bilgisayarci
FD Üye
Avrupa'ya yapılan ihracatta TIR'ların geçiş güzergahı üzerinde olan başta Macaristan olmak üzere birtakım ülkelerde uygulanan geçiş kotaları nedeniyle yüzlerce Türk TIR'ı hudut kapılarında beklemek zorunda kaldı.
Verilen kotaların çabuk bittiğini söyleyen Milletlerarası Nakliyeciler Derneği (UND) Strateji ve İş Geliştirme Lideri Fatih Şener, yıllardır bu problemle uğraştıklarını ve artık kalıcı tahlil beklediklerini söyledi. Kotalar yüzünden yabancı TIR'ların Türkiye'ye gelerek malları taşıdıklarını anlatan Şener, 2018'de yaklaşık 100 bin yabancı TIR'ın geldiğini, ortalama araç başı 2 bin 500 Euro aldıklarını kaydetti.
Bu nedenle en az 250 milyon Euro'luk bir paranın yurtdışına gittiğini belirten Şener, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Macaristan Cumhurbaşkanı ile ortasının düzgün olduğunu ve bahse el atmasını beklediklerini söyledi. Kotaların bitmesi nedeniyle taşıma maliyetlerinin arttığını vurgulayan Şener, şöyle konuştu:
HER AY BİREBİR SORUN
“Devlet her isteyene bu dokümanları dağıtsa, mayıs olmadan kotalar bitecek. Bakanlık da her ay bir modülünü dağıtıyor. Biz de ne vakit bitecek diye ölüp ölüp diriliyoruz. Biz de diyoruz ki dağıtın şu evrakları, ne olacaksa olsun. Bundan sonra da devletler oturup sorunu çözsünler. Ayda bir bu sorun yaşanıyor. Kotanın en az 100 bin olması lazım. Slovakya geçişi sınırsız yaptı mesela. Lakin Macaristan 36 binde tutuyor. Otomobil kalmayınca navlun da artıyor. O ortada Avrupa'dan boş TIR'lar geliyor, yükleri alıp götürüyorlar. Döviz de gidiyor Türkiye'den. Romanya'dan boş araç geliyor, Türkiye'den yükünü alıp Almanya'ya gidiyor. Filomuz burada yatarken mal ihraç etmek için 250-300 milyon Euro hizmet ithal ediyoruz.”

Türk TIR'ları Kapıkule'deki park alanlarında belgelerin çıkmasını bekliyorlar.
‘Öncelik ihracattır'
Avrupalıların kota kararını bir manivela olarak kullanıyor olabileceklerini söyleyen Sözcü Müellifi İktisatçı Ege Cansen, Macarların geçmişte yüklerin bir kısmını kendi TIR'ları ile taşımak istediklerini hatırlattı. Cansen, “Biz sıkışalım, sıkışınca ihraç mallarımızı yollayamaz hale geliyoruz. Sonra Macarlar, Bulgarlar gelip mallarımızı taşıyor. O vakit bizim düşünmemiz gereken mevzu şu. Biz ihracat mı yapmak istiyoruz, kamyonculuk mu yapmak istiyoruz? İhracatı kendi aracımızlar yapmak istiyoruz. Yapamayınca ihracattan mı vazgeçeceğiz? Bu, kamuoyuna anlatılmıyor. ‘Bu yüzden ihracatımız aksıyor' cümlesi eksik konuşmak ve halkı yanıltmaktır. Hayır, bu yüzden aksamaz. Bu yüzden kamyoncularımız daha az para kazanır hale gelirler. Benim için öncelik ihracattır. Bunun için Bulgar, Romen, Macarlarla anlaşırım, her halükarda ihracatı yaparım, kim taşıyacak hengamesini ayrıyeten yapmaya devam ederim” dedi.
Gümrük Birliği'ne karşıt
Türkiye, toplam ihracatının yarısını Avrupa'ya yapıyor. En büyük ihraç pazarları ortasında ise Almanya, Fransa ve İngiltere üzere ülkeler yer alıyor. Bu ülkelere gitmek için Türk TIR'ları başta Bulgaristan olmak üzere Doğu ve Orta Avrupa ülkelerinden geçmek zorunda. Güzergah üzerindeki ülkeler de Türk TIR'larına kota uyguluyorlar. Bulgaristan 250 bin, Romanya 55 bin, Macaristan 36 bin, Slovenya 20 bin, Avusturya 21 bin, Çek Cumhuriyeti 10 bin kota veriyor. UND'ye nazaran Gümrük Birliği kapsamında malların özgür deveran hakkı var ve kotalar Gümrük Birliği'ne alışılmamış.
Taylan Büyükşahin/Sözcü