Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Trabzon Yöresi Halkoyunları
Halk oyunları bakımından Horon yöresindedir Karadenizin bu sevimli kentinde danslar bayan ve erkekler tarafından ayrı ayrı yada birlikte icra edilirErkek danslarındaki hareketli,sert figürler bayan danslarında aynı hareketlilikte lakin daha yumuşaktır Türkler Doğu Karadeniz bölgesine yerleştiklerinde tanıdık olmayan olmadıkları bir doğa parçasıyla karşılaşırlar Yöre çok zorlu, sarp, dik ve dağlıktır öte taraftan bölgeyi kuzey yönünde boyunca kuşatan, sürekli dalgalı ve hırçın bir deniz vardır Bu acımasız özellikleri içeren bir doğa üzerinde uğraş veren insanların tipik, yöreye özgü Folkloru ve Millet Oyunları da bu nedenle oluşur Doğu Karadeniz yöresindeki oyunların özgün çalgısı kemençedir Oysa horonlar açık yerlerde ve köy meydanlarında cura, davul ve zurna ile oynanmaktadır Oyuncuların birbirine tutunarak dizi biçiminde ve disiplinli bir şekilde oynadıkları horonların bazıları türkülüdür Horonlar dışarıya, düğünlerde 2030 birey çember biçiminde tutunarak oynanır Çemberin içinde yer alan kemençeci benzer, zamanda horonu yönetir Horon çoğunlukla davul, zurna, kemençe veya az da olsa kaval eşliğinde insanların kol kola tutuşarak sağa doğru hareket etmek suretiyle, çalgı aletlerinin ritmine uyularak dizlerin gevşeyip toplanmasıyla oluşturulan kıvrak ve canlı hareketler topluluğu sonucu meydana kazanç Horon tepmebiçiminde konuşulur Komutla oynandığı gibi kız (bayan) horonlarında komuta bağlı kalınmadan da oynanır Kasaba ve şehirlerde oynanan horonlar kopmadan sürdürülen bir tüm, birbirine bağlanarak oynanan bir potpuri gibidir Yörede kız ve erkekler horonları bir arada oynadıkları gibi bambaşka gruplar halinde de sürdürebilirler
Horonların Oynandığı Yerler Ve Etkilendiği Unsurlar:
Horonun atik, kıvrak ve tez hareketleri, suyun kaynaması hamsinin kıvrak hareketleri insanlarının atik ve çevik olduğunu anımsatır Kızlı erkekli olduğu gibi sade kız; sade erkeklerce de oynanabilir Kız ve erkek horonları oynanırken her işin altından kalkan ve gönüllü kişilerce mahalli türkü eşliğinde de oynanabilirHoronlar şen zamanlarda; Bayram, düğün, dernek, askere yolcu etme ve arkadaşlar arasında düzenlenen eğlencelerde oynanır Yürekleri dolduran coşkular, sevinçler buralarda horona dönüşür Nerede bir durak, bir oturak yeri varsa orası ''HORONDÜZÜ'' dür üzerinde horon oynanmayan tek bir düzlük yoktur Karadeniz'deHoron Karadeniz'in benzi atmış alışı, kalp atışı, dalgalanışıdır Horon doğa ile insanın el ele, kol kola şahlanışıdır Karadeniz'e özgü horonun yapısında tarım kültürünün varlığı açık açık ortadadır Horonda görülen öne eğilmeler ve kolların öne uzatılıp sallandırılması; tarlada kazma ile çapa yapılması gibidir Horoncuların el tutması ve hamle yapmaları ile belcilerin ''VOL ATMA'' hamleleri aynıdır Karadeniz'de yalnız başına meslek gerçekleştirmek çok baskı olduğundan horon; Karadenizlinin her işte el ele verilmesini, birlikte çalışmaya duyduğu ihtiyacı anlatmasıdır Doğa yapısının sert ve dağlık oluşu, denizinin ve havasının kararsızlığı horon oyunlarında göze çarparBayanlar, zaten folklorik kıyafet giyen giysilerle erkekler de ise beyaz gömlek üstüne siyah ya da lacivert yelek ve pantolon beyaz çorap siyah ayakkabı giydikleri bunları silah ve köstekli saatle süslenerek oluşan görüntüler hakimdir
