iltasyazilim
FD Üye
Türk Kültür Bölgeleri nedir
Türk Kültür Bölgeleri hakkında data
Türk Kültür Bölgeleri
Türk kültür bölgelerine giriş yapmadan önce Kültür ile Uygarlık ( Medeniyet ) arasındaki farkları görmememiz gerekmektedir
Kültür : Milletlerin geçmişlerinden getirdikleri, bedensel ve manevi değerlerin tümüne Kültür denir
Latince de Kültür ise toprağı dağlamak anla mında kullanılmıştır
Uygarlık ( Medeniyet ) : Milletlerarası müşterek değerler seviyesine yükselen kavrayış, davranış ve yaşama vasıtaları bütünüdür
Bu iki taraflı değerlerin kaynağı kültürdür Medeniyet ise kültürlerden doğmaktadır
Kültür Ulusal özellikler taşır Insanlar olma bilincinin en manâlı tamamlayıcı unsurları dır
Medenilik ise tüm milletlerin iki taraflı özelliği dir Mesela İslam Uygarlığı gibi
Demircilik Türkler için milli özellik taşır Fakat demircilik sanatı, daha sonraki yıllarda diğer milletler kadar da kullanılarak uygarlığın bir parçası olmuştur
Sümerlerin yazıyı buluş etmeleri ve daha sonra bütün insanlığın yazıyı kullanması da bir uygarlık örneğidir
Şimdi Türklerin Orta Asya'da farklı alanlara yönlendirilmiş aşama lardan geçerek olgunlaştırmış olduğu Kültür bölgelerine bakalım
Anav Kültürü
Mö 5000 Mö 1000
Anav coğrafya olarak günümüzde Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat yakınlarında bulunmaktadır Bu bölgede yapılan arkeolo jik kazılar sonucunda ;
a) Orta Asya'nın en eski kültür bölgesi olduğu anlaşılmıştır
b) Tuğladan yapılan evler, yerleşik hayatın olduğunu göstermektedir
c) Tarım kültürü başlamıştır
d) Koyun, deve, keçi ve sığır gibi hayvan ların beslendiği ve hayvancılık yaptıkları anlaşılmıştır
e) Dokumacılık da manâlı bir yer tutmuş tur
f) Çeşitli madenleri kullandıkları özellikle bakırdan eşyalar yaptıkları anlaşılmıştır
g) Topraktan da eşyalar yapmışlardır
Afanasyevo Kültürü
Mö 2500 Mö 1700
Altay ve Sayan dağları çevresinde ortaya çıkan kültür birikimidir Yapılan kazılar sonucunda ;
a) Türk tarihinin en eski kültür bölgesi olduğu ve Orta Asya uygarlığının temelini oluşturduğu anlaşılmıştır
b) Avcılıkla geçindikleri ve savaşçı bir toplum (ahali) olduğu anlaşılmıştır
c) Hayvancılık yaptıkları, bilhassa at ve koyun yetiştirdikleri anlaşılmıştır
d) Madeni işledikleri ve bakırdan eşyalar yaptıkları anlaşılmıştır
Andronova Kültürü
Mö 1700 Mö 1200
Altay, Tanrı Dağları, Balkaş Gölü ve Yayık Nehri arası, Güney Sibirya ve Hazar Denizinin doğusuna değin olan bölgede ortaya meydana çıkan kültür birikimidir Yapılan kazılar sonucunda ;
a) Afanasyevo kültürünün temelleri üstüne kurulu daha gelişmiş bir kültür olduğu anlaşılmıştır
b) Atı evcilleştirip kullanan, savaşçı özelliklere sahiptirler
c) Madeni kullanmışlar; bakır, tunç ve altından faydalanmışlardır
d) Hançerler, baltalar, inci küpeler, süslü kaplar, geniş ağızlı vazolar, kaşıklar ve kemik iğneler bulunmuştur
e) Süsleme eşyalarının üzerinde genelde hayvan figürleri kullanmışlardır
Karasuk Kültürü
Mö 1200 Mö 700
Bu kültür bölgesi Yenisey Irmağı çevresin de ortaya çıkmıştır Yapılan kazılar sonucunda ;
a) Madeni işledikleri görülmüştür Demir birincil kez bu kültür bölgesinde görülmüştür
b) Andronova kültürünün devamı olarak görülmüştür
c) Tekerlekli arabalar görülmüştür
d) Keçe çadırlar ve tekstil eşyalara rastlanmıştır
Tagar Kültürü
Mö 700 Mö 100
Abakan ve Minusink bölgesinde ortaya çıkan kültür bölgesidir Yapılan kazılar sonucunda ;
a) Günümüze daha yakın bir tarihte ortaya çıktığı için en gelişmiş kültür bölgesidir
b) Orta Asya sanatının temelini oluştur maktadır
c) Hançerler, ok uçları, tokalar, bilezikler, taraklar, aynalar, küpeler vb eşyalar bulunmuştur
d) Eşyalar üzerinde çoğunlukla hayvan figürleri bulunmaktadır
e) Mö 300 yıllarından itibaren Taştık Kültürü adıyla da anılmıştır
