Türkiye Ekonomisi Avrupa Gözüyle Nasıl Görünüyor? 'Dolarda Seyri Rezervler Belirleyecek!'

Dünyada milyarca insan var. Bazen dünyanın etrafımızda döndüğü sanrısına kapılıyoruz. Bunun için uzaydan dünyaya baktığımızda aslında ne kadar küçük bir yer kapladığımızı anlıyoruz. Ne alaka değil mi? 

Türkiye'nin içinden geçtiği durumu hepimiz sıfır noktasında yaşıyoruz. Alım gücümüz düşüyor, oturduğumuz yerden doların 16 lirayı geçmesini izliyoruz. Evet, 'Dolarla maaş almıyoruz' ama dolar elimize değmese de dolaylı olarak ödeme yapıyoruz. Enerji fiyatları yani doğalgaz, akaryakıt gibi unsurlar, dünyada doların güçlenmesi gibi etkenler bizi yurt içinde zorlarken, Türkiye'nin ekonomik durumu yurt dışından nasıl görünüyor soralım mı? Malum biz içeride dünyanın kendimizden ibaret olduğunu sanıyoruz. Ama öyle değil...


Kime sorduk?



İpek Özkardeşkaya ile konuştuk. Genç yaşında kıdemli bir piyasa analisti olan Kardeşkaya, bankacılık diyarı İsviçre'nin Swissquote Bankası'nda Kıdemli Analist olarak FX piyasalarını yorumluyor. FX demek para demek bildiğiniz üzere. Kısaca para birimlerini takip etmek demek ülkeleri takip etmek demek.

Biz de dünyayı ve 'dünyanın parasını' takip eden İpek Özkardeşkaya'ya 'biz içeride ne olduğunu biliyoruz hatta yaşıyoruz da, siz dünyada bizim dedikodumuzu mu yapıyorsunuz?' diye sorduk. Tam olarak bu şekilde sormadık ama kendisi ciddi ciddi bize nasıl göründüğümüzü anlattı.

Dünyanın gündeminde enflasyon ve zincirleme olarak resesyon ve stagflasyon var. Bunun nasıl ilerleyeceğini öngörüyorsunuz?



Enflasyon sorunu küresel tedarik zinciri krizi, aşırı artan enerji fiyatları ve yaklaşık 15 senedir gelişmiş ülke merkez bankalarının piyasaya ucuz likidite enjekte etmesinin direkt sonucu. 

Bugün merkez bankaları enflasyonla savaşmak için para politikalarını sıkılaştırıyorlar, fakat bu sıkılaşma, tedarik zinciri ve enerji krizini çözmeyeceğinden, umulduğu kadar hızlı etki göstermeyebilir. 

Sıkılaşan para politikasının büyüme üzerinde negatif etkisi olacaktır. Bu da yüksek enflasyon, yüksek işsizlik (stagflasyon) risklerini yüksek tutuyor.

Türkiye, yurt içinde enflasyonla mücadele söylemi ile ilerlerken, yurt dışında algısı nasıl?



Türkiye'de resmi enflasyon yüzde 70, ENAG rakamları yüzde 150'nin üzerine işaret ediyor. 

Politika faizi yüzde 14. 

Merkez Bankası alışılmamış politikalarla doları tutmaya çalışıyor. 

Bu enflasyonu bir parça yavaşlatıyor olabilir, ama politika kesinlikle uygun bir politika değil. Korkarım Türkiye'de daha uzun vadeli bir enflasyonun temelleri atılıyor.

Küresel konjonktürden Türkiye'nin payına neler düşer sizce?



Türkiye'de büyüme de negatif etkilenecek.

Türkiye'deki bizce en büyük sorun alım gücü, dışarıdan bakan bir göz, sorunu nerede görüyor?



Türkiye'de alım gücünün bu kadar gerilemesinin sebebi yanlış politikalar. Dışarıdan tabiiki çok acı ama eleştirel bir gözle bakılıyor. 

Şu anda uygulanan para politikasının sağlıklı bir şekilde sürdürülebilir olacağına inanmıyorum, bu da önümüzdeki dönemde TL'de daha da oynaklık ve alım gücünde daha da düşüşe neden olabilir.

Fed hamleleri, diğer merkez bankaları derken, Türkiye'de Merkez Bankası, ekonomi yönetimi "Avrupa gözüyle" nasıl algılanıyor?



Yanlış. Yüzde 14 gibi bir gecelik reponun hiçbir anlamı yok.

Kurumunuzun dolar/TL, enflasyon, büyüme öngörüleri/projeksiyonu nedir?



Enflasyonda ilerlemenin devam etmesini bekliyoruz, büyümede de yavaşlama ve hatta resesyon riski görüyoruz. 

Dolar/TL'de, şu anda sürdürülen sabitleme stratejisinin maliyeti gün geçtikçe artıyor. Bu durum uzun vadede sürdürülebilir değil, o yüzden dolar/TL'de yukarı baskı devam edecektir. 

Fakat TL'deki değer kaybının ne hızda olacağını Merkez'in bütçesi belirleyecek.