Tübüler Adenom nedir

Tübüler Adenom nedir adenom nedir tubuler adenom nedir tübüler tubuler tübüler adenoma KOLOREKTAL TÜMÖRLER ProfDrMENVER DOLAR Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Gastroenteroloji Bilim Dalı BURSA Kolorektal kanserler günümüzde organ kanserleri içinde yoğunluk bakımından üçüncü sırayı, bir takım batı ülkelerinde ikinci sırayı bölge malign bir tümörüdür Kolorektal kanserlerde teşhis yaşı ortalama 62'dir Ama, kolorektal kanserler için tehlike 5075 yaş aralarında değişir Yaş ilerledikçe risk oranı yükselir Çocukluk yaşlarında seyrek görülür Bunların çoğu predispozan faktörler ve polipozis sendromu gibi pozitif aile anemnezi gösterirler Kolon kanserlerinde çoğunlukla nesil ve ahali farkı dikkati çekmezken, rektum kanserinde beyaz ırkın baskın olduğu gözlenir ETYOPATOGENEZ Mültifaktöryel nedenlerle çoğalan kolorektal kanserlerin oluşumunda, mukoza kriptalarında sayıları iki ila beş arasında değişen kökhücrelerinin çabuk çoğalarak Paneth, iç salgı bezleri, prizmatik yüzey epiteli ve Goblet tipindeki epitele diferansiyasyonu dikkatleri bu hücresel üzeri neçekmiştir Çevresel ve lüminal mültifaktöriyel nedenlerle başlayan kolorektal kanser hastalığı, sonuçta somatik ve herediter mutasyonlara neden olabilen kalıtımsal bir rahatsızlıkolarak tanımlanmaktadır Kolorektal karsinomlar bir öncül lezyonu izlemeksizin gelişip 1 cm çapına gelmeden invazif hale geçtiğinde DeNovo herif, hiperplazi, adenom ve karsinom gibi kademeli olarak geliştiği durumlarda ise, öncül lezyonu izleyen karsinom tipi olarak tanımlanır Bu nesil neoplastik gelişmelerde ileri evrelerde tümörün geliştiği öncül lezyonun izlerini bakmak mümkün olabilir Kolorektal mukozada neoplastik adenom, adenomatöz hiperplazi, iltihabi barsak hastalığı zemininde büyüyen villöz proliferasyonlar, yassı adenomatöz de ğişiklikler ve displazi yüksek kanser riskini içeren öncül lezyonlardır A PREKANSERÖZ HASTALIKLAR EPİTELYAL POLİPLER Polip klinik ve endoskopik bir terim olup, kolorektal mukozanın saplı ya da sapsız çıkıntısı olarak tanımlanır Bu özellikteki bir lezyon gerçekten basit iltihabi, regeneratif hiperplazik bir polip olabileceği gibi, hamartomatöz veya adenom şeklinde neoplazik bir gelişme de olabilir Emin teşhis histopatolojik inceleme sonucu yapılır (Tablo1) Tablo 1: Kolorektal poliplerin sınıflaması INON NEOPLAZİK POLİPLER AHİPERPLAZİK (aaaaPLAZİK) Geniş müşteri hiperplazik polipler Adenom alanları taşıyan hiperplazik polipler Mikst hiperplazikadenomatöz polipler (Sarrated Adenoma) B HAMARTOMATÖZ Peutz Jeghers polibi id Cowden hastalığı polibi Jüvenil polip Ganglionöromatozis C İLTİHABİ Iltihabi (kolay) polip lltihabi, lenfoid, fibroid, granülomatöz stromalı polip Lenfoidpolippolipozis IINEOPLAZİK POLİPLER ABenign (Adenoma) Tübüler adenom Tübülovillöz adenom Villöz adenom BMalign (Kanser) Noninvazif karsinom Karsinoma in situ İntramukozal karsinoma İnvazif karsinom (Muskularis mukozayı geçmiş) NONNEOPLAZİK POLİPLER Hiperplazik (aaaaplazik) polipler: Genellikle, distal kolonda ve rektumda lokalize olan hiperplazik poliplerin 40 yaş üzerinde görülme oranı %75'dir Erkeklerde, kadınlara oranla dört kere daha sıktır Hiperplazik polip çapları ortalama 5 mm olup solgun, ufak, bazen saplı, çoğunlukla sesil lez yonlardır Makroskopik olarak adenomları taklit edebilirler Mikroskopik olarak hiperplazik