Türkçe, farklı lisanlarla girdiği etkileşimlerin ve binlerce yıllık tarihinin de tesiriyle hayli varlıklı bir lisan. Lakin çağdaş dünyada her gün yeni bir şeyler keşfedebiliyor, geliştirebiliyor, haliyle bunlara Türkçe karşılık bulunması gerekiyor.
Örneğin 'selfie' akımı birinci patladığında TDK bir müddet sonra harekete geçmiş ve bu sözün karşılığını 'özçekim' olarak belirlemişti. Ya da geçtiğimiz günlerde NFT sözü için de bir karşılık geldi; nitelikli fikrî tapu. Lakin TDK'nin sözlüğe eklediği düşünülen kimi sözler var ki, yalnızca birer şehit efsanesinden ibaret. Bunlardan en komik ve tanınan olanları derledik.
TDK'nın sözlüğe eklediği sanılan, fakat Türkçede yeri olmayan uydurma kelimeler
Oturgaçlı götürgeç/araba
TDK sözlüğünde arama yaptığımızda 'oturgaçlı götürgeç' için rastgele bir sonuç çıkmıyor. Otomobil sözünün tarifinde da bu söze dair rastgele bir şeşy geçmiyor.
Çok oturgaçlı götürgeç/otobüs
Bu listenin en popülerlerinden biri olan 'çok oturgaçlı götürgeç' de TDK'nin sözlüğünde yer almıyor. Otobüs sözünün tarifinde da bu söze yer yok.
Gökkonut/uçak
Uçak sözüne TDK'den göz attığımızda karşılığı olarak verilenlerden biri 'tayyare'. Lakin gökkonut üzere bir sözün varlığına dair en ufak bir ispat bile yok...
Durdurgaç/fren
Fren sözü lisanımızda çokça bulunan Fransızca sözlerden biri. Ancak Türkçeleştirmek için 'durdurgaç' üzere bir söz üretildiği bilgisi kesinlikle yanlışsız değil. TDK'de de bu söze dair hiçbir data bulunmuyor.
Zorlangaç/problem
Listede bulunan sözler ortasından en 'eh olabilirmiş belki' dedirteni bana nazaran 'zorlangaç' oldu. Söylemesi eğlenceli olsa da, TDK'de bu söze dair hiçbir bilgi yok.
Çok telli çalgaç/gitar
Peki mesela başka çok telli 'çalgaçlar' ne olacak? Doğal ki, çok telli çalgaç sözünün izine internetin tabansız kaynaksız bilgi kuyusu ve bu liste dışında resmi hiçbir yerde rastlanmıyor.
Zırlangaç/zil
Zil TDK'ye hem bildiğimiz birinci manasıyla, hem de argoda 'parasız' olarak girmiş. Fakat zırlangaç, TDK'nin sözlüğünde yer almıyor.
Şekil çeken/fotoğraf makinesi
Buna ne desem bilemedim, kötü de bir uydurma. Doğal ki gerçekliği de yok.
Sosyal otlangaç/restoran
Her ne kadar ağır olarak restaurant formunda kullanılsa da, 'lokanta' üzere İtalyanca kökeni olan bir öbür kelime ile de söz edilen bu söz, hiçbir vakit 'sosyal otlangaç' olarak anılmamış.
Öttürgeç/flüt
Öttürgeç sözü hakikaten sözlükte olsa flütü karşılar mıydı emin olamadım. TDK'nin sözlüğünde de bu söz bulunmuyor.
BONUS: Alttan ittirmeli üstten tüttürmeli çok oturgaçlı getirgeçli götürgeç/tren (Bunu birinci sallayan o kadar hoş sallamış ki, tebrik ediyoruz.)
'TDK'nin türettiği kelimeler' efsanelerinin en komik ve işin rengini en aşikâr edeni sanırım bu. Bunu uyduran kişiyi tebrik ediyor ve listemizi sonlandırıyoruz.