Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Tuketici Hakları Hakem Heyeti hakkında bilgi
Tuketici Sorunları Hakem Heyetine Başvuru Şekli ve Esasları
HAKEM HEYETLERİNİN OLUŞUMU VE CALIŞMASI
Tuketicinin Korunması Hakkında Kanunda getirilen en onemli oluşumlardan birisi tuketici sorunları hakem heyetleridir Tuketiciler ile satıcı ve sağlayıcılar arasında cıkan uyuşmazlıklara cozum bulmak amacı ile 850 ilce ve 81 il olmak uzere toplam 931 yerde tuketici sorunları hakem heyeti kurulmuştur Hakem heyetleri, ilcelerde kaymakamlıklar bunyesinde, illerde ise sanayi ve ticaret il mudurluklerinde gorevlerini yurutmektedir
İl hakem heyetleri il merkezi sınırları icerisinde, ilce hakem heyetleri ise ilce sınırları icersinde gorevli ve yetkilidir Tuketici başvuruları, tuketicinin mal ve hizmeti satın aldığı veya tuketicinin ikametgahının bulunduğu yerdeki hakem heyetine yapılır
Hakem heyetleri, başkan dahil beş uyeden oluşur Hakem heyetin başkanlığını illerde sanayi ve ticaret il muduru veya gorevlendireceği bir memur, ilcelerde kaymakam veya gorevlendireceği bir memur tarafından yurutulur Diğer uyeler şunlardır:
a) Belediye başkanının gorevlendireceği uzman bir personel,
b) Baronun mensupları arasından gorevlendireceği bir avukat,
c) Tuketici orgutlerinin sececekleri bir uye,
d) Satıcının tacir olduğu uyuşmazlıklarda ticaret ve sanayi odasının ya da bunların ayrı ayrı orgutlendiği yerlerde
ticaret odasının, satıcının esnaf ve sanatkar olduğu uyuşmazlıklarda, illerde esnaf ve sanatkarlar odaları birliğinin, ilcelerde esnaf ve sanatkarlar odalarının gorevlendireceği bir uye
Tuketici sorunları hakem heyetlerinde bugune kadar verilen kararların %90a yakını tuketiciler lehine sonuclanmıştır
Hakem heyetlerine yapılan tuketici başvuruları en gec uc ay icerisinde karara bağlanır
Hakem heyeti toplantıları her ayın ikinci ve dorduncu haftalarının ilk gunlerinde en az ayda iki kez yapılır
2006 yılı icin 725YTLnin altındaki uyuşmazlıklarda tuketici sorunları hakem heyetine başvuru zorunluluğu 2007 yılı icin 792,12YTLye cıkartılmıştır
Bu tutarın altındaki uyuşmazlıklarda heyetin vereceği kararlar taraflar icin bağlayıcıdır Taraflar, bu kararlara karşı onbeş gun icinde tuketici mahkemesine itiraz edebilirler İtiraz, tuketici sorunları hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz Ancak, talep edilmesi koşuluyla hakim, tuketici sorunları hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir Bu miktarın altındaki tuketici sorunları hakem heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz uzerine tuketici mahkemesinin vereceği karar kesindir
Yukarıda verilen değerin ustundeki uyuşmazlıklarda hakem heyetlerinin vereceği kararlar tuketici mahkemelerinde delil olarak ileri surulebilir
Anakentlerde, belirli parasal tutarın uzerindeki uyuşmazlıklara il hakem heyetleri, bu tutarın altında ki uyuşmazlıklara ise anakent belediyesi sınırları dahilinde kurulu olan ilcelerdeki hakem heyetleri bakar Bu parasal tutar 2007 yılı icin 2067,89YTLdir
HAKEM HEYETLERİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE COZUMLER
Hakem heyeti onune gelen şikayet sahibinin (satıcı, coğunlukla tuketicinin) dilekcesinin yeterince acık olmaması, iddiasını ispata yardımcı evraklarda eksiklikler bulunması ve bu eksikliklerin giderilmesi icin taraflara telefonla ulaşılmasına rağmen coğu zaman toplantı gunune kadar dosyaya ibraz edileceği bildirilen evrakların sunulması bir yana, toplantıya dahi gelme zahmetine katlanılmaması ciddi sorunlar yaratmaktadır
Bazı hakem heyetlerinde başvuru dosyaları yukarıda belirtilen nedenlerle ve hakem heyetlerince taraflara yapılan yazışmalara zamanında cevap verilememesinden dolayı 3 ay icerisinde sonuclandırılamamakta olup, coğu dosya suruncemede kalmaktadır