Horonlar Üç Bölümden Oluşur:
1 DÜZ HORON BÖLÜMÜ: Horon oynanmaya başlarken ağır tempoda oynanır Bundan ötürü oyunun bu bölümüne ''ağır horon bölümü'' de denir Oyun halkası saat ibresinin tersi yönünde döner Söylenen türkülere ellerle tempo tutulur Müzik ne dek yüksek tempolu çalınırsa, oyuncular da o kadar kıvrak ve hareketli olurlar Ritim arttıkça vücut dikleşir, kollar yukarıya kalkar Gelen komutla ''yenlik yenlik'' ''alaşağı'' ya da ''ufak ufak'' öteki oyuncular da uyarılarak ilk elden sert bölüme geçildiği gibi yenlik bölümüne de geçilir
2 YENLİK BÖLÜMÜ: Kollar aşağıya iner, dizler kırık ve bel kısmı dizlerin açısında öne içten eğiktir Kol çıkarmalar ve omuz sallamalar bu bölümde ön plandadır Adımlar geriye, yana ve öne basarak belirli alan içinde gezinilir Vücudun yapmış olduğu çalımlar yumuşak ve hafiftir Oyunun ritmi düz horon bölümüne oranla azıcık daha hızlıdır Komutçudan gelen ''alaşağa'', ''aloğlum'', ''kimola'', ''taktum'', ''yıkoğlum'' veya ''ıslık'' biçiminde gelen komutla sert bölüme geçilir
3 SERT BÖLÜMÜ: Diğer bölümlere nazaran hareketler daha sert ve canlıdır Omuz sallamalar daha çabuk, ayaklar yere daha sert basar Oyunun en abartılı, temposunun epeyce yüksek olduğu ve oyuncuların bütün yeteneklerini ortaya koyduğu bir bölümdür Oyuna devam edilecekse yeniden düz horon bölümüne geçilir
OYUN ÇEŞİTLERİ:
Horon Kurma, Sıksara, Kozangel, Eşkiya Horonu, Bıçak Oyunu, Hissa, Sis Dağı, Sallama'lar ve Karşılama
Oyunlara eşlik eden müzik aletleri şunlardır:
Kemençe, Davul, Cura, Zurna
özel baskı net *
Halk oyunları bakımından Horon yöresindedir Karadenizin bu sevimli kentinde danslar bayan ve erkekler tarafından ayrı ayrı yada birlikte icra edilirErkek danslarındaki hareketli,sert figürler bayan danslarında aynı hareketlilikte lakin daha yumuşaktır Türkler Doğu Karadeniz bölgesine yerleştiklerinde tanıdık olmayan olmadıkları bir doğa parçasıyla karşılaşırlar Yöre çok zorlu, sarp, dik ve dağlıktır öte taraftan bölgeyi kuzey yönünde boyunca kuşatan, sürekli dalgalı ve hırçın bir deniz vardır Bu acımasız özellikleri içeren bir doğa üzerinde uğraş veren insanların tipik, yöreye özgü Folkloru ve Millet Oyunları da bu nedenle oluşur Doğu Karadeniz yöresindeki oyunların özgün çalgısı kemençedir Oysa horonlar açık yerlerde ve köy meydanlarında cura, davul ve zurna ile oynanmaktadır Oyuncuların birbirine tutunarak dizi biçiminde ve disiplinli bir şekilde oynadıkları horonların bazıları türkülüdür Horonlar dışarıya, düğünlerde 2030 birey çember biçiminde tutunarak oynanır Çemberin içinde yer alan kemençeci benzer, zamanda horonu yönetir Horon çoğunlukla davul, zurna, kemençe veya az da olsa kaval eşliğinde insanların kol kola tutuşarak sağa doğru hareket etmek suretiyle, çalgı aletlerinin ritmine uyularak dizlerin gevşeyip toplanmasıyla oluşturulan kıvrak ve canlı hareketler topluluğu sonucu meydana kazanç Horon tepmebiçiminde konuşulur Komutla oynandığı gibi kız (bayan) horonlarında komuta bağlı kalınmadan da oynanır Kasaba ve şehirlerde oynanan horonlar kopmadan sürdürülen bir tüm, birbirine bağlanarak oynanan bir potpuri gibidir Yörede kız ve erkekler horonları bir arada oynadıkları gibi bambaşka gruplar halinde de sürdürebilirler
