Tüp bebek tedavisi en genel biçimiyle bayana ve erkeğe ilişkin üreme hücrelerinin beden dışında döllenmesi süreci olarak tanımlanabilir. Doğal yollarla hamile kalamayan çiftlerde kullanılan yardımcı üreme tekniklerinden biridir. Tüp bebek tedavisi kapsamında bayandan alınan yumurta erkekten alınan spermle laboratuvar ortamında birleştirilir. Döllenme sonucunda elde edilen embriyo anne adayının rahmine yerleştirilir. Gebeliğin gerçekleşmesi durumunda bundan sonraki süreç başta kullanılan hormon dayanakları haricinde doğal gebelik halinde ilerler. Tüp bebek tedavisinin kademelerini tüm ayrıntılarıyla, Bayan Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Erbil Yağmur anlattı.
Tüp Bebek Protokolleri
Tüp bebek tedavisi birçok farklı yumurta büyütme protokolü kapsamında gerçekleştirilebilir. Uygulanacak olan tedavi çiftin hikayesi dinlenip muayene ve tetkikler tamamlandıktan sonra belirlenir.
Yumurtaların Uyarılması
Yumurtaların uyarılması sürecinde hasta daima olarak denetim altında tutulur ve gerek duyulduğunda kan hormon seviyelerine nazaran doz ayarlaması yapılır. Foliküllerin kâfi büyüklüğe erişmesiyle hCG (Human Chorionic Gonadotropin) enjeksiyonu gerçekleştirilir. İhtar tedavisine başlandıktan sonra denetimler çok daha sık bir formda gerçekleştirilir ve ultrason ile nizamlı müşahede yapılır.
Yumurtaların Toplanması
Çatlatma iğnesi öbür bir deyişle hCG hormonu yapıldıktan sonra yaklaşık 32-36 saat beklenir ve akabinde yumurta toplama süreci gerçekleştirilir. Genel anestezi altında gerçekleştirilen süreçte iğne ile yumurtalara erişilir. Alınan sıvıda yumurta bulunup bulunmadığı mikroskop altında incelenerek denetim edilir. Bu süreç 5-15 dakika ortasında sürer.
Döllenme
Yumurta toplama süreci sırasında erkeğin spermleri de alınır. Sperm alınması rutin olarak mastürbasyon, gerekli durumlarda ise cerrahi yolla olur. Mikroenjeksiyon sürecinin yapılmasının 16-18. saatinde döllenmenin gerçekleşip gerçekleşmediği denetim edilir.
Embriyo Transferi
Embriyo transferi çoklukla döllenmenin 3-5. gününde yapılır. Duruma nazaran 2. ya da 4.gün transferi de tercih edilebilir. Embriyo transferi sırasında hasta muayene konumunda yatırılır. Rahim ağzı temizlendikten sonra embriyo kateter içinde getirilir ve ultrasonografi eşliğinde rahim içerisine yerleştirilir. Süreç ağrısız olup anestezi uygulanması gerekmez. Transferin 12. gününde yapılan gebelik testiyle gebeliğin oluşup oluşmadığı öğrenilebilir.