Bu sorunun onune gecilebilmesi ve heyetlerin daha seri ve verimli calışabilmesi icin Kanunun ilgili bolumunde HUMKun basit yargılama usulu hukumlerine bir atıfta bulunulmasının ya da benzeri bir duzenlemenin bu kanuna ayrı bir madde olarak eklenmesi, uygulamadaki bu sorunun ortadan kaldırılmasına cozum getirebilecektir
Tuketici Sorunları Hakem Heyetlerinde gorevlendirilen raportorlerin sorumluluğu ve niteliği buyuk onem taşımaktadır Tuketici şikayetlerinin dinlenmesi ve kabulu, yazışmaların yapılması, dosyaların tamamlanması raportorler tarafından yapılmaktadır
Ancak, raportorlerin tamamı bir başka gorevi yaparken, hicbir sınava tabi tutulmadan kendilerine raportorluk gorevi verilmektedir Tuketici Sorunları Hakem Heyetleri Yonetmeliğinde, yuksek oğrenim gormuş olma koşulunun dışında raportorlerin niteliğine ilişkin hicbir yasal kıstas, kriter bulunmamaktadır Bununla birlikte, raportorlerin buyuk bir coğunluğu raportorluk gorevi yanında başka gorevler de yapmaktadır Diğer taraftan, raportorlerin buyuk bir coğunluğu da tuketici mevzuatını tam olarak kavramış değillerdir
Bu nedenle, bazı tuketici sorunları hakem heyetinde tuketicilerin yaptığı başvurular Tuketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamına girdiği halde kabul gormemekte, bircok tuketici başvurusu yeterli ve doğru değerlendirilmediğinden, verilen kararlar ya tuketicinin talebi doğrultusunda verilmemekte ya da yanlış kararlar verilerek tuketici mağdur edilmektedir
Bu sorunun cozumu icin Kanunda raportorluk kadrosu getirilerek, raportorun niteliğine ilişkin yeterince bir tanımlama getirilmelidir Orneğin; yuksek oğrenim duzeyine sahip olan kişiler raportorluk sınavına tabi tutularak, sınavı kazananlar once raportor yardımcısı kadrosuna atanabilir Belli bir hizmet ici eğitiminden gectikten sonra da goreve başlatılabilirler Belli bir sure raportor yardımcılığı gorevinde bulunanlar da raportorluk sınavına tabi tutularak bu sınavı kazananlar raportorluk kadrosuna atanabilir
Bu bakımdan, raportorluk sorununa yukarıda verilen oneride belirtildiği gibi belli bir disiplin ve sistem getirilerek cozum sağlanabilir
Tuketici Sorunları Hakem Heyetine Başvuru Şekli ve Esasları
HAKEM HEYETLERİNİN OLUŞUMU VE CALIŞMASI
Tuketicinin Korunması Hakkında Kanunda getirilen en onemli oluşumlardan birisi tuketici sorunları hakem heyetleridir Tuketiciler ile satıcı ve sağlayıcılar arasında cıkan uyuşmazlıklara cozum bulmak amacı ile 850 ilce ve 81 il olmak uzere toplam 931 yerde tuketici sorunları hakem heyeti kurulmuştur Hakem heyetleri, ilcelerde kaymakamlıklar bunyesinde, illerde ise sanayi ve ticaret il mudurluklerinde gorevlerini yurutmektedir
İl hakem heyetleri il merkezi sınırları icerisinde, ilce hakem heyetleri ise ilce sınırları icersinde gorevli ve yetkilidir Tuketici başvuruları, tuketicinin mal ve hizmeti satın aldığı veya tuketicinin ikametgahının bulunduğu yerdeki hakem heyetine yapılır
Hakem heyetleri, başkan dahil beş uyeden oluşur Hakem heyetin başkanlığını illerde sanayi ve ticaret il muduru veya gorevlendireceği bir memur, ilcelerde kaymakam veya gorevlendireceği bir memur tarafından yurutulur Diğer uyeler şunlardır:
a) Belediye başkanının gorevlendireceği uzman bir personel,
b) Baronun mensupları arasından gorevlendireceği bir avukat,
c) Tuketici orgutlerinin sececekleri bir uye,
d) Satıcının tacir olduğu uyuşmazlıklarda ticaret ve sanayi odasının ya da bunların ayrı ayrı orgutlendiği yerlerde
ticaret odasının, satıcının esnaf ve sanatkar olduğu uyuşmazlıklarda, illerde esnaf ve sanatkarlar odaları birliğinin, ilcelerde esnaf ve sanatkarlar odalarının gorevlendireceği bir uye
Tuketici sorunları hakem heyetlerinde bugune kadar verilen kararların %90a yakını tuketiciler lehine sonuclanmıştır
Hakem heyetlerine yapılan tuketici başvuruları en gec uc ay icerisinde karara bağlanır
Hakem heyeti toplantıları her ayın ikinci ve dorduncu haftalarının ilk gunlerinde en az ayda iki kez yapılır
2006 yılı icin 725YTLnin altındaki uyuşmazlıklarda tuketici sorunları hakem heyetine başvuru zorunluluğu 2007 yılı icin 792,12YTLye cıkartılmıştır
