerlemelerine, helikopterlerin suzulup gidişine kadar her şey cok iyi kotarılmış Catışmaların gurultusu, sıcak atmosferi ile oyuna insan kendini cok guzel kaptırıyor
Oyunun sesleri de cok iyi; genel catışma seslerinin gurultusu bir yana devamlı birimlerin tepkilerini dinleyip savaş alanında olup bitenden haberdar oluyorsunuz Sacma bir komut verirseniz veya tanımlanmamış bir sozcuk soylerseniz kibar bir hanım basitce Cant do that commander (Bunu yapamam komunatım) falan diyor İnsan kendini komuta etmeye de kaptırıyor, All units move to lima diyip bir gaz ilerliyorsunuz mesela Ama sonra mikro yapmanız gerekiyor Tek tek Unit two attack hostile six, Unit five attack hostile four diye komutlar vererek klasik taş, kağıt, makas mantığıyla unitelerin karşısında guclu oldukları duşmanlara saldırtıyorsunuz Emirleriniz gayet guzel dinleniyor ancak geniş bir haritada uniteler yonlerini cok da iyi bulamayabiliyor; bu durumda işleri biraz daha detaylı yonetmeniz gerekiyor Ama zaten komutan olarak işiniz ne?Oyunun ozellikleri oynayıp gorevleri gectikce ufak ufak acılıyor Daha ilk gorevden Kontrolleri kaptım ben artık coştum deseniz de daha Sitrepin acılması, sizin oyunun gerektirdiği stratejilere ve unite geliştirmelere hakim olmanız icin birkac gorev daha gerekecektir Bu gorevleri oyunun ana senaryo ekranından, mevcut gorevler arasından seciyorsunuz Secenekler kısıtlı ve ana senaryoda sonuc itibariyle gorevleri bir bir bitiriyorsunuz Gorevlerde basitce saldırıp duşmanı yok etmek, duşman saldırılarına goğus germek ve haritadaki anahtar noktaların coğunu ele gecirmek icin carpışıyorsunuz Her gorev bu uc turden birine ya da ikisine giriyor Uplink denilen stratejik noktaları ele gecirmek icin piyade kullanmanız gerekiyor Askerleriniz iceri doluşup ekranın sol ustunde acılan bir ekrandan da gorebileceğiniz gibi iceriyi guvenliğe alıyor, bilgisayarları ele geciriyorlar Bu uplinkler uydu bağlantı noktaları, haliyle cok onemliler Uydularla haberleşme sağlıyorlar, ele gecirip ordu muhendisleri ile elden gecirirseniz hava desteği sağlamaktan elektronik muharebeye secenekleriniz acılıyor Hava saldırıları bir komuta puanına (Command Point) uniteleriniz tehlikeye atmadan duşman havancısı gibi tehlikeli ve uzak hedefleri tahrip etmenizi sağlıyor
Evet, şimdi gelelim oyunun unitelerine ve kaynak yonetimine Oyunda us kurmak falan yok; savaşlar genelde buyuk şehirlerin caddelerinde geciyor ve etraf cok sağlam yıkılıyor Uplinkleri ele gecirdiğinizde ve duşman yok ettiğinizde bir miktar, normalde de zaman gectikce azar azar puan alıyor ve bu puanlar ile takviye kuvvet cağırabiliyorsunuz Deploy tanks diyorsunuz, o gorevde kumanda edebileceğiniz slot acıksa hooop dort puana dort tanktan oluşan bir birim geliyor Deploy riflemen diyorsunuz beşer adamlık dort takımdan oluşan bir piyade biriminiz geliyor Bunlar catışmada zarar gordukce sayı olarak azalıyor Ama olmeden kacmalarını sağlayıp savaş alanından cekerseniz sonraki gorevde tecrubeli ve sayısı tamamlanmış bir şekilde tekrar kullanabiliyorsunuz Kendi başlarına da son adam kırılana dek savaşmıyorlar, bir noktada iyice sinip helikopter cağırıyor, koruma bonusu alıp kurtarılmayı bekliyorlar
Savaşta saklanmanın yeri ve onemi
Piyadelerinizi ya binalara sokun ya da beton koruganlar, stratejik noktalar gibi yerlerde korunacakları yerlerde savunmaya sokun; yoksa ateş altında hızla harcanırlar Oyunun bu noktada ilginc bir sistemi var: Savaşın durumu, pozisyonu gibi koşullara gore uniteler koruma ve hasarlarına bonuslar alıyor Ayrıca Taş, kağıt makas dedik, helikopterler ile tanklara, tanklar ile piyadelere, piyade taşıyıcılar ile helikopterlere şeklinde bir duzen soz konusu Bunun biraz fazla basit olmasını upgradeler ve pozisyonlar engelliyor
Oyunun kamera acısı her ne kadar heyecan katsa da tepeden bakarak komuta etmenin ince kontrolunu oyuncuya vermiyor Sitrepin acılması demiştik; sahada bir komuta aracınız varsa tepeden stratejik bakışa gecebiliyor ve harita uzerinden rahatlıkla emir verebiliyorsunuz Ama buradan da savaşın tadını cıkartamıyorsunuz İnsan Keşke tamamen serbest kamera acısı da olsaymış diyor Hele şehrin icinde kucuk bir taktik nukleer silah kullanınca veya hava saldırısı cağırınca, olay biraz uzaktaysa bunu daha rahat izleyebilmek icin daha cok istiyor kamera acılarında ozgurluğu Ama oyunun kendince bir mantığı var; eğer daha tepeden devamlı oynamak mumkun olsaydı belki de hic yakın kamera acısında gecmez, oyunun atmosferine kendinizi kaptıramazdınızUpgradelere gelince Oyunun en cok tuttuğum, en bomba ozelliklerinden biri tecrube kazanan unitelerinizin satın aldığınız geliştirmeleri kullanabilir hale gelmesi oldu Her gorev sonunda bir miktar kredi, yani para kazanıyorsunuz Bu parayla da ordunuza yatırım yapıyorsunuz Hem odullendirilmenin keyfi var, hem de harcamanın!
