Açıkladığı düşük enflasyon oranları nedeniyle inandırıcılığı daima tartışma konusu olan Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) sayıları, Türkiye’nin en ucuz yemeğini satan TBMM lokantalarının bile gerisinde kaldı.
Fiyatlar artarken enflasyonun düşük çıkması nedeniyle sert tenkitlere maruz kalan kurumun açıkladığı besindeki sekiz aylık enflasyon sayısının, İTO’nun yüzde 22,55, Türk-İş’in yüzde 22,19’luk tespitlerinin de altında kalması, yansılara neden oldu.
TÜİK’in enflasyondaki aylık artışı yüzde 0,86, sekiz aylık artışı yüzde 17,22 olarak açıklaması üzerine lisana getirilen reaksiyonlarda, ucuz yemek satması nedeniyle daima dikkatleri üzerine çeken Meclis Lokantası’nın sayıları da mevzu oldu.
Halkın cebinden çıkan sayının çok altında enflasyon sayıları açıklayan TÜİK’e toplumsal medyada, “Rakamları TBMM lokantasından mı alıyorsun?” soruları yöneltildi.
LOKANTANIN ENFLASYONU YÜZDE 32
Fakat son olarak TBMM Başkanlık Divanı toplantısında çorba fiyatının 1 liradan 2 liraya çıkarılması ile gündeme gelen Meclis lokantalarındaki yemeklerin maliyet artışları bile TÜİK sayılarının çok üzerinde gerçekleşti.
BirGün’ün ulaştığı sayılara nazaran, Meclis çalışanlarının yemek yediği lokantadaki bir kişilik menünün 2019’un sekiz ayına ait maliyet hesabındaki artış, TÜİK’in oranından yüzde 15’e yakın daha fazla oldu. TÜİK sekiz aylık enflasyonu yüzde 17,22 olarak açıklarken, lokantada hazırlanan menünün maliyeti yüzde 31,7 arttı.
Ocak ayında dört çeşitten oluşan menünün ortalama günlük maliyeti 9,22 TL olarak hesaplanırken bu sayı şubatta 9,11 TL’ye düştü. Mart ayında menünün maliyeti 11,63 TL, nisan ayında 12,95 TL, mayıs ayında 11,52 TL, haziran ayında 12,48 TL, temmuz ayında 12,86 TL, ağustos ayında da 12,35 TL oldu.
‘TÜİK GERÇEK ENFLASYONU PERDELİYOR’
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon sayılarına kamu işçilerinden de reaksiyon geldi. Kamu İşçileri Sendikaları Konfederasyonu’ndan (KESK) yapılan yazılı açıklamada, “Açıklanan datalar, gerçek enflasyonun TÜİK vasıtası ile perdelendiğini bir kere daha kanıtlamıştır” dendi.
Açıklamada, TÜİK’in açıkladığı sayıların halkın sokakta, çarşıda, mutfakta yaşadığı gerçek enflasyonla uzaktan yakından ilgisinin olmadığı vurgulanarak, son iki ay içinde iğneden ipliğe tüm eserlere yapılan fahiş artırımlar hatırlatıldı. Buna nazaran elektriğe, doğalgaza ve çaya toplam yüzde 32, köprü geçiş fiyatlarına yüzde 47, sigaraya yüzde 40, şekere yüzde 16, yurt dışı çıkış harcına yüzde 333, yurt dışından getirilen telefonların harcına yüzde 300 artırım yapıldı.
ÇARPIK HESAPLAMA YÖNTEMLERİ
Ankara ve İstanbul başta olmak üzere pek çok vilayette toplu taşıma fiyatlarına yüzde 30 ile yüzde 50 ortasında artırım geldiğine de dikkat çekilen açıklamada, “Tüm bunlara karşın TÜİK vasıtasıyla açıklanan datalar, halkın yaşadığı gerçek enflasyona değil, hükümet tarafından belirlenen ‘hedeflenen enflasyon’ sayılarına kilitlenildiğini, bunun için çarpık hesaplama formülleri ile enflasyon sayılarının mümkün olduğu kadar aşağıya çekildiğini ispatlamaktadır” sözleri kullanıldı.
‘DÜŞÜŞTE GÜÇ KÜMELERİ BELİRLEYİCİ OLDU’
TÜİK tarafından açıklanan ağustos enflasyonuna ait açıklama yapan Merkez Bankası, enflasyondaki ‘düşüşte’ büyük ölçüde temel mal ve güç kümelerinin belirleyici olduğunu savundu. TCMB’nin değerlendirmesi şöyle: “Yıllık enflasyon alt kümeler genelinde gerilerken, enflasyondaki düşüşte büyük ölçüde temel mal ve güç kümeleri belirleyici olmuştur. Bu periyotta besin yıllık enflasyonundaki yavaşlama eğilimi sürmüştür. Türk lirasındaki istikrarın yanı sıra enflasyon beklentilerindeki düzgünleşme ve iç talep şartlarının seyri çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonundaki düşüşü desteklemiştir. Bu çerçevede, B ve C göstergelerinin eğilimindeki ölçülü seyir korunmuştur.”
MECLİS LOKANTASINDA BİR KİŞİNİN MALİYETİ
OCAK (01/01/2019-31/01/2019) 9,22 TL
ŞUBAT (01/02/2019-28/02/2019) 9,11 TL
MART (01/03/2019-31/03/2019) 11,63 TL
NİSAN (01/04/2019-30/04/2019) 12,95 TL
MAYIS (01/05/2019-31/05/2019) 11,52 TL
HAZİRAN (01/06/2019-30/06/2019) 12,48 TL
TEMMUZ (01/07/2019-31/07/2019) 12,86 TL
AĞUSTOS (01/08/2019-31/08/2019) 12,35 TL
Nurcan Gökdemir/Birgün