Özellikle COVID-19 pandemisi sürecinde ve sokağa çıkma kısıtlamalarının olduğu dönemde önemli hale gelen online alışveriş platformları, satıcı ve müşteriyi daha pratik bir alanda buluşturarak yeni bir alışveriş kültürü oluşturdu. Trendyol, bu platformlar arasında en çok bilinen ve en çok kullanıcıya sahip olan alışveriş sitelerinden birisi. Zaman zaman müşterilerin yaşadığı problemlerle gündeme gelse de, satıcıların da yaşadığı problemler Trendyol ile ilgili bazı şüphelere yol açıyor.
Rekabet Kurumunun internet sitesinde yer alan duyuruya göre, Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun ilgili maddelerinin (4. ve 6. maddeler) ihlal edilip edilmediğinin tespiti amacıyla ön araştırma yapılmasına karar verildi ve Trendyol’un ayrımcılık yaptığı gerekçesiyle geçici tedbir kararı alındı. Ön araştırmaya göre, Trendyol’un algoritmalara müdahale ederek kendi markalarını öne çıkardığı ve bazı satıcılara ayrımcılık yaptığı tespit edildi.
“Haksız avantaj”
Rekabet Kurumunun internet sitesinde yer alan açıklamada Trendyol’un hem diğer satıcıların satışlarına aracılık ettiği hem de TrendyolMilla, TrendyolMan ve TrendyolKids gibi kendi markalarının satıcısı olduğu aynı platform üzerinde, kendi ürünlerine haksız avantaj sağlayacak şekilde listeleme algoritmasına müdahale ettiği belirtildi.
Kurum tarafından yapılan açıklamada, “Trendyol’un, algoritma ve kodlama aracılığıyla yapılan müdahaleler de dâhil olmak üzere kendi ürünlerini kayırmaya, satıcılar arasında ayrımcılık yapmaya ve pazaryeri faaliyetlerinden elde ettiği verileri kendi markaları lehine paylaşımına ve kullanımına yönelik tüm davranışlardan kaçınması ve bu kararların denetlenebilirliğini teminen gerekli her türlü teknik, idari ve organizasyonel tedbirleri alması gerektiğine karar verilmiştir” ifadelerine yer verildi.
Trendyol’un uyması gereken kararlar şu şekilde:
- Pazaryeri faaliyeti kapsamında, kendi ekonomik bütünlüğü altında yer alan diğer ürün ve hizmetlerine yönelik, rakiplerine karşı avantaj sağlayacak nitelikte, algoritma ve kodlama aracılığıyla yapılan müdahaleler de dâhil olmak üzere her tür eylem davranış ve uygulamalarına son vermesi ve soruşturma sürecinin devamında da bu davranışlardan kaçınması,
- Pazaryeri faaliyetinden elde edilen ve üretilen her türlü verinin, kendi ekonomik bütünlüğü altında yer alan diğer ürün ve hizmetleri için paylaşımını ve kullanımını durdurması ve soruşturma sürecinin devamında da bu davranışlardan kaçınması,
- Pazaryerinde satış yapan satıcılar arasında ayrımcılık doğuracak nitelikte algoritma ve kodlama aracılığıyla yapılan müdahaleler de dâhil olmak üzere her tür eylem davranış ve uygulamalarına son vermesi ve soruşturma sürecinin devamında da bu davranışlardan kaçınması,
- Yukarıda yer verilen tedbir kararlarının denetlenebilirliğini teminen gerekli her türlü teknik, idari ve organizasyonel tedbirleri alması,
- DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ bünyesinde; ürün arama, satıcı listeleme, satıcı puanı hesaplama vb. amaçlarla kullanılan tüm algoritma modelleri üzerinde yapılan parametrik ve yapısal değişiklikleri versiyonlu ve doğruluğu inkâr edilemez şekilde en az 8 (sekiz) yıl süreyle saklaması,
- DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ bünyesinde kullanılmak amacıyla özel olarak geliştirilen tüm yazılımlara ait kaynak kodlarını versiyonlu ve doğruluğu inkâr edilemez şekilde en az 8 (sekiz) yıl süreyle saklaması,
- DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ bünyesinde iş süreçlerinin yürütülmesi kapsamında kullanılan tüm yazılımlara ilişkin kullanıcı erişim ve yetkilendirme kayıtları ile yönetici denetim kayıtlarını doğruluğu inkâr edilemez şekilde en az 8 (sekiz) yıl süreyle saklaması yönünde geçici tedbir alınmasına karar verildi.