*
Türk Kültür Bölgeleri hakkında data
Türk Kültür Bölgeleri
Türk kültür bölgelerine giriş yapmadan önce Kültür ile Uygarlık ( Medeniyet ) arasındaki farkları görmememiz gerekmektedir
Kültür : Milletlerin geçmişlerinden getirdikleri, bedensel ve manevi değerlerin tümüne Kültür denir
Latince de Kültür ise toprağı dağlamak anla mında kullanılmıştır
Uygarlık ( Medeniyet ) : Milletlerarası müşterek değerler seviyesine yükselen kavrayış, davranış ve yaşama vasıtaları bütünüdür
Bu iki taraflı değerlerin kaynağı kültürdür Medeniyet ise kültürlerden doğmaktadır
Kültür Ulusal özellikler taşır Insanlar olma bilincinin en manâlı tamamlayıcı unsurları dır
Medenilik ise tüm milletlerin iki taraflı özelliği dir Mesela İslam Uygarlığı gibi
Demircilik Türkler için milli özellik taşır Fakat demircilik sanatı, daha sonraki yıllarda diğer milletler kadar da kullanılarak uygarlığın bir parçası olmuştur
Sümerlerin yazıyı buluş etmeleri ve daha sonra bütün insanlığın yazıyı kullanması da bir uygarlık örneğidir
Şimdi Türklerin Orta Asya'da farklı alanlara yönlendirilmiş aşama lardan geçerek olgunlaştırmış olduğu Kültür bölgelerine bakalım
Anav Kültürü
Mö 5000 Mö 1000
Anav coğrafya olarak günümüzde Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat yakınlarında bulunmaktadır Bu bölgede yapılan arkeolo jik kazılar sonucunda ;
a) Orta Asya'nın en eski kültür bölgesi olduğu anlaşılmıştır
b) Tuğladan yapılan evler, yerleşik hayatın olduğunu göstermektedir
c) Tarım kültürü başlamıştır
d) Koyun, deve, keçi ve sığır gibi hayvan ların beslendiği ve hayvancılık yaptıkları anlaşılmıştır
e) Dokumacılık da manâlı bir yer tutmuş tur
f) Çeşitli madenleri kullandıkları özellikle bakırdan eşyalar yaptıkları anlaşılmıştır
g) Topraktan da eşyalar yapmışlardır
Afanasyevo Kültürü
Mö 2500 Mö 1700
Altay ve Sayan dağları çevresinde ortaya çıkan kültür birikimidir Yapılan kazılar sonucunda ;
a) Türk tarihinin en eski kültür bölgesi olduğu ve Orta Asya uygarlığının temelini oluşturduğu anlaşılmıştır
b) Avcılıkla geçindikleri ve savaşçı bir toplum (ahali) olduğu anlaşılmıştır
c) Hayvancılık yaptıkları, bilhassa at ve koyun yetiştirdikleri anlaşılmıştır
d) Madeni işledikleri ve bakırdan eşyalar yaptıkları anlaşılmıştır
Andronova Kültürü
Mö 1700 Mö 1200
Altay, Tanrı Dağları, Balkaş Gölü ve Yayık Nehri arası, Güney Sibirya ve Hazar Denizinin doğusuna değin olan bölgede ortaya meydana çıkan kültür birikimidir Yapılan kazılar sonucunda ;
a) Afanasyevo kültürünün temelleri üstüne kurulu daha gelişmiş bir kültür olduğu anlaşılmıştır
b) Atı evcilleştirip kullanan, savaşçı özelliklere sahiptirler
c) Madeni kullanmışlar; bakır, tunç ve altından faydalanmışlardır
d) Hançerler, baltalar, inci küpeler, süslü kaplar, geniş ağızlı vazolar, kaşıklar ve kemik iğneler bulunmuştur
e) Süsleme eşyalarının üzerinde genelde hayvan figürleri kullanmışlardır
Karasuk Kültürü
Mö 1200 Mö 700
Bu kültür bölgesi Yenisey Irmağı çevresin de ortaya çıkmıştır Yapılan kazılar sonucunda ;
a) Madeni işledikleri görülmüştür Demir birincil kez bu kültür bölgesinde görülmüştür
b) Andronova kültürünün devamı olarak görülmüştür
c) Tekerlekli arabalar görülmüştür
d) Keçe çadırlar ve tekstil eşyalara rastlanmıştır
Tagar Kültürü
Mö 700 Mö 100
Abakan ve Minusink bölgesinde ortaya çıkan kültür bölgesidir Yapılan kazılar sonucunda ;
a) Günümüze daha yakın bir tarihte ortaya çıktığı için en gelişmiş kültür bölgesidir
b) Orta Asya sanatının temelini oluştur maktadır
c) Hançerler, ok uçları, tokalar, bilezikler, taraklar, aynalar, küpeler vb eşyalar bulunmuştur
d) Eşyalar üzerinde çoğunlukla hayvan figürleri bulunmaktadır
e) Mö 300 yıllarından itibaren Taştık Kültürü adıyla da anılmıştır
*