Geçtiğimiz günlerde Ulusal Uzay Programı’nın açıklanmasıyla birlikte en çok tartışılan bahislerden biri de uzaya çıkacak Türk bilim beşerlerine verilecek isimdi. Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Lideri Serdar Hüseyin Yıldırım, uzaya çıkacak Türk bilim insanları için önerilen isimlerle ilgili açıklamalarda bulundu.
“Türk Lisan Kurumu Liderimiz ziyaretimize gelmişti. Lider beyefendiyle şunda mutabık kaldık; özel isim kullanılması yanlışsız değil.” diyen TUA Lideri, “Eğer bunu astronot yerine kullanacaksak; astronot yalnızca Türk olmayacak. Amerikalı astronot da olacak. Yarın, 'Amerikalı Alpaslanlar uzaya çıkıyor' dediğimiz vakit yanlış olur. Ya da 'Rus Cacabeyler' dediğimiz vakit olmayacaktır. Bu sefer beşerler yeniden astronot ismini kullanmaya devam edecek. Astronot bir cins isimdir, bir cins isim olarak bir teklif bulunması doğrudur. Özel isimler bence yerinde değil.” dedi.
"Uzaya çıkacak birinci Türk'ün bayan ya da erkek olmasının bir kıymeti yok"
Şu ana kadar gelen teklifler ortasında kendilerine yakın buldukları bir isim olmadığını söz eden Yıldırım, “Özbek bir kardeşim aradı, 'Bizde bir isim var aramaya gerek yok. Biz 'fezagir' deriz' dedi mesela. Fezagir mana olarak çok yanlışsız, ses olarak bize çok uyar mı tartışılabilir. Lakin her hâlükârda halkın beğenisine sunacağımız için, bir anket çalışması bile yapılabilir. En son kararı da Sayın Cumhurbaşkanımız verecektir. Onu göreceğiz. Fakat benim gönlümde bu yahut buna emsal söz var. İçinde feza geçebilir. Gök de geçebilir" formunda konuştu.
Uzaya gidecek birinci Türk’ün bayan ya da erkek olmasının kendileri için bir ehemmiyeti olmadığını söz eden TUA Lideri, “Önemli olan kriterleri sağlaması. Çok güç bir eğitimden bahsediyoruz. Bu çok başka bir maksat, ay maksadıyla ilgisi yok. Bir Türk vatandaşının uzaya çıkması ve uzay istasyonunda bilimsel deney yapması. Bir turistik seyahat üzere düşünmüyoruz. Fakat fiziki özellikler çok ağırdır, fiziki koşullar ağırdır. Fiziki özelliklerin ona uygun olması lazım. Dünyada tercih edilenler pilotaj eğitimi almış, faal pilot olabilir olmayabilir yahut havacılık eğitimi almış insanlardan tercih ediliyor” sözlerini kullandı.
Türkiye Uzay Ajansı'nın projelerinin kendi bütçeleri olacak
Türkiye Uzay Ajansı’nın bütçesi hakkında da konuşan Yıldırım, “38 milyon devlet bütçesinden verilen bir hissedir; lakin bir çok kurumdan aldığımız katkı hisselerimiz var. Yalnızca bunlara baktığınız vakit Uzay Ajansı'nın bütçesi 50 milyon doların üzerine çıkıyor. Bu çok büyük para değil gerçek, bana sorsanız ben milyar dolar isterim; fakat ülkemizin kuralları da muhakkak. Biz bunları hakikat kıymetlendirmek zorundayız. Ay maksadı üzere, astronot göndermek gayesi üzere BKZS üzere büyük projelerde bunların hepsinde projelerin kendi bütçeleri olacak. Uzay Ajansı bütçesinden karşılanma zaruriliği yok. Bunu çok rahatlıkla biz gerekli kurumlara ilettiğimiz vakit bütçeyi ayrıyeten alacağız ve kullanacağız.” dedi
TUA Lideri Yıldırım’a nazaran Türkiye, daima bir roket fırlatma üssü için de uygun bir pozisyon değil. “Türkiye’den fırlatma mümkün; fakat uzay limanımızı Türkiye’de kuramayız.” diyen Yıldırım, “Her yörüngeye her açıya fırlatma yapabilecek bir yere sahip olmanız lazım. Türkiye buna uygun değil. Yerden denetim için geniş çaplı antenler gerekiyor. Şu anda Türkiye’de bu yok. Bunun da alt yapısını kuracağız. En azından 1 tane büyük antene muhtaçlığımız var” halinde konuştu.
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.