Türkiye, dünyada gemi siparişi sıralamasında 4. sıraya yükseldi

İktisat Gazetecileri Derneği (EGD) ‘Ekonomi Buluşmaları’ kapsamında düzenlenen ve moderatörlüğünü EGD Lideri Celal Toprak’ın yaptığı toplantıda konuşan İMEAK Deniz Ticaret Odası Lideri Tamer Kıran, günümüzde dünya ticaretinin yüzde 83’ünün deniz nakliyeciliği ile gerçekleştirildiğini söz etti. Deniz nakliyatının global seviyede fiyatları düşürdüğüne dikkat çeken Kıran, “Deniz nakliyatı, demir yoluna nazaran 3, kara yoluna nazaran 7, hava yoluna nazaran ise 21 kat daha ekonomiktir.” dedi.

İktisat Gazetecileri Derneği (EGD), İktisat Buluşmaları kapsamında İMEAK Deniz Ticaret Odası hakkında bilgi vererek konuşmasına başlayan Lider Tamer Kıran, öncelikli olarak Türk Denizcilik Dalının tüm alt üniteleri ile Türk iktisadına olan katma bedelinden bahsetti ve yabancı bayraklı Türk gemileri de dahil edildiğinde Türk denizcilik kesiminin ulusal gelire katkısının 20-22 milyar dolara ulaştığını söyledi.

Kıran, 2019 Ocak ayı datalarına nazaran, Memleketler arası Ticarette kullanılan 1000 groston ve üzeri gemilerden oluşan ve toplam dünya ticaretinin yüzde 83’ünü gerçekleştiren dünya filosunun yaklaşık 1,9 milyar DWT olduğunu söyledi ve Türk Filosunun da 28,5 milyon DWT toplam kapasitesi ile dünya filosu listesinde 15. sırada yer aldığının altını çizdi

İMEAK Deniz Ticaret Odası Lideri Tamer Kıran, “Türkiye’nin dış ticaret yüklerinin yüzde 89’unun deniz yoluyla taşınmaktadır. Bu oranı taşınan yükün bedeli olarak söz etmek gerekirse; ihracat ve ithalat hacmimizin yüzde 61’i (yaklaşık 238 milyar dolar) deniz yoluyla gerçekleştirilmektedir.” dedi ve kelam konusu taşımanın yüzde 11’inin Türk Bayraklı gemiler ile yapıldığını söz etti.

2 milyar dolar bedelinde 11 askeri proje bulunmakta…

Dalın savunma sanayi, gemi inşa alanındaki çalışmalarının dünyada kıymetli bir yere sahip olduğunun söyleyen Tamer Kıran, “Günümüzde Türk Sivil Tersanelerinde, %70 lere varan yerlilik oranı ile Türk Deniz Kuvvetleri için çeşitli tipte ve tonajda askeri gemi inşa edilmektedir. Kimi askeri ve kıyı güvenlik gemileri ile askeri deniz donanımları öbür ülkelere ihraç ediyoruz. İhracatımız 2018 yılında 990,5 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yüzde 70’lere varan ulusallık oranı ile askeri projeler yapıyoruz. Kendi mühendislerimizin çizdiği projeler yürütülüyor. Şu an 2 milyar dolar kıymetinde 11 askeri projemiz devam ediyor.

Türkiye dünya gemi siparişi sıralamasında 4. sırada yer alıyor…

Türk Denizcilik Kesiminin deniz nakliyatının yanında ülke iktisadına katma paha sağlayan birçok değerli alt bölümü de içerisine aldığını belirten Lider Kıran, bilhassa savunma sanayii ve gemi inşa endüstrinin dünyada değerli bir yere sahip olduğunu kaydetti. Kıran, “78 aktif tersanemiz bulunmakta. Gemi inşa kapasitemiz bugün itibariyle 4,44 Milyon DWT’a ulaşmıştır. Türkiye, Şubat 2019 bilgilerine nazaran adet bazında birçok römorkör olmak üzere 150 gemi ile dünya gemi siparişi sıralamasında 4. sırada yer alıyor. Türkiye’nin Norveç’e yönelik 600 milyon dolarlık ihracatının yüzde 50’si gemi inşasıdır.” açıklamasında bulundu.