Bu tutarın altındaki uyuşmazlıklarda heyetin vereceği kararlar taraflar icin bağlayıcıdır Taraflar, bu kararlara karşı onbeş gun icinde tuketici mahkemesine itiraz edebilirler İtiraz, tuketici sorunları hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz Ancak, talep edilmesi koşuluyla hakim, tuketici sorunları hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir Bu miktarın altındaki tuketici sorunları hakem heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz uzerine tuketici mahkemesinin vereceği karar kesindir
Yukarıda verilen değerin ustundeki uyuşmazlıklarda hakem heyetlerinin vereceği kararlar tuketici mahkemelerinde delil olarak ileri surulebilir
Anakentlerde, belirli parasal tutarın uzerindeki uyuşmazlıklara il hakem heyetleri, bu tutarın altında ki uyuşmazlıklara ise anakent belediyesi sınırları dahilinde kurulu olan ilcelerdeki hakem heyetleri bakar Bu parasal tutar 2007 yılı icin 2067,89YTLdir
HAKEM HEYETLERİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE COZUMLER
Hakem heyeti onune gelen şikayet sahibinin (satıcı, coğunlukla tuketicinin) dilekcesinin yeterince acık olmaması, iddiasını ispata yardımcı evraklarda eksiklikler bulunması ve bu eksikliklerin giderilmesi icin taraflara telefonla ulaşılmasına rağmen coğu zaman toplantı gunune kadar dosyaya ibraz edileceği bildirilen evrakların sunulması bir yana, toplantıya dahi gelme zahmetine katlanılmaması ciddi sorunlar yaratmaktadır
Bazı hakem heyetlerinde başvuru dosyaları yukarıda belirtilen nedenlerle ve hakem heyetlerince taraflara yapılan yazışmalara zamanında cevap verilememesinden dolayı 3 ay icerisinde sonuclandırılamamakta olup, coğu dosya suruncemede kalmaktadır
Bu sorunun onune gecilebilmesi ve heyetlerin daha seri ve verimli calışabilmesi icin Kanunun ilgili bolumunde HUMKun basit yargılama usulu hukumlerine bir atıfta bulunulmasının ya da benzeri bir duzenlemenin bu kanuna ayrı bir madde olarak eklenmesi, uygulamadaki bu sorunun ortadan kaldırılmasına cozum getirebilecektir
Tuketici Sorunları Hakem Heyetlerinde gorevlendirilen raportorlerin sorumluluğu ve niteliği buyuk onem taşımaktadır Tuketici şikayetlerinin dinlenmesi ve kabulu, yazışmaların yapılması, dosyaların tamamlanması raportorler tarafından yapılmaktadır
Ancak, raportorlerin tamamı bir başka gorevi yaparken, hicbir sınava tabi tutulmadan kendilerine raportorluk gorevi verilmektedir Tuketici Sorunları Hakem Heyetleri Yonetmeliğinde, yuksek oğrenim gormuş olma koşulunun dışında raportorlerin niteliğine ilişkin hicbir yasal kıstas, kriter bulunmamaktadır Bununla birlikte, raportorlerin buyuk bir coğunluğu raportorluk gorevi yanında başka gorevler de yapmaktadır Diğer taraftan, raportorlerin buyuk bir coğunluğu da tuketici mevzuatını tam olarak kavramış değillerdir
Bu nedenle, bazı tuketici sorunları hakem heyetinde tuketicilerin yaptığı başvurular Tuketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamına girdiği halde kabul gormemekte, bircok tuketici başvurusu yeterli ve doğru değerlendirilmediğinden, verilen kararlar ya tuketicinin talebi doğrultusunda verilmemekte ya da yanlış kararlar verilerek tuketici mağdur edilmektedir
Bu sorunun cozumu icin Kanunda raportorluk kadrosu getirilerek, raportorun niteliğine ilişkin yeterince bir tanımlama getirilmelidir Orneğin; yuksek oğrenim duzeyine sahip olan kişiler raportorluk sınavına tabi tutularak, sınavı kazananlar once raportor yardımcısı kadrosuna atanabilir Belli bir hizmet ici eğitiminden gectikten sonra da goreve başlatılabilirler Belli bir sure raportor yardımcılığı gorevinde bulunanlar da raportorluk sınavına tabi tutularak bu sınavı kazananlar raportorluk kadrosuna atanabilir
Bu bakımdan, raportorluk sorununa yukarıda verilen oneride belirtildiği gibi belli bir disiplin ve sistem getirilerek cozum sağlanabilir