Biraz da unitelere bakalım; oyunda yedi unite tipi bulunuyor: Riflemen, grenadiers (ordu muhendisi), combat transport, tank, gunship, artillery ve command vehicle Her biri icin de dort farklı alanda upgrade imkanı var: Attack, defense, mobility ve ability (Yani saldırı, savunma, hareketlilik ve ozel yetenek) Birkac gorev sonrasında biraz tecrube kazanmış piyadeleriniz ozel kamuflajları, sniper tufekleri ve hedef belirleyici sistemlerle donanarak terminator haline gelebiliyorlar Asker taşıyıcılarınız hava hedeflerine dehşet sacabiliyorlar Bu geliştirmelerin buyuk bir kısmı gercek askeri teknolojilerden alınma Ozel seramik zırhlardan, geliştirilmiş gatlinglere; hidrojen yakıt hucrelerinden, ozel kompozit arac govdelerine; bina baskın eğitiminden, şehirde catışma talimlerine
Basit gibi duran ve elden gecirilmemiş ordularda tarafların birbirine cok benzediği EndWar, oynadıkca guzelleşen bir oyun Başta kendini tekrar ediyormuş hissi verse de ordunuzu geliştirdikce tekrar oyun sizi heyecanlandıracak Yani anlayacağınız Tom Clancys EndWarun tek numarası sesle kumanda etmek değil Ozellikle multiplayer Theater of War oynarsanız dunya capında oyuncularla tarafınızı secip savaş kazana kazana kendi tarafınızı zafere ulaştırmaya calışıyorsunuz Haliyle oyunun tekrar oynanma değeri artıyor ve ozellikle stratejiye hasret kalan konsol oyuncuları icin EndWar cok iyi bir secenek
imagestomclancysendwar5b096f63c52c1
Konsol icin bir strateji oyunu bunu nasıl yapar? Sesle kumanda sistemi sayesinde! Xbox 360ın yanında gelen mikrofonlu tekli kulaklığını kontrol koluna bağlayıp ordularınıza emir yağdırarak strateji oynuyorsunuz; yok boyle bir keyif! Oyunda VRS denilen Voice Recognition System, yani ses tanımlama sistemi var Bu sistem sayesinde oyuna başlarken joystick ayarlar gibi gereken komutları konuşarak veriyorsunuz İşin ilginc yanı sağda ses seviyenizi gorduğunuz barın cidden joystick ayarlarındakine benzemesi Bu ayar esnasında nasıl emir vereceğinizin de mantığını oğrenmiş oluyorsunuz Oyunun ses komuta sisteminin mantığı gayet basit; kim, ne, kime şeklinde sıralanıyor Unit one attack hostile two dediğinizde bir numaralı slottaki uniteniz gidip iki numaralı duşmana saldırıyor! İşte bu kadar basit Ancak ozellikle Alpha, One ve Three kelimelerinin telaffuzunu kim, kac şekilde yaparsa yapsın, oyun bunları karıştırma eğiliminde Bu ayarlama esnasında oyun bizden istediği telaffuza da ornek verse hic fena olmazdı Mesela Alpha, alfa değil de afa şeklinde zikredildiğinde algılanıyor ama bunu keşfedene kadar deneme yaparken insan bir yandan kendi kendine gulmeden edemiyor Ofiste oynadığım surece dergi ahalisi haricindeki insanlar da gelip gecerken oyuna kilitlendiler Farklı bir konsept var ki insanları cekiyor, oyle Ha oyun oynuyor diye gecip gidemiyorlar, oyuna devamlı bağırıp cağırmanız kafalarına takılıyor ve durumu anlamaya calışıyor ve soru soruyorlar Oyun kadar oyunu anlatması da keyifli cunku nihayet anlatacak değişik bir şeyler var! Rutini kıran bir oyun ama bakalım ne kadar kıran bir oyun?
