Tum Detayları ile Kurtuluş Savaşı

Kurtuluş Savaşı (İstiklal Harbi),

I Dunya Savaşı'ndan yenik cıkmış

Osmanlı İmparatorluğu'nun savaşı kazanan devletlerce paylaşılmasına karşı Turk ulusunun

Mustafa Kemal Ataturk onderliğinde verdiği mucadeledir

MKEMAL'İN SAMSUN'A CIKIŞI VE ŞUURUN UYANIŞI:


Mondros Ateşkes Antlaşmasından sonra Pontuscu Rumlar Samsun ve Trabzon cevresinde Turkler'e saldırmaya başladılar

Turkler'in kendilerini savunmalarını ise İngilizler guvenliği bozma olarak nitelendirip, Osmanlı Hukumeti'nden bu karışıklığın onlenmesini istediler Maksatları bu bahaneyle Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 7 maddesini uygulayıp buraları işgal etmekti
Osmanlı Devleti, Samsun ve cevresindeki karışıklığın onlenmesi icin MKemal'i 9 Ordu mufettişliğine atadı Boylece hem MKemal İstanbul'dan uzaklaştırılacak hem de Samsun ve cevresindeki kargaşalıklar onlenmiş olcaktı
Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919'da Samsun'a ulaştı
MKemal'in duşuncesi; yurdu duşmandan kurtarmaktı Anadolu'ya resmi bir gorevle gitmesi işleri kolaylaştırdı
MKemal Ya İstiklal, Ya Olumparolasıyla calışmalarına başladı
Havza'da gercekleştirdiği ilk mitinginde ordunun dağıtılmamasını silahların teslim edilmemesini duyurdu ve duşman saldırılarının protesto edilmesini bildirdi
Milli şuuru uyandırarak, milli teşkilat kurmayı
İşgaller karşısında alevlenen milli heyecanı butun yurda yaymayı duşunuyordu
Turk milleti ortak amac etrafında birleşmeden savaşı başlatmak istemiyordu Cunku birlik olmanın onemini biliyordu

İŞGALLERE KARŞI İLK DİRENİŞ:


Guney cephesinde, Fransızlara karşı Dortyol'da başladı (19 Aralık 1919)
Batı cephesinde, yunanlılara karşı direniş İzmir'in işgali ile başladı Bergama, aydın, Soma, Nazilli, Odemiş'te oldu Odemiş'te İLK KURŞUN SAVAŞI ile Yunanlılara karşı ilk teşkilatlı savaş yapıldı

AMASYA GENELGESİ:



MKemal'in amacı: Anadolu ve Rumeli'de kurulmuş olan milli cemiyetşeri tek amac doğrultusunda birleştirmekti işte bu duşunceler icinde Amasya Genelgesi'ni hazırladı
Amasya Genelgesinde:
Vatanın icinde bulunduğu durumu
İstanbul Hukumetinin tutumu
Bu durumdan nasıl kurtulunacağını ve neler yapılması gerektiğini bildirdi

MADDELERİ:

Vatanın butunluğu ve milletin bağımsızlığı tehlikededir
İstanbul'daki hukumet, uzerine aldığı sorumluluğu yerine getirmemektedir
Milletin bağımsızlığını, yine milletin azmi ve kararı kurtaracaktır
Milletin durumunu gozden gecirmek ve haklı sesini dunyaya duyurmak icin, her turlu etkiden uzak milli bir kurulun toplanması gereklidir
Anadolu'nun en guvenilir yeri olan Sivas'ta milli bir kongrenin acele toplanması kararlaştırılmıştır
Bu amacla butun illerden, milletin guvenini kazanmış ucer delegenin hemen yola cıkarılması gerekmektedir
Bu durumun milli bir sır olarak saklı tutulması lazımdır
ONEMİ :

Kutuluş Savaşı icin atılmış onemli bir adımdır
Kurtuluş Savaşının ilk defa gerekcesi, amacı ve yontemi belirtilmiştir
Turk milleti'ne egemenliği eline alması icin bir cağrıdır
MKemal yeni bir meclis ve hukumet daha doğrusu yeni bir devlet kurmayı amaclıyordu
Artık millet yonetilmeyecek, yonetecekti
MKemal, İstanbul, Anadolu'ya egemen değil, bağlı olmalıdır demiştir
ERZURUM VE SİVAS KONGRELERİ:



Erzurum Kongresi(23 Temmuz 1919):
Mondros Ateşkes anlaşmasına gore, Doğu Anadolu'daki Sivas, Erzurum, Van, Bitlis, Diyarbakır, Harput illerinde bir karşılık cıkarsa buraları işgal edebileceklerdi Amac: Doğu Anadolu'da Ermenilere yurt sağlamaktı
Doğu Anadolu halkı, işgallere karşı koyabilmek icin Doğu Anadolu Mudafaii Hukuk Cemiyetini kurdu Cemiyetin, gercekleştirdiği en onemli iş butun doğru illerinin temsilcilerinin katılmasıyla, bir kongrenin toplanmasını kararlaştırmış olmasıdır
MADDELERİ:

1) Milli sınırlar icinde vatan bir butundur

2) Her turlu yabancı işgal ve mudahelesine karşı ve mudahalesine karşı ve Osmanlı Devletinin dağılması halinde,millet birlikte savunma yapacak ve direnecektir
3) İstanbul Hukumeti,vatanın bağımsızlığını sağlayamaz ve koruyamazsa,gecici bir hukumet kurulacaktır
4) Milletin idaresini egemen kılmak esastır
5) Hrıstiyan azınlıklara,siyasi ve sosyal egemenlik ya dadengemizi bozucuayrıcalıklar verilemez
6) Manda ve himaye kabul olunamaz
7) Mebuslar Meclisinin hemen toplanmasını vehukumet işlerinin,meclisin denetimine konulmasını sağlamak icin calışılacaktır

ONEMİ:


Amacı, toplanış şekli bakımından bolgesel, aldığı kararlar butun yurdu ilgilendirdiği icin milli bir kongredir

Milli bir hukumet kurmak ve milli egemenliği gercekleştirmek fikri ilk defa acıkca ortaya konmuşturTemsil heyetibu amacla oluşturulmuştur
Yeni bir devlet kurma fikri ilk defa ortaya atılmıştır
Manda ve himaye kabul edilmeyeceği acıkca igfade edilmiştir


Sivas Kongresi (4 11 Eylul 1919):
Amasya Genelgesiyle, Sivas'ta bir kongrenin toplanması istenmişti
İstanbul Hukumeti bu kongrenin toplanmasını engellemeye calıştı MKemal'in tutuklanması emrini verdi Hilafet devletleri de aynı cabayı sarfetti Fakat engelleyemediler Kongre toplandı Başkanlığına da MKemal secildi
Vatanın butunluğunu ve milletin bağımsızlığının nasıl sağlanacağı konusu ele alındı Bu konuda Erzurum Kongresindeki kararlar aynen kabul edildi
Vatanın parcalanmasını onlemek icin kurulan butun milli cemiyetler Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyetié adı altında birleştirildi
Bu cemiyet adına soz soylemeye ve iş gormeye yetkili Temsil Heyeti secildi Başkanlığına da MKemal getirildi
Kongrenin en tartışılan konusu Manda, yani guclu bir devletin himayesine girme isteği idi Kesinlikle reddedildi

ONEMİ:

Amacı, toplanış sekli ve aldığı kararlar bakımında milli bir kongredir
Vatanın butunluğunu korumak ve butunluğunu sağlamak amacı taşır
Milli cemiyetlerin birleştirilmesi kuvvetlerin bir merkezden ve aynı amacla tonetilmesi sağlanmıştır
Erzurum kongresinde alınan kararlar pekiştirildi
AMASYA GORUŞMESİ(20 22 Ekim):


İstanbul'da yasal bir hukumet kuruluncaya kadar Anadolu ile İstanbul'un heberleşmesinin kesilmesini ve hukumet işleri icin yazışmalarını Sivas'taki temsil heyeti ile yapılmasını istedi Damat Ferit Paşa istifa etti
Yerine gecen Ali Rıza Paşa Temsil Heyeti ile goruşmek uzere Bahriye nazırı Salih Paşa'yı gorevlendirdi
MKemal ve Rauf Bey ile Bahriye nazırı Salih Paşa arasında yapılan goruşmede alınan kararlar:

1) Vatanın butunluğu ve milletin bağımsızlığı korunacaktır
2) Musluman olmayan topluluklara siyasi egemenlik ve sosyal dengemizi bozacak nitelikte haklar verilmeyecekti
3) İstanbul Hukumeti Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyetini tanıyacaktır
4) Osmanlı Mebuslar Meclisi Anadolu2ya, İstanbul Hukumeti'nin uygun goreceği guvenilir bir yerde toplanacaktır

ONEMİ:

İstanbul Hukumeti Amasya goruşmesine temsilci gondermekle, Temsil Heyetinin hukuki varlığını tanımış oluyordu
İstanbul Hukumeti yukarıda alınan kararlardan sadece Mebuslar Meclisi'nin toplanmasını kabul etti