Horonların Oynandığı Yerler Ve Etkilendiği Unsurlar:
Horonun atik, kıvrak ve tez hareketleri, suyun kaynaması hamsinin kıvrak hareketleri insanlarının atik ve çevik olduğunu anımsatır Kızlı erkekli olduğu gibi sade kız; sade erkeklerce de oynanabilir Kız ve erkek horonları oynanırken her işin altından kalkan ve gönüllü kişilerce mahalli türkü eşliğinde de oynanabilirHoronlar şen zamanlarda; Bayram, düğün, dernek, askere yolcu etme ve arkadaşlar arasında düzenlenen eğlencelerde oynanır Yürekleri dolduran coşkular, sevinçler buralarda horona dönüşür Nerede bir durak, bir oturak yeri varsa orası ''HORONDÜZÜ'' dür üzerinde horon oynanmayan tek bir düzlük yoktur Karadeniz'deHoron Karadeniz'in benzi atmış alışı, kalp atışı, dalgalanışıdır Horon doğa ile insanın el ele, kol kola şahlanışıdır Karadeniz'e özgü horonun yapısında tarım kültürünün varlığı açık açık ortadadır Horonda görülen öne eğilmeler ve kolların öne uzatılıp sallandırılması; tarlada kazma ile çapa yapılması gibidir Horoncuların el tutması ve hamle yapmaları ile belcilerin ''VOL ATMA'' hamleleri aynıdır Karadeniz'de yalnız başına meslek gerçekleştirmek çok baskı olduğundan horon; Karadenizlinin her işte el ele verilmesini, birlikte çalışmaya duyduğu ihtiyacı anlatmasıdır Doğa yapısının sert ve dağlık oluşu, denizinin ve havasının kararsızlığı horon oyunlarında göze çarparBayanlar, zaten folklorik kıyafet giyen giysilerle erkekler de ise beyaz gömlek üstüne siyah ya da lacivert yelek ve pantolon beyaz çorap siyah ayakkabı giydikleri bunları silah ve köstekli saatle süslenerek oluşan görüntüler hakimdir
Horonlar Üç Bölümden Oluşur:
1 DÜZ HORON BÖLÜMÜ: Horon oynanmaya başlarken ağır tempoda oynanır Bundan ötürü oyunun bu bölümüne ''ağır horon bölümü'' de denir Oyun halkası saat ibresinin tersi yönünde döner Söylenen türkülere ellerle tempo tutulur Müzik ne dek yüksek tempolu çalınırsa, oyuncular da o kadar kıvrak ve hareketli olurlar Ritim arttıkça vücut dikleşir, kollar yukarıya kalkar Gelen komutla ''yenlik yenlik'' ''alaşağı'' ya da ''ufak ufak'' öteki oyuncular da uyarılarak ilk elden sert bölüme geçildiği gibi yenlik bölümüne de geçilir
2 YENLİK BÖLÜMÜ: Kollar aşağıya iner, dizler kırık ve bel kısmı dizlerin açısında öne içten eğiktir Kol çıkarmalar ve omuz sallamalar bu bölümde ön plandadır Adımlar geriye, yana ve öne basarak belirli alan içinde gezinilir Vücudun yapmış olduğu çalımlar yumuşak ve hafiftir Oyunun ritmi düz horon bölümüne oranla azıcık daha hızlıdır Komutçudan gelen ''alaşağa'', ''aloğlum'', ''kimola'', ''taktum'', ''yıkoğlum'' veya ''ıslık'' biçiminde gelen komutla sert bölüme geçilir
3 SERT BÖLÜMÜ: Diğer bölümlere nazaran hareketler daha sert ve canlıdır Omuz sallamalar daha çabuk, ayaklar yere daha sert basar Oyunun en abartılı, temposunun epeyce yüksek olduğu ve oyuncuların bütün yeteneklerini ortaya koyduğu bir bölümdür Oyuna devam edilecekse yeniden düz horon bölümüne geçilir
OYUN ÇEŞİTLERİ:
Horon Kurma, Sıksara, Kozangel, Eşkiya Horonu, Bıçak Oyunu, Hissa, Sis Dağı, Sallama'lar ve Karşılama
Oyunlara eşlik eden müzik aletleri şunlardır:
Kemençe, Davul, Cura, Zurna
özel baskı net *