Avrupa super guc mu? Guldurmeyin beni!
Tekrar etmekte sakınca gormuyorum: Oyunun kontrolleri super olmuş Sesle kumandada ufak tefek hatalar var ama sistem genellikle catır catır calışıyor Zaten bu sesle komuta sistemi Stick ile birlikte kullanıyor, sağ alt tetiğe basılı tutarken konuşup komut veriyorsunuz Bazı şeyleri kumandayla cok kolay ve hızlı bazılarını ise sesle daha hızlı hallediyorsunuz (Sadece gamepad ile de oyunu oynayabilirsiniz ama cok şey kacırırsınız) Unit two camera diyorsunuz hooop iki numaralı uniteyi third person kamerasına yakın bir bakış acısıyla goruyorsunuz Kamerayı serbestce cevirerek sağlam grafiklerin ve efektlerin tadını cıkartabiliyorsunuz
Grafikler sanat eseri değil ama cok iyi Modern savaşın atmosferi icerisinde piyade birliklerinin gercekci animasyonlarından zırhlı birliklerin ilerlemelerine, helikopterlerin suzulup gidişine kadar her şey cok iyi kotarılmış Catışmaların gurultusu, sıcak atmosferi ile oyuna insan kendini cok guzel kaptırıyor
Oyunun sesleri de cok iyi; genel catışma seslerinin gurultusu bir yana devamlı birimlerin tepkilerini dinleyip savaş alanında olup bitenden haberdar oluyorsunuz Sacma bir komut verirseniz veya tanımlanmamış bir sozcuk soylerseniz kibar bir hanım basitce Cant do that commander (Bunu yapamam komunatım) falan diyor İnsan kendini komuta etmeye de kaptırıyor, All units move to lima diyip bir gaz ilerliyorsunuz mesela Ama sonra mikro yapmanız gerekiyor Tek tek Unit two attack hostile six, Unit five attack hostile four diye komutlar vererek klasik taş, kağıt, makas mantığıyla unitelerin karşısında guclu oldukları duşmanlara saldırtıyorsunuz Emirleriniz gayet guzel dinleniyor ancak geniş bir haritada uniteler yonlerini cok da iyi bulamayabiliyor; bu durumda işleri biraz daha detaylı yonetmeniz gerekiyor Ama zaten komutan olarak işiniz ne?Oyunun ozellikleri oynayıp gorevleri gectikce ufak ufak acılıyor Daha ilk gorevden Kontrolleri kaptım ben artık coştum deseniz de daha Sitrepin acılması, sizin oyunun gerektirdiği stratejilere ve unite geliştirmelere hakim olmanız icin birkac gorev daha gerekecektir Bu gorevleri oyunun ana senaryo ekranından, mevcut gorevler arasından seciyorsunuz Secenekler kısıtlı ve ana senaryoda sonuc itibariyle gorevleri bir bir bitiriyorsunuz Gorevlerde basitce saldırıp duşmanı yok etmek, duşman saldırılarına goğus germek ve haritadaki anahtar noktaların coğunu ele gecirmek icin carpışıyorsunuz Her gorev bu uc turden birine ya da ikisine giriyor Uplink denilen stratejik noktaları ele gecirmek icin piyade kullanmanız gerekiyor Askerleriniz iceri doluşup ekranın sol ustunde acılan bir ekrandan da gorebileceğiniz gibi iceriyi guvenliğe alıyor, bilgisayarları ele geciriyorlar Bu uplinkler uydu bağlantı noktaları, haliyle cok onemliler Uydularla haberleşme sağlıyorlar, ele gecirip ordu muhendisleri ile elden gecirirseniz hava desteği sağlamaktan elektronik muharebeye secenekleriniz acılıyor Hava saldırıları bir komuta puanına (Command Point) uniteleriniz tehlikeye atmadan duşman havancısı gibi tehlikeli ve uzak hedefleri tahrip etmenizi sağlıyor
