iltasyazilim
FD Üye
Türk Musikisi Makamları Çargah Makamı
Çargâh Türk müziğinde do perdesinin adı ve bu perdede karar kılan makam Batı Müziğinde tam karşılığı domajördür
Karar Perdesi: Çargah Güçlüsü: Gerdaniye Yedeni: Buselik Seyri: Çıkıcı
Çargah makamında Türk Musikinde çok fazla sayıda eser bulunmamaktadır Eksik sayıda olan eserlerde ise Hicaz ve Nikriz geçkiler kullanılmıştır Oysa ilahiler ve mevlevi bestelerinin birçok çargah makamındadır
Çargah makamının gelenkteki kullanımı farklıdır Gelenekte, Çargah makamı dizisi Saba Makamı dizisi ile büyük ölçüde aynıdır (Çargah perdesi üzerinde Hicaz yapar) oysa Saba gibi dügah perdesinde yok çargah perdesinde karar verir 18 YY'da lanetli sayıldığı için kullanılmamaya başlanmıştır sonra Saadettin Arel tarafından batıdaki do majör karşılığı olarak Çargah (do) perdesinden başlayan ve gelenekte Nigar olarak aşina dörtlü ve beşliler Çargah olarak adlandırılmış, Nigar Dörtlüsüne Nigar Beşlisi elde edilmesiyle ortaya çıkan diziye Çargah Makamı dizisi denilmiştir Günümüzde Çargah, yaygın olarak Arel sisteminde önerildiği biçimiyle kullanılmaktadır fakat çoğu Türk Müziği akademisyeni Çargah makamı dizisi yerine Nigar demeyi, Çargah'ın ise gelenekte kullanıldığı gibi kullanılmasını önermektedir
Durak : Çargah perdesidir
b Seyir : Çikicidir
c Dizi : Uygun bir Çargah Beslisine, Gerdaniye üstünde bir Çargah dörtlüsünün eklenmesiyle meydana kazanç
d Enerjik : Gerdaniye perdesidir
e Yeden : Buselik perdesidir
f Donanim : Donanima hiçbir isaret konulmaz
Dizinin Seyri : Çargah Makami, çikici bir diziye sahip oldugundan, seyre çoğunlukla durak sesi civarindan baslanir Çargah beslisinin seslerinde dolasilarak zinde olan Gerdaniye perdesinde kalis yapilir Kuvvetli üzerinde bulunan Çargah dörtlüsünün seslerine geçilerek tiz duraga değin çikilir Her Tarafta enerjik perdesine inilerek asma karar gösterilir Uygun Çargah beslisinin sesleri kullanilarak Çargah perdesinde karar verilir
Makamin Özelligi: Agir yapili bir makam oldugundan pozitif kullanilmamistir Oysa genelde bu makamda yapilan eserlere dikkat edilecek olursa, seyir sirasinda sik sik Hicaz ve Nikriz geçkiler yapildigi görülür *
Çargâh Türk müziğinde do perdesinin adı ve bu perdede karar kılan makam Batı Müziğinde tam karşılığı domajördür
Karar Perdesi: Çargah Güçlüsü: Gerdaniye Yedeni: Buselik Seyri: Çıkıcı
Çargah makamında Türk Musikinde çok fazla sayıda eser bulunmamaktadır Eksik sayıda olan eserlerde ise Hicaz ve Nikriz geçkiler kullanılmıştır Oysa ilahiler ve mevlevi bestelerinin birçok çargah makamındadır
Çargah makamının gelenkteki kullanımı farklıdır Gelenekte, Çargah makamı dizisi Saba Makamı dizisi ile büyük ölçüde aynıdır (Çargah perdesi üzerinde Hicaz yapar) oysa Saba gibi dügah perdesinde yok çargah perdesinde karar verir 18 YY'da lanetli sayıldığı için kullanılmamaya başlanmıştır sonra Saadettin Arel tarafından batıdaki do majör karşılığı olarak Çargah (do) perdesinden başlayan ve gelenekte Nigar olarak aşina dörtlü ve beşliler Çargah olarak adlandırılmış, Nigar Dörtlüsüne Nigar Beşlisi elde edilmesiyle ortaya çıkan diziye Çargah Makamı dizisi denilmiştir Günümüzde Çargah, yaygın olarak Arel sisteminde önerildiği biçimiyle kullanılmaktadır fakat çoğu Türk Müziği akademisyeni Çargah makamı dizisi yerine Nigar demeyi, Çargah'ın ise gelenekte kullanıldığı gibi kullanılmasını önermektedir
Durak : Çargah perdesidir
b Seyir : Çikicidir
c Dizi : Uygun bir Çargah Beslisine, Gerdaniye üstünde bir Çargah dörtlüsünün eklenmesiyle meydana kazanç
d Enerjik : Gerdaniye perdesidir
e Yeden : Buselik perdesidir
f Donanim : Donanima hiçbir isaret konulmaz
Dizinin Seyri : Çargah Makami, çikici bir diziye sahip oldugundan, seyre çoğunlukla durak sesi civarindan baslanir Çargah beslisinin seslerinde dolasilarak zinde olan Gerdaniye perdesinde kalis yapilir Kuvvetli üzerinde bulunan Çargah dörtlüsünün seslerine geçilerek tiz duraga değin çikilir Her Tarafta enerjik perdesine inilerek asma karar gösterilir Uygun Çargah beslisinin sesleri kullanilarak Çargah perdesinde karar verilir
Makamin Özelligi: Agir yapili bir makam oldugundan pozitif kullanilmamistir Oysa genelde bu makamda yapilan eserlere dikkat edilecek olursa, seyir sirasinda sik sik Hicaz ve Nikriz geçkiler yapildigi görülür *