Türkiye’ye S-400’ler nedeniyle F-35 ve Patriot satışının yasaklanmasını öngören yaptırımlar Senato gündemindeyken, “Biz de ABD’ye yaptırım uygularız” açıklamaları yapan iktidardan, Trump’ın yaptırımları onaylamasının üzerinden 10 gün geçmesine rağmen, birinci gün yapılan açıklamanın ötesinde bir reaksiyon gelmedi. ABD’nin Türkiye’ye yönelik yaptırımları, Kanal İstanbul ve Libya’ya tezkere tartışmaları içinde gündemden düşürüldü.
ABD Senatosu’nun 17 Aralık’ta kabul ettiği Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) ismini taşıyan savunma bütçesinde, Rusya’dan alınan S-400 hava savunma sistemi nedeniyle Türkiye’ye F-35 satışının yasaklanması öngörülmüş, ayrıyeten Patriot füzelerinin satışının da S-400’den vazgeçme koşuluna bağlanmıştı.
ABD Lideri Trump, 20 Aralık’ta düzenlenen merasimle bütçeyi onayladı ve ABD’nin Türkiye’ye yaptırım tehdidi fiili olarak uygulamaya konmuş oldu. Rus gazını Avrupa’ya taşıyacak olan Türk Akımı projesine karşı da yaptırımlar, Trump’ın kabul ettiği bütçe yasasında yer alıyor.
USULEN BİLE OLSA YOK
Türkiye’ye yaptırımlar öngören paket, ABD Senatosu’nda kabul edildiğinde Dışişleri Bakanlığı başta olmak üzere Ankara’dan reaksiyon yükselmiş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Bütün bunlara karşı alışılmış ki bizim de yaptırımlarımız olacaktır. Yani biz eli kolu bağlı duracak bir millet değiliz” açıklaması yapmıştı.
Erdoğan, daha sonra İncirlik ve Kürecik’in de kapatılmasının gündeme geleceğini belirtmiş, “Biz de bunlara mütekabiliyet çerçevesinde gereken yanıtı veririz” sözlerini kullanmıştı.
Trump’ın Türkiye’ye yaptırım öngören bütçe paketini onaylamasından evvel üst perdeden açıklamalar yapılmasına rağmen Trump’ın onayının akabinde hükümetten kayda paha bir reaksiyon gelmedi.
Trump’ın, Türkiye’ye yaptırımları öngören tasarıyı onaylamasına usulen bile olsa reaksiyon vermemesi dikkat çekti. Ankara’da hala Trump’ın Türkiye’ye yönelik “ciddi” yaptırımları engelleyeceği beklentisi hâkim durumda, lakin son bütçe paketi örneğinde olduğu üzere ABD Kongresi, Trump’ın inisiyatifinden kaçırabileceği alanlara dahil ederek yaptırımları peyderpey uygulamaya koymayı amaçlıyor.
Türkiye-ABD münasebetlerindeki öncelikli gündem unsurunun gelecek yıl da yaptırımlar olması bekleniyor.
Hüseyin Hayatsever/Cumhuriyet