Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Tümevarım Ne Seslenmek
Tekil ve tikelden tümeli, özelden geneli çıkaran uslamlama yöntemi
Francis Bacon, bilimsel araştırma yönteminin felsefesel içeriğini saptayarak tümevarımı şöyle tanımlamıştır: “çakmak için sınamak, gözlemlemek, olayları tahlil etmek ve daha sonra ayrı olaylardan genellemeler yerine getirmek ve sonuçlar tümdengelim yöntemi tümevarım yöntemi , bilimsel önemini 17 ve 18 yüzyıllarda kazanmış ve Francis Bacon, Galile , Newton ve John Stuart Mill ’in katkılarıyla bir hayli gelişmiştir Bugün iki türlü tümevarım ayırt edilmektedir: Bir sınıfa giren bütün öğelerin incelenmesi sonucu olan tam tümevarım, tüm öğelerin incelenemeyeceği durumlarda zorunlu olarak başvurulan ve çok sayıda öğenin incelenmesiyle yetinen yetkisiz tümevarım Beceriksiz tümevarımlarda varılan netice belkili bir sonuçtur Örneğin çoğu kedinin kuyruklu olduğuna bakarak tüm kedilerin kuyruklu olduğu yolunda tümevarımsal bir sonuç çıkarırız, ne var ama Man adalarında yaşamış kediler kuyruksuzdur Bu yüzden “tüm kediler kuyrukludur dememiz daha doğru olurdu
Deneyde Kullanılan bilimler, olaylardan yasalara götüren bir yöntem olan tümevarım yöntemini kullanırlar, tümdengelimi kullanırlar mesela bir buz parçasının ateş üzerinde eridiğini birçok defa görsek “ateş buzu eritir tümevarımını uslamlarız Bilim, şöyle bir tasımlama yaparak bunu yasalaştırır: birinci öncüle nedensellik ilkesini koyar ve “ aynı nedenler aynı koşullarda aynı sonuçlar verir der İkinci öncüle deneylerimizin sonuçlarını yerleştirir ve “ateş buzu eritir der Sonradan bu sonucu tümelleyip bilimsel bir yasa haline getirir ve “ısı her zaman buzu suya dönüştürür der Bu yasayı bilimsel olarak ortaya koyan , görüldüğü gibi, nedensellik ilkesidir, yalnızca gözlemlerimiz ve deneylerimiz değildir
Diyalektik materyalizm, tümevarımla tümdengelimi, veri sürecinin, birbirlerini belirleyen ve kopmaz bir bağımlılık içinde bulunan yanları olarak görür; ayrı olarak tatmin edici bulmaz ve bunlardan birinin saltıklaştırılmasına karşıdır Tümevarımla tümdengelimin bağımlılığı, kuramla kılgının bağımlılığı gibidir Deneysel verilerden kuramsal sonuçlar çıkarılırken (tümevarım) o kuramsal sonuçları deneyleyerek (sonuç) onaylamak gerekir *
Tekil ve tikelden tümeli, özelden geneli çıkaran uslamlama yöntemi
Francis Bacon, bilimsel araştırma yönteminin felsefesel içeriğini saptayarak tümevarımı şöyle tanımlamıştır: “çakmak için sınamak, gözlemlemek, olayları tahlil etmek ve daha sonra ayrı olaylardan genellemeler yerine getirmek ve sonuçlar tümdengelim yöntemi tümevarım yöntemi , bilimsel önemini 17 ve 18 yüzyıllarda kazanmış ve Francis Bacon, Galile , Newton ve John Stuart Mill ’in katkılarıyla bir hayli gelişmiştir Bugün iki türlü tümevarım ayırt edilmektedir: Bir sınıfa giren bütün öğelerin incelenmesi sonucu olan tam tümevarım, tüm öğelerin incelenemeyeceği durumlarda zorunlu olarak başvurulan ve çok sayıda öğenin incelenmesiyle yetinen yetkisiz tümevarım Beceriksiz tümevarımlarda varılan netice belkili bir sonuçtur Örneğin çoğu kedinin kuyruklu olduğuna bakarak tüm kedilerin kuyruklu olduğu yolunda tümevarımsal bir sonuç çıkarırız, ne var ama Man adalarında yaşamış kediler kuyruksuzdur Bu yüzden “tüm kediler kuyrukludur dememiz daha doğru olurdu
Deneyde Kullanılan bilimler, olaylardan yasalara götüren bir yöntem olan tümevarım yöntemini kullanırlar, tümdengelimi kullanırlar mesela bir buz parçasının ateş üzerinde eridiğini birçok defa görsek “ateş buzu eritir tümevarımını uslamlarız Bilim, şöyle bir tasımlama yaparak bunu yasalaştırır: birinci öncüle nedensellik ilkesini koyar ve “ aynı nedenler aynı koşullarda aynı sonuçlar verir der İkinci öncüle deneylerimizin sonuçlarını yerleştirir ve “ateş buzu eritir der Sonradan bu sonucu tümelleyip bilimsel bir yasa haline getirir ve “ısı her zaman buzu suya dönüştürür der Bu yasayı bilimsel olarak ortaya koyan , görüldüğü gibi, nedensellik ilkesidir, yalnızca gözlemlerimiz ve deneylerimiz değildir
Diyalektik materyalizm, tümevarımla tümdengelimi, veri sürecinin, birbirlerini belirleyen ve kopmaz bir bağımlılık içinde bulunan yanları olarak görür; ayrı olarak tatmin edici bulmaz ve bunlardan birinin saltıklaştırılmasına karşıdır Tümevarımla tümdengelimin bağımlılığı, kuramla kılgının bağımlılığı gibidir Deneysel verilerden kuramsal sonuçlar çıkarılırken (tümevarım) o kuramsal sonuçları deneyleyerek (sonuç) onaylamak gerekir *
