Turkcede sesli ve sessiz harflerin ozellikleri

Turkcede sesli ve sessiz harflerin ozellikleri

Turkcedeki sesleri karşılayan harflerin bir ses değeri, ozelliği vardır İşte ses bilgisi konusu, Turkcedeki unlu ve unsuzlerin ozellikleriyle ilgili kurallara dayanmaktadır
Sessiz Harflerin Ozellikleri
Ses yolunda bir engele carparak cıkan seslere unsuz denir
Dilimizde yirmi bir unsuz vardır Bunlar: b, c, c, d, f, g, ğ, h, j, k, I, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z Unsuzler ses tellerinin titreşime uğrayıp uğramamasına gore iki gruba ayrılır:
Ses tellerinin titreşmesiyle oluşan unsuzlere tonlu (yumuşak) unsuzler adı verilir Tonlu unsuzler şunlardır: b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z
Ses telleri titreşmeden oluşan unsuzlere tonsuz (sert) unsuzler denir Tonsuz unsuzler: c, f, h, k, p, s, ş, t
Sesli Harflerin Ozellikleri
Ses yolunda bir engele carpmadan cıkabilen seslere unlu denir
Unlulerden birkacının ozelliklerine bakalım; “a unlusu, duz, kalın ve geniş bir unludur, “u yuvarlak, ince, dar bir unludur, “a, e unluleri duz ve geniş unlulerdir
Kalın unluler, dilin geriye cekilmesiyle; ince unluler, dilin ileri doğru itilmesiyle oluşur
Dudaklar duz durumdayken cıkan unluler duz; buzulup yuvarlaklaşmış durumdayken cıkan unluler de yuvarlak unludur
Alt cenenin acık ve ağız boşluğunun geniş durumunda cıkan unluler geniş; alt cene az acık ve ağız boşluğu darken cıkan unluler de dar unludur