Dünyada marka haline gelmiş yat inşa kesimine sahibiz…

Savunma sanayi ve gemi inşa sanayi dışında da birçok alt ünitede dünya genelinde Türk Denizcilik kesiminin değerli yer tuttuğunu hatırlatan, İMEAK Deniz Ticaret Odası Lideri Tamer Kıran, “8 bin 333 km uzunluğundaki kıyı şeridimizde toplam 180 adet limanımız bulunmaktadır. 2018 yılında, Türk limanlarında toplam 460 milyon ton yük elleçlenmiştir. Bunun 60 milyon tonu kabotaj nakliyeciliği, 70 milyon tonu transit nakliyecilik ve 330 milyon tonu da ithalat ve ihracat nakliyatıdır. Ayrıyeten dünyada marka haline gelmiş yat inşa bölümüne sahibiz. Türkiye, 2019 yılı muhteşem yat inşa projelerine nazaran, 3 bin metre toplam uzunluk ile harika yat inşa dünya sıralamasında 4. sırada yer alıyor. Gemi söküm kesimi, 1976 yılından beri İzmir/Aliağa bölgesinde faaliyet gösteriyor. Aliağa Gemi Söküm Tesisleri, dünya çapında etraf dostu tesisler olarak anılıyor.” formunda konuştu.

Kruvaziyer limanlarının açılmasıyla deniz turizmi geliri artacak…

Kruvaziyer turizmine de değinen Lider Kıran, “Deniz turizmi, toplam turizm döviz girdilerinin yüzde 20’sini oluşturuyor. Bu hesapla deniz turizmi gelirinin 2018 yılında 5,9 milyar ABD doları olduğunu varsayım ediyoruz. 2018 yılında, 247 kurvaziyer gemi ile 213 bin 771 yabancı yolcu limanlarımızı ziyaret etti. Bilhassa İstanbul’daki kruvaziyer limanlarının 2020 yılından itibaren tedricen hizmete girmesiyle; bu sayıların çok daha üstlere taşınacağı, şimdiden yapılan kontratlardan anlaşılıyor” dedi.

Navlunda önlemli optimist olmayı tercih ediyorum…

“Bir armatörün denetim edemediği yegane konudur” diyerek navlun sorunu hakkında da konuşan Lider Tamer Kıran “Navlun dünyada meydana gelebilecek birçok olaydan etkilenebilecek bir öge. Bu büsbütün dünya gelişmelerine bağlı. 2016 yılında dünya ticaretinde oluşan daralma ve piyasaya giren gemi sayısındaki fazlalık ile en makûs devir yaşandı. 2018 güzel gidiyor derken yıl sonuna yanlışsız başlayan ticaret savaşları tekrar herşeyi değiştirdi. Ayrıyeten Çin dünya iktisadında deniz nakliyatının en büyük aktörü.  Çin’in adımları navlunu yükseltiyor ya da düşürüyor. Ben bu mevzuda önlemli optimist olmayı tercih ediyorum.” yorumunda bulundu.

1 Temmuz Kabotaj Bayramı’ndan bahseden Kıran, “Bir devletin, kendi limanları ortasında deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalığa kabotaj ismi verilir. Bu ayrıcalıktan sadece yurttaşlarının yararlanması, ulusal iktisada kıymetli bir katkı sağlar. Ülkemizde kabotaj hakkının kıymeti gereğince anlaşılmıyor, basında yağlı direkten bayrak alma üzere yarışlar ile gündeme geliyor. Bizim basın aracılığıyla kamuoyunu daha çok bilgilendirmemiz lazım. Kesimin, çoğunlukla olumsuz haberlerle gündeme gelmesinden hüzün duyduklarını tabir eden IMEAK DTO Lideri Tamer Kıran, kesimi anlatmak üzere ulusal ve iktisat basını ile daha sık bir ortaya gelmeyi planladıklarını söyledi ve bölümün bedelinin anlaşılması için basın mensuplarıyla yakın işbirliği içerisinde olmak istediklerini söyledi.