uzamış kriptalarda bazaldan yüzeye dürüst matürasyon gösteren, sık mitoz içeren immatür gözenekli olan artışı dikkati çeker Yüzeye içten Goblet ve absorbtif alıcı hücreler belirginleşir, kripta kesitleri yer yer testere dişini andıran görünümde olabilir Stromal kollagen lif ve fıbroblastik elementlerde de bariz hiperolazi vardır Hiperplazik poliplerin 3 major varyantı tanımlanmıştır Geniş tip hiperplazik polipler: 1 cm'den büyük sesil ya da saplı olup, yüksek silendirik hücrelerden başat glandüler formasyonlar taşıyan ve büyük çaplara ulaşabilen poliplerdir Displazi ve malign başkalaşım gösterebilir Adenom alanları taşıyan hiperplazik polipler:Hiperplazi zemininde tübüler formasyon lar görülür Mikst hiperpiazikadenomatöz polipler (Sarrated adenoma): Adenomatöz komponentli hiperplazik poliplerdir Guddelerde testere görünümü saptanır Hiperpiazik polipler, aniden artı hiperplazik polipozis biçiminde kolonda, bilhassa gençlerde görülebilir Hiperplazik polipler kolorektal kanser ve adenomlara uyan sıklık ve lokalizasyon gösterirler Benign karakter deki bu lezyonların hakiki natürü ve etyolojileri bilinmemektedir CEA, IgA asetil sialomüsin içeriği gibi, kolorektal kanserlere uyan bir takım özellikleri taşıdıkları gözlenmiştir Hiperplazik polipler genelikle benign mukozal proliferasyonlar olarak kabul edilirsede bunların büyük tipleri ve adenom komponentli varyantlarının malignite potansiyeli taşıdığı kabul edilmekte ve aşamalı kolorektal karsinogeneziste erken safhayı oluşturduğuna uyarı çekilmektedir Hamartomatöz Polipler PeutzJeghers Polipleri: PeutzJeghers sendromunda polipozisle birlikte majör belirtisi olan deri ve daha fazla ağız içi mukokutaneöz pigmentasyon ile birlikte görülür Bu sendromda nadir olarak selim ve habis over tümörleri, servikal adeno karsinomlar ve meme kanserleri gelişebilir PeutzJeghers sendromunda ara sıra, pigmentasyon görülmeyebilir veya polip saptanmayabilir Bu sendromda polipler da ha fazla ince barsağın jejunum ve ileum bölgesinde lokalizedir Keza, kolon, rektum ve midede görülebilir Polipler mültipl ya da soliter 2 ile 35 cm çapında, saplı oluşumlardır PeutzJeghers polibi morfolojik olarak ince barsak tipi mukoza ve musküler komponentleri dallanmalar yaparak taşıyan hamartomatöz bir yapıdır Malignite potansiyeli taşımakta, displazik ve karsinomatöz dönüştürme gösterebilmektedir Cowden Hastalığı: Gastrointestinal poliplerin görüldüğü otozomal baskın bir hastalıktır Barsak polipleri dıştan meme ve tiroid kanseri, fasial trikolemmomalar, akral keratozis, oralmukozal papillomlar görülür Gastrointestinal poliplerin disorganize, fıbroid, lenfoid, iltihabi yada lipomatöz stromalı hiperplazik polipler olduğu görülür Cowden sendromunda barsakta büyüyen poliplerde malignite riski düşüktür Jüvenil Polipler: Daha fazla birinci ve ikinci dekadlarda görülen, çoğunlukla saplı, distal kolonda daha sık lokalize olan ortalama 15 cm çapında kolay kanayan poliplerdir Tek veya nadiren jüvenil polipozis biçiminde görülebilirler Jüvenil polipler histolojik olarak mukustan varlıklı kübik, prizmatik epitelle döşeli kistik guddeli oluşumlardır Çoğunlukla sekonder değişikliklere uğrayarak ülserasyon, iltihabi infiltrasyon ve hipervaskülarizasyon gösterir Soliter jüvenil polipler malignite potansiyeli taşımamaktadır Fakat bu nesil polipten artan karsinom olguları bildirilmiştir