Evet, şimdi gelelim oyunun unitelerine ve kaynak yonetimine Oyunda us kurmak falan yok; savaşlar genelde buyuk şehirlerin caddelerinde geciyor ve etraf cok sağlam yıkılıyor Uplinkleri ele gecirdiğinizde ve duşman yok ettiğinizde bir miktar, normalde de zaman gectikce azar azar puan alıyor ve bu puanlar ile takviye kuvvet cağırabiliyorsunuz Deploy tanks diyorsunuz, o gorevde kumanda edebileceğiniz slot acıksa hooop dort puana dort tanktan oluşan bir birim geliyor Deploy riflemen diyorsunuz beşer adamlık dort takımdan oluşan bir piyade biriminiz geliyor Bunlar catışmada zarar gordukce sayı olarak azalıyor Ama olmeden kacmalarını sağlayıp savaş alanından cekerseniz sonraki gorevde tecrubeli ve sayısı tamamlanmış bir şekilde tekrar kullanabiliyorsunuz Kendi başlarına da son adam kırılana dek savaşmıyorlar, bir noktada iyice sinip helikopter cağırıyor, koruma bonusu alıp kurtarılmayı bekliyorlar
Savaşta saklanmanın yeri ve onemi
Piyadelerinizi ya binalara sokun ya da beton koruganlar, stratejik noktalar gibi yerlerde korunacakları yerlerde savunmaya sokun; yoksa ateş altında hızla harcanırlar Oyunun bu noktada ilginc bir sistemi var: Savaşın durumu, pozisyonu gibi koşullara gore uniteler koruma ve hasarlarına bonuslar alıyor Ayrıca Taş, kağıt makas dedik, helikopterler ile tanklara, tanklar ile piyadelere, piyade taşıyıcılar ile helikopterlere şeklinde bir duzen soz konusu Bunun biraz fazla basit olmasını upgradeler ve pozisyonlar engelliyor
Oyunun kamera acısı her ne kadar heyecan katsa da tepeden bakarak komuta etmenin ince kontrolunu oyuncuya vermiyor Sitrepin acılması demiştik; sahada bir komuta aracınız varsa tepeden stratejik bakışa gecebiliyor ve harita uzerinden rahatlıkla emir verebiliyorsunuz Ama buradan da savaşın tadını cıkartamıyorsunuz İnsan Keşke tamamen serbest kamera acısı da olsaymış diyor Hele şehrin icinde kucuk bir taktik nukleer silah kullanınca veya hava saldırısı cağırınca, olay biraz uzaktaysa bunu daha rahat izleyebilmek icin daha cok istiyor kamera acılarında ozgurluğu Ama oyunun kendince bir mantığı var; eğer daha tepeden devamlı oynamak mumkun olsaydı belki de hic yakın kamera acısında gecmez, oyunun atmosferine kendinizi kaptıramazdınızUpgradelere gelince Oyunun en cok tuttuğum, en bomba ozelliklerinden biri tecrube kazanan unitelerinizin satın aldığınız geliştirmeleri kullanabilir hale gelmesi oldu Her gorev sonunda bir miktar kredi, yani para kazanıyorsunuz Bu parayla da ordunuza yatırım yapıyorsunuz Hem odullendirilmenin keyfi var, hem de harcamanın!
Biraz da unitelere bakalım; oyunda yedi unite tipi bulunuyor: Riflemen, grenadiers (ordu muhendisi), combat transport, tank, gunship, artillery ve command vehicle Her biri icin de dort farklı alanda upgrade imkanı var: Attack, defense, mobility ve ability (Yani saldırı, savunma, hareketlilik ve ozel yetenek) Birkac gorev sonrasında biraz tecrube kazanmış piyadeleriniz ozel kamuflajları, sniper tufekleri ve hedef belirleyici sistemlerle donanarak terminator haline gelebiliyorlar Asker taşıyıcılarınız hava hedeflerine dehşet sacabiliyorlar Bu geliştirmelerin buyuk bir kısmı gercek askeri teknolojilerden alınma Ozel seramik zırhlardan, geliştirilmiş gatlinglere; hidrojen yakıt hucrelerinden, ozel kompozit arac govdelerine; bina baskın eğitiminden, şehirde catışma talimlerine
Basit gibi duran ve elden gecirilmemiş ordularda tarafların birbirine cok benzediği EndWar, oynadıkca guzelleşen bir oyun Başta kendini tekrar ediyormuş hissi verse de ordunuzu geliştirdikce tekrar oyun sizi heyecanlandıracak Yani anlayacağınız Tom Clancys EndWarun tek numarası sesle kumanda etmek değil Ozellikle multiplayer Theater of War oynarsanız dunya capında oyuncularla tarafınızı secip savaş kazana kazana kendi tarafınızı zafere ulaştırmaya calışıyorsunuz Haliyle oyunun tekrar oynanma değeri artıyor ve ozellikle stratejiye hasret kalan konsol oyuncuları icin EndWar cok iyi bir secenek
imagestomclancysendwar5b096